Mahremiyet Bilinci Oluşmaması Sosyal Ortamlarımızda Neye Mal Olur?

Çocuğun kendisi ve karşısındaki bireyin mahremiyetini korumayı öğrenememesi büyük problemler ortaya çıkaracaktır. Kendini muhafaza etmeyi bilmeyen ve mahremiyet bilinci aşılanmamış çocuk, dışarıda bulunan tehlikelere karşı savunmasız kalacak, yabancılara kolay kanacaktır. “Gel şeker vereyim, annene götüreyim” ve benzeri tuzaklara kolay düşecektir. Özgüveni gelişmemiş olan ve mahremiyet bilinci kazandırılmayan çocuk tehlikeyle karşılaştığında tepki gösteremeyecektir. Kazandırılamayan mahremiyet bilinci ne yazık ki ihmal, istismar ve tacizin kapısı aralayacaktır.

İhmal ve istismar konuları mahremiyet bilincinde önemli kavramların başında gelmektedir. Bu kavramları duygusal, fiziksel ve cinsel olarak 3 başlık altında inceleyebiliriz.

Duygusal ihmal: Çocuğun duygusal beklentilerini ve ihtiyaçlarını önemsememe, yaş ve gelişim dönemlerine özel ihtiyaçlarını zamanında ve yeterli gidermeme ve benzeri durumlardır.

Duygusal istismar: Çocuğun bakımıyla ilgilenen ebeveynin çocuk yokmuş gibi davranmasıdır. Ebeveynin konuşmaları esnasında çocuk yanlarında yokmuşçasına rahat ve olumsuz kelimeler kullanmaları veya televizyonda karşılarına çıkan uygunsuz sahnelerin çocukla beraber izlenilmesi gibi örnekler duygusal istismar olarak değerlendirilmektedir.

Fiziksel ihmal: Çocuğun temel ihtiyaçları olan; yeme, içme, giyinme ve barınma konusunda çocuğa karşı kayıtsız kalınmasıdır. Okuldan gelen bir çocuğun evde ebeveynini bulamaması, evde ebeveyni varsa dahi çocuğun yeme ihtiyacının karşılanmaması, evde geç saatlere kadar yalnız bırakılması ve benzeri durumlar örnek olarak verebiliriz. 

Fiziksel istismar: Fiziksel ihmal yaşamış çocuğun birde üzerine fiziksel şiddet yaşadığı durumdur. 

Cinsel ihmal: Çocuğun anlamını tam olarak kavrayamadığı birtakım cinsel davranış ve tutumlara sosyal mahremiyete uygun olmayan ortamlarda maruz kalması ya da cinsel çıkar ve tatmin amaçlı kullanılmasıdır. Mahremiyet bilinci kazandırılan çocuk kendini cinsel istismardan muhafaza edebilir.  

Cinsel istismar: çocuğun anlamlandıramayacağı veya rıza göstermediği şiddetin eşlik ettiği cinsel davranışlara maruz kalmasıdır. Psikolojik, fiziksel, duygusal, bilişsel birçok yıkıma neden olur. 

Çocuğun her türlü ihmal ve istismardan kendisini koruyabilmesi; psikolojik sermayesinin güçlü olmasına, mahremiyet bilincini kazanmış olmasına, öz güven becerilerine ve hayır diyebilmesine bağlıdır.