LAPAROSKOPİK CERRAHİ

MİDE VE YEMEK BORUSU ANATOMİSİ NASILDIR ?

Yemek borusu sindirimin başladığı ağız ile mide arasında bağlantı kuran ve yediklerimizi ve ağızdaki salgıyı mideye ileten özel bir kas yapısına sahip organdır. Kadınlarda kesici dişlerden itibaren kişinin boyu ile değişmekle birlikte yaklaşık 36-38 cm ve erkeklerde 38-40 cm uzunluğundadır. Mide ile birleştiği yerde Hiatus denilen diyafragmadaki doğal açıklıktan geçtiği kısımda yaklaşık 2 cm kadar uzunluğunda kasların özel bir yapı kazandığı alt yemek borusu sfinkteri vardır. Bu yapı sayesinde mide içeriği yemek borusuna belli sınırlar dışında kaçmaz.

REFLÜ NEDİR ?

Reflü diye bilinen Gastroözofageal reflü hastalığı mide içeriğinin ( asit , safra, besin ve mide enzimleri) yemek borusuna fizyolojik sınırların üzerinde kaçarak semptomatik ve endoskopik bulguların ortaya çıkmasıdır.

REFLÜ NASIL OLUŞUR ?

Reflünün en sık nedeni %70 oranında yemek borusu alt ucundaki halk arasında kapakçık denilen yemek borusu kaslarının özel yapı kazandığı kısmın (sfinkter) yetmezliğidir. Sfinkterin yapısını ve basıncını aşan durumlarda reflü oluşur.

REFLÜ NEDENLERİ NELERDİR ?

Reflünün en sık nendeni yapısal alt yemek borusu sfinkter yetmezliğidir.Bunun dışında aşağıdaki nedenlerde reflüye neden olur. Mide fıtığı Obezite Sigara Alkol Hamilelik Aşırı yemek Karın bölgesini saran sıkı giyecekler Çay kahve tüketimi Yağlı ve kızartma türü yiyecekler Tatlılar Ekşili yiyecekler Asitli içecekler İlaçlar(ağrı kesiciler,osteoporoz,astım ilaçları)

REFLÜ TANISI NASIL KONULUR ?

En temel tanı aracı endoskopidir.Endoskopi ile mide fıtığı, yemek borusu hasarı(özofajit),Barret özofagus kolaylıkla tespit edilir. Bazen endoskopisi normal olan hastalara 24 saatlik pH monitörizasyon dediğimiz tetkik yapmak gerekir.

PH MONİTÖRİZASYON NEDİR ?

Endoskopik inceleme sonrasında hastanın burnundan yemek borusu alt ucuna kadar ince bir katater yerleştirilir ve katater walkmen büyüklüğünde bir cihaza bağlanarak 24 saat boyunca hastanın yatarken veya ayakta iken , yemek yerken veya açken, gün içerisinde veya uyurken oluşan yemek borusu alt ucundaki pH değişikliklerini kaydeder. İşlem öncesinde ve sonrasında özel bir diyet verilmez; hasta daha önce nasıl yaşıyorsa aynen devam eder. İşlemden 3 gün önce kullandığı mide ilacı varsa kesilir.24 saat sonunda toplanan veriler bilgisayarda analiz edilerak bir skora ulaşılır.Bu skor 18 in üzerinde ise reflü cerrahisi kararı verilir.

REFLÜ NELERE YOL AÇAR ?

Uzun zaman süren reflü hastalığı yemek borusu alt ucunda yapmış olduğu tahribata bağlı yemek borusunda değişen derecelerde iltihaplanma (özofajit), ülserayon,darlık (striktür), değişen yemek borusu hücre yapısına bağlı BARRET özofagus ve ileryen dönemlerde de alt özofagus kanserine neden olabilmektedir.Ayrıca; Larenjit Diş minesi zararı Astım Kronik öksürük Bronşit

REFLÜ HASTALIĞI KANSER YAPAR MI ?

Uzun süren reflü hastalığına bağlı olarak yemek borusu alt ucundaki yemek borusu mukozasını oluşturan hücreler farklılaşarak metaplaziye , ardından displazi ve kansere yol açabilmektedir.

REFLÜYÜ ÖNLEMENİN YOLLARI NELERDİR ?

