Makat Çatlağı

Anal fissür ve makat yırtığı olarakta isimlendirilen makat çatlağı makat iç kısmında oluşan çatlak şeklinde yaradır, makat hastalıkları arasında en sık görülen ikinci hastalıktır. Bayanlarda erkeklere kıyasla daha sık görülür. 

Makat çatlağı ” makat yırtığı