Kürtaj (Küretaj) ve Kürtaj Sonu

Kürtaj Nedir? :İstemli düşük yapmak amacı ile gebelik ürününü cerrahi yoldan sonlandırma işlemidir. Kürtaj gebelik sonlandırmanın dışında da tanı ve tedavi amacıyla kullanılan bir cerrahi girişimdir. Bu konulara ileride değinilecektir. Burada anlatılacak olan konu yasal 10 haftaya kadar gebeliğin sonlandırma işlemidir. Yasal 10 haftalık süre son adet kanamasının ilk gününden başlayarak sayılan 70 günlük süredir.(10 hafta)

1983 yılında Türkiye Büyük Millet Meclis’inde çıkartılan 2827 sayılı kanunla 10 haftaya kadar kürtaj ülkemizde serbest bırakılmıştır ve 510 sayılı tüzükle yürürlüğe girmiştir. Kürtaj olma şartları ve halleri bu kanun ve tüzükle belirlenmiştir.

10 Haftalık Yasal Kürtajla gebeliğin sonlandırmasını kimler yaptırabilir?

Evli ise eşinin onayı gerekir. Evli değil de ve reşit değilse (18 yaşından küçükse); anne ve babasının veya velisinin onayı gerekir. Eğer kadın reşit ise yani 18 yaşından büyükse ve evli değilse istenmeyen 10 haftaya kadar olan gebeliğini kendi istemi ile düşük yani kürtaj yaptırabilir. Ancak burada doktorun iyi bir öykü alması ve iyi bir fiziki muayene yapması, hastanın ruhsal ve bedensel olarak sağlığının normal olarak tespit etmesi şarttır.

10 haftadan sonra kürtaj yaptırılabilinir mi?

Yaptırılabilinir. Ancak bu işlemin mutlaka tıbbi, psikolojik ve sosyal yönden zorunlu olduğunu gösteren ve en az iki hekimin onayının olduğu hastaneden alınan sağlık kurul raporu gerekir. Tıbbi zorunluluğa bağlı nedenlerden bazıları şunlardır; anneye bağlı bazı ağır hastalıklar. Örnek; ağır kalp yetmezliği, şiddetli diyabet, geçirilmiş gebelik toksikozu (eklampsi), geçirilmiş ağır genital cerrahi operasyonlar (prolapsus), toksik guatr, anneye ait doğumsal hastalıklar, kanser, şizofreni, psikomanik depsesif depresyon gibi psikiyatrik hastalıklar sayılabilir. Rahim içinde ölmüş fetus (cenin), kaçınılmaz veya tam olmayan düşük. Bebekte gözüken down sendurumu, kardiyak, gastroentestinal, üregenital anomaller, trisomi 18 ve trisomi 13 gibi kromozom bozuklukları, beyin anomalleri sayılabilir.

Yukarıda sayılan nedenlerle yapılan 10 hafta üzerindeki kürtaj yöntemi 10 haftadan daha küçük gebeliklerde yapılan kürtaj yönteminden daha farklı ve daha komplikedir ve risklidir.

10 Haftadan büyük gebeliklerde yapılan kürtaj yöntemi nasıldır?

Öncelikle bu işlem hastane şartlarında yapılmalıdır. Burada amaç rahim kasılmalarını uyarmak ve düşük eylemini başlatmaktır. Bunun için en çok kullanılan yöntemler şunlarıdır: Çocuğun su kesesi içine veya dışına verilen hipertonik solüsyonlar . Bazen de direkt rahim ağzı dilate edilerek künt küretaj (forseps) ile gebelik ürünü boşaltılır. Bütün bunlarda başarısız olunursa; karından histeretomi yöntemi uygulanır.(karından minilaparotomi ile uterus (rahim) küçük bir kesi ile açılarak cerrahi olarak boşaltılır) Yukarıda da bahsedildiği gibi bütün bu işlemler hastane şartlarında ve sağlık kurulu raporu almış olan hastalara uygulanır.

KÜRTAJ (KÜRETAJ/KÜRTAŞ) NASIL YAPILIR?

Konumuz; ülkemizde 1983’te çıkartılan 2827 sayılı kanunla belirlenmiş 10 haftalık gebeliklerin (son adet tarihinin ilk gününden itibaren 70 günlük süre) kürtaj operasyonu ile sonlandırılması işlemidir. Hastalarımızın ilk kürtajlarında sorduğu sorular kürtaj kolay mıdır zor mudur, ben çocuk aldırmak istiyorum ama ilk çocuğumu aldırdığım zaman kısır kalırmıyım, kürtaj operasyonunu öğrenmek istiyorum, kürtajdan korkuyorum, kürtaj tehlikeli midir?, kürtajı merak ediyorum, çocuk aldırmak istiyorum ama etik midir gibi sorular sormaktadırlar. Öncelikle kürtaj kolay bir operasyondur.