Yüksek yastıkta yatın (Yatarken vucudun üst kısmı ve baş yüksekte olmalıdır). Fazla miktarda yemekten kaçının (Fazla yemek mide basıncını artırır ve reflü olasılığı artar). Az miktarda sık ve düzenli yemek yiyin. Yiyecekleri yavaş yiyip, iyi çiğneyin. Yağı azaltın (Kızartmalar, fast food yiyecekler ve margarinden kaçının. Aşırı yağlı yiyeceklerin midede kalma süresi de yüksektir ve daha fazla mide asidi salınmaktadır). Çikolatadan kaçının (Çikolatada bulunan metilksantin denen madde yemek borusundaki kasları gevşeterek sinkterde gevşemeye yol açar). Kahveden kaçının çayı az tüketin (Kafeinli veya kafensiz kahve reflü olasılığını artırır). Yemek borusunu irite eden maddelerden kaçının. Alkol, kola, gazoz gibi asitli içecekler, konserve meyve suları, içmeyin. Çok baharatlı yiyeceklerden, turşu ve sirkeden kaçının (Baharatlar reflünün şiddetini arttırarak midede yanmayı arttırabilir. Bu nedenle baharatlı hazır gıdaları sınırlandırıp yemeklerinize daha az baharat kullanınız. Yemekten sonra hemen yatmayın en az 1 saat oturun. İçkilerden kaçının (Alkol mide asidini artırmaktadır). Sigara ve diğer tütün ürünlerinden sakının (Nikotin yemek borusunun alt kısmındaki büzgeci gevşetmektedir). Kilo almayın (Şişmanlık reflü şikayetlerini artırmaktadır). Stresten mümkün olduğunca uzak durmaya çalışın. Sıvı tüketimi mide basıncını arttırdığı için yemeklerde değil, öğün aralarında alın. Özellikle öğünden sonra dar giysiler giymeyip daha rahat giysiler giymeye çalışın.

REFLÜNÜ CERRAHİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR ?

Reflü cerrahisi ilk kez 1936 yılında Almanya’dan gelen Prof. Dr. Rudolf Nissen tarafından İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinde 28 yaşındaki bir hastaya gerçekleştirdiği ameliyatla başlamıştır ve halen reflü cerrahisinin altın stantardıdır.Reflü cerrahisi; varsa hiatusdaki açıklığın kapatılması ve midenin fundus denilen kısmının yemek borusu alt ucunda bir manşon gibi sarılarak hem göğüs kafesi içerisine kaçışını hem de yapay bir sfinkter oluşturma esasına dayanır. İşlem genel anestezi altında laparoskopik (kapalı) olarak karından girilen 0,5 ve 1 cm lik deliklerde girilen özel aletlerle yapılır.

REFLÜ AMELİYATI ÖNCESİ NELER YAPMALIYIM ?

Anestezi:Ameliyattan en erken 48 saat önce sizi anestezi doktoru görmesi gerekecek. Anestezi doktoruna sürekli kullandığınız ilaçları kronik hastalıklarınızı ve geçirmiş olduğunuz ameliyatları bildirmeniz gerekmektedir. Anestezi doktoru sizden ameliyat öncesi bazı tetkikler isteyebilir. Bu nedenle aç karna gelmelisiniz. Kan sulandırıcı ilaçlar:Hasta eğer kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsa, bu ilaçların etkisi altında ameliyata alındığında kanama riski yüksek olacaktır. Bu tür hastaların ilaçları kesilip 7-10 gün ilaçların etkilerinin geçmesi beklenip daha sonra ameliyat edilmeleri gerekir. Bazı durumlarda bu ilaçlar kesilip yerine koldan cilt altına yapılan ameliyat sırasında kanamayı etkilemeyen ancak pıhtılaşmayı engelleyen ilaçlar başlanabilir. Açlık: Hasta ameliyattan önceki gece saat 24’ten sonra su dâhil ağızdan hiçbir şey yiyip-içmeyecek şekilde aç kalmalı ameliyata oruç tutuyormuş gibi gelmelidir. Ancak ameliyatı öğleden sonra planlanan hastalar ameliyattan 8 saat önce aç kalacak şekilde sabah erken hafif kahvaltı yapabilir. İlaçlarım:Şeker, yüksek tansiyon, astım gibi hastalıkları olan hastalar, ilgili branşlarca konsülte edilmeli riskler belirlenmeli ve öneriler alınmalıdır. Hastalar bu hastalıkları ile ilgili ilaçlar kullanıyorlarsa ameliyat sabahı aç kalmış olmalarına rağmen ağızdan alınan şeker ilaçları hariç ilaçlarını bir yudum su ile almalıdır.

LAPAROSKOPİK REFLÜ AMELİYATIM NE KADAR SÜRECEK VE HASTANEDE NE KADAR KALACAĞIM ?

Her şey yolunda gittiğinde ameliyatınız yaklaşık olarak 1-1,5 saat sürecektir. Ancak ameliyat öncesi anestezi hazırlığı, uyuma-uyanma ve ameliyat sonrası bekleme odasında takip süresi göze alındığında ameliyathanede yaklaşık 2 saat süre ile kalınabilir. Ameliyat sonrası hastalar 1 gece hastanede kalırlar.

KİMLERE REFLÜ CERRAHİSİ UYGULANIR ?

Medikal tedaviye yanıt alınamayan hastalar Medikal tedavi altında hastalığın ilerlemesi ve sürekli ilaç dozu artıma gereksinimi Uzun dönem agresif ilaç tedavisi gerektiren hastalar Uzun dönem ve agresif ilaç tedavisini maliyet ,kullanımın rahatsızlık vermesi ya da yan etkilerinin korkusu gibi nedenlerle istemeyen hastalar Medikal tedaviyse uyum göstermeyen hastalar Uzun dönemde komplikasyon gelişme riski yüksek olan hastalar (Grade 3-4 özofajiti olan hastalar) Grade 1-2 özofajiti olan ancak defektif KÖS saptanan hastalar Medikal tedaviye dirençli sliding hernisi olan hastalar Medikal tedaviye rağmen ciddi komplikasyon gelişen hastalar Baret özofagusu, ciddi pulmoner semptomlar

AMELİYAT SONRASI TABURCU OLANA KADAR BENİ NELER BEKLİYOR ?

Sonda takılacak mı?

Bu tür kısa süren ameliyatlarda sonda takmaya gerek yoktur.

Ağrım olacak mı?

Her ameliyatta olduğu gibi reflü ameliyatı sonrası da ağrı hissedilir. Ancak reflü ameliyatı sonrası karındaki 5-10mm’lik yaraların ağrısından çok ameliyat sırasında karnı şişirmek amacıyla verilen havanın karın duvarında oluşturduğu gerginliğin ağrısı hissedilir. Bu ağrı ilk gün hamilelikteki karnın gerginlik ağrısına benzerken ikinci ve üçüncü gün mekik sporu sonrası karındaki ağrıya benzer ağrı oluşur. Bu ağrıların hiç biri günlük aktivite ve uyku konforunu bozmaz. Bu ağrılar ilk akşam ağrı kesici iğne ile ikinci ve üçüncü gün ağrı kesici parasetemol türü tablet ile kesilecektir.

Yemek ne zaman yiyeceğim?

Ameliyattan 6 saat sonra size su veya çay gibi gaz içirmeyen sıvı içecekler verilecektir. Laparoskopik reflü ameliyatı sonrası ilk iki hafta sıvı ağırlıklı ve yumuşak gıdalar önerilir. İkinci haftadan sonra normal yiyeceklere geçilebilir.

Ayağa ne zaman kalkacağım?

Ameliyattan 4 saat sonra normal yürüyüşünüzü yapabileceksiniz.

Ameliyatı olduğum gece hangi pozisyonda uyuyabilirim?

Ameliyat sonrası baş 30 derece yukarıda olacak şekilde sırt üstü uyumanız önerilir. Ancak sürekli aynı pozisyonda yatmaya bağlı sırt ağrısı çekmemek için sağa ve sola dönüşlerle pozisyon değiştirilebilir.

LAPAROSKOPİK REFLÜ AMELİYATINDA VÜCUDUMUN NERESİNDE NE GİBİ AMELİYAT YARASI OLACAK ?

Laparoskopik reflü ameliyatında 4 delikten yapılması halinde üçü 10 mm, biri 5 mm olan dört adet ameliyat izi olacak. Herhangi bir nedenle açık yapılan ameliyatlarda karnın ortasında göbeğe doğru uzanan yaklaşık 20-25 cm boyutunda ameliyat izi olacaktır.

TABURCU OLURKEN REÇETE VERİLECEK Mİ ? HANGİ İLAÇLARI NE KADAR SÜRE İLE VE NASIL KULLANACAĞIM ?

Laparoskopik reflü ameliyatında 4 delikten yapılması halinde üçü 10 mm, biri 5 mm olan dört adet ameliyat izi olacak. Herhangi bir nedenle açık yapılan ameliyatlarda karnın ortasında göbeğe doğru uzanan yaklaşık 20-25 cm boyutunda ameliyat izi olacaktır.

LAPAROSKOPİK REFLÜ AMELİYATU SONRASI BİLMEM GEREKENLER

Pansuman : Doktorunuz tarafından özellikle belirtilmediği sürece pansuman yapılmasına gerek yoktur. Alınacak dikiş var mı? Kesi yerleri için gizli(estetik) ve eriyebilir dikiş kullanıldığından dikişlerin alınmasına gerek yoktur.

Duş-banyo: Laparoskopik yapılan ameliyatlar sonrası üçüncü gün pansumanlar çıkarılarak yara yerleri ovuşturulmadan duş alınabilir. Tekrar pansumanın kapatılmasına gerek yoktur. Cinsel yaşam: Laparoskopik reflü ameliyatı sonrası iki hafta kadar cinsel yaşam önerilmez.

Oruç: Laparoskopik reflü ameliyatı sonrası ilk 6 ay oruç tutulması önerilmez. Bu süre sonunda oruç tutmanıza engel başka bir sağlık sorununuz yoksa doktorunuzun bir sıkıntı görmemesi halinde oruç tutulabilir. Araba kullanma: Laparoskopik reflü ameliyatı sonrası üçüncü günden itibaren araba kullanılabilirsiniz.

Alkol: Alkolün karaciğer üzerine yağlanma yapıcı etkisi ve fonksiyonlarını bozması nedeniyle düzenli alkol alımı önerilmez. İstenirse reflü ameliyatı sonrası 1 aydan sonra alkol alınabilir.

ANCAK ALKOL ALIMININ SAĞLIĞA ZARARI UNUTULMAMALIDIR…

Deniz: Laparoskopik ameliyatlardan 2 hafta sonra denize girmekte sakınca yoktur.

Güneşlenmek: Özel bir neden olmadığı sürece iki hafta sonra güneşlenilebilir. Ancak ameliyat yarası güneşlenmeye bağlı koyu iyileşecektir. Özellikle beyaz tenli hastalar bu duruma dikkat etmelidir. Gerektiğinde yüksek faktörlü güneş kremi kullanılmalı ya da beyaz tişört giyilmelidir.

Namaz kılmak: Kendinizi iyi hissettiğiniz sürece namaz kılmanıza engel bir durum yoktur. Namaz kılarken dikişleriniz zarar görmez. Ancak kendinizi iyi hissetmeniz açısından ilk 1 hafta isteğe bağlı olarak oturarak namaz kılabilirsiniz.

İşe dönüş: Masa başı işi yapanlar birinci haftadan sonra işe dönebilir. Beden gücü ile çalışan hastalar üç hafta içinde işe dönebilir.

LAPAROSKOPİK REFLÜ AMELİYATI SONRASI KONTROLE GELECEK MİYİM ?

Laparoskopik reflü ameliyatından bir hafta sonra doktorunuza kontrole gitmeniz gerekir. Kontrolde genel sorgulama, yara yeri kontrolü yapılacaktır.

REFLÜ AMELİYATINDAN SONRA YEME ALIŞKANLIĞIM DEĞİŞİR Mİ ?

İlk 2 hafta sıvı ve yumuşak gıda ağırlıklı beslenme önerilmektedir. Sonrasında gıdaları iyi çiğnemek koşulu ile bir kısıtlama yoktur.

REFLÜ AMELİYATI SONRASI NORMAL BİR YAŞAM SÜREBİLİCEKMİYİM ?

Ameliyat sonrası hemen reflü yakınması geçecek ve hastalar bu konforu ameliyattan hemen sonra yaşamaya başlayacaklar. Ancak komplikasyonlar var ise ( özofajit gibi) bunların düzelmesi zaman alacaktır. Reflü ameliyatı sonrası kişi normal yaşantısına kaldığı yerden devam edecektir. Ameliyat hiçbir aktivitesini kısıtlamayacaktır.