Yüzde 75 oranında seçilen yöntem VAKUM KÜRTAJ’dır. (suction küretaj)(emme, çekme küretajı) Bu işlem: elektrikle çalışan aspiratör veya elle çalışan özel olarak yapılmış 200-250cc’lik enjektörlerle yapılır. İşlem şöyle gerçekleştirilir: lokal veya genel anestezi ile rahim ağzı (serviks) önce özel bujilerle veya laminerya kullanılarak genişletilir, arkasından gebelik haftasına göre uygun tek kullanımlık(kullanıldıktan sonra atılan) steril kanül rahim içine yerleştirilerek gebelik mahsülü enjektör ile 50 ile 60mm civalık negatif basınçla emilerek çekilir.

10 haftaya kadar yapılan vakum kürtajdan sonra; sharp kürtaja (keskin metal aletlerle) gerek yoktur. Çünkü gebelik mahsülünün tamamı vakum kürtajla çekilir. Keskin aletlerle yapılan (sharp kürtaj) ikinci kontrolde rahim içi yapışıklıkların (Ascherman Sendrumu) olmasını veya kanama ve enfeksiyon riskini arttır.

10 Haftaya kadar yapılan vakum kürtajın riskleri var mıdır?

Her cerrahi operasyonda olduğu gibi çok küçük riskler olabilir. Ancak; usulüne uygun yapılan, rahmin (uterusun) pozisyonunu ve rahim ağzının (serviks) kanal ağzının açısını iyi değerlendirilmesi, asepsi ve antisepsi koşullarına uyulması ve hızlı çalışma, riskleri en aza indirir. Bu işlemde enfeksiyon, kanama, gebelik arttığı kalması riski azdır. Ölüm riski ise çok nadirdir.

Kürtaj yapılırken hangi anestezi alınmalıdır?

Kürtaj yapılacak hastanın gebelik süresi 6 haftadan küçükse lokal anestezi ile vakum küretaj yapılabilinir. 6 haftadan büyük gebeliklerde özellikle doğum yapmamış hastalara genel anestezi tavsiye edilir. İşlem, anestezi ve operasyon toplamı 30 ila 40 dakika civarındadır. Operasyondan 1 saat sonra hasta evine gidebilir ve ağızdan gıdasını alabilir. Ertesi günde normal işinde çalışabilir.

Çocuk Düşürme-Düşük Nedir?

Düşük sonrası kürtaj gerekir mi?

Gebeliğin 20nci haftadan önce istem dışı, kendiliğinden sona ermesi olayına düşük denir. Düşük sonrası kürtaj eğer gebelik haftası 3 ila 5 hafta çivarında ise kanama ve ağrı yoksa gereksizdir. Ancak daha büyük haftalarda hem rahmin iyileşmesini hızlandırmak hem kanamayı durdurmak hem de enfeksiyonu engellemek için tam düşük olsa bile hafif bir küretajla ölü rahim içi desidua hücreleri temizlenir.

KÜRTAJ SONRASI DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Kürtaj Sonrası Hamilelik (kürtaj sonrası gebelik)

Operasyondan 20 gün sonra yumurtlama (ovulasyon) tekrar olur. Dolayısıyla kürtaj sonrası gebe kalmamak için kürtajdan itibaren 15 ila 25inci günleri arasında korunma olmazsa yeni bir gebelik oluşabilir. Kürtaj operasyonundan itibaren 45 gün geçtiği halde adet kanaması (regl kanaması) olmazsa doktora başvurmak gerekir.

Kürtaj Sonrası Kanama

10 haftaya kadar yapılan kürtajlarda ilk 7 gün damlama şeklinde kanama olabilir. Şayet bu kanama parçalı ve pıhtılı fazla miktarda olursa doktora bilgi vermek gerekir. Bazen kürtaj sonrası kanama hiç olmaz, 4-5 gün sonra 4-5 gün süren lekelenmeler olur. Bu tarihten itibaren 35 gün sonra adet (regl) kanaması olur. Kürtaj operasyonundan itibaren 45 gün geçtiği halde adet (regl) kanaması olmazsa doktoru bilgilendirmek gerekir.

Kürtaj Sonrası Parça Kalması

Kürtajdan hemen sonra günde 5-6 ped parçalı pıhtılı kanama olması ve bu kanamanın 7 günden fazla olması durumunda parça (fetal ve plasental artıklar) kalmıştır. Tekrar doktora gidip ultrasonla kontrol edildikten sonra tekrar kürtaj operasyonu yapılır. Bu operasyon yapılmazsa kanama durmaz.

Kürtaj Sonrası Gebeliğin Devamı

Kürtajdan sonra mutlaka ultrasonla bakılarak gebelik ve eklerinin çıkartıldığından emin olmak gerekir. Şayet bu kontrol yapılmazsa özellikle haftası küçük gebeliklerde (3-4 hafta) rahim içinde perde (septum) olması durumunda veya gebelik kesesinin dışındaki kalınlaşmış endometriumun (rahmin iç bezleri) vakum içerisine gelerek gebelik ve ekleri gibi yanlış görüntü verebilir ve doktoru aldatabilir. Böylece 1,5-2 ay sonra hoş olmayan büyümüş gebelik durumuyla karşı karşıya kalınabilir.

Kürtaj Sonrası Adet Gecikmesi

Özellikler haftası büyük gebelerde kürtaj sonrası 2 aya varan adet gecikmeleri normaldir. Bazende özellikle demir aletlerle (sharp kürtaj) yapılan kürtajlarda ise rahmin iç bezlerinin aşırı kazınmasına bağlı bazen hiç adet görememe (amenore) olabilir. Bütün bunlar göz önüne alınarak kürtajdan sonra 45 günden sonra adet görülmezse, mutlaka doktorunuzu bilgilendirmek gerekir.

Kürtaj Sonrası Cinsel İlişki:

Kürtajdan sonra 10 gün cinsel ilişki yasaktır. 15-25inci günler arası tekrar hamilelik olmaması için korunma yöntemi uygulamak gerekir.

Kürtaj Sonrası Dikkate Edilmesi Gereken Diğer Durumlar Şunlardır

1-Kürtaj sonrası banyo: hemen yapılabilinir, ancak 15 gün duş şeklinde banyo yapmak gerekir.

2- Kürtaj sonrası korunma: Kürtajdan 20 gün sonra yumurtlama tekrar olabildiği için korunma yöntemi uygulamak gerekir.

3- Rh uyuşmazlığı varsa 72 saat içerisinde anti D yapılmalıdır.

4- İşlem esnasında koruyucu antibiyotik yapılmamışsa 5 gün antibiyotik kullanmak gerekir.

5- Gebelikten korunmak için korunma yöntemlerini doktordan kendi vücut yapılarına uygun olan yöntemi öğrenmek ve uygulamak gerekir.

Kürtajdan sonra kısırlık olur mu?

Teknik olarak temiz ve dokuya saygılı yapılan operasyonda kısırlık riski yoktur. Özellikle 10 haftadan küçük gebelikte yapılan vakum kürtajlarda kısırlık riski yoktur. 10 haftadan büyük gebeliklerde nadirde olsa risk vardır.

Kürtajdan sonra düşük riski varmıdır?

10 haftadan önce yapılan kürtajlarda genişletme operasyonu (delatasyon) çok yavaş ve nazik bir şekilde, yapılırsa düşük riski yoktur.

Kürtaj operasyonu istemli düşük dışında nerelerde uygulanır?

Genel olarak tedavi ve tanı amacıyla uygulanır. Bunlar kısaca şunlardır:

1-Anormal rahim (uterus) kanamalarında: 10 günü geçen parçalı ve pıhtılı kanamalar, miyom kanamaları gibi durumlarda hem kanamayı durdurmak hem de dokunun patolojiye gönderilip kesin teşhisi koymak amacıyla yapılır.

2-Endometriyal (rahim iç duvarı) poliplerinde

3-Menopoz sonrası kanamalarda veya menopozda rahim iç duvarının 5mm’yi geçtiği durumlarda.

4-Diskfonsiyonel uterus kanamalarında.

5-Biyopsi almak amacıyla (yumurtlama döneminden sonraki luteal faz yetmezliğinde, endometrium ile yumurtlama günü arasında paralellik olup olmadığını anlamak için.

6-Fraksiyone küretaj: patolojinin rahimde mi yoksa rahim ağzında mı olduğunu anlamak için hem rahimden hem de rahim ağzından ayrı ayrı yapılan küretajlardır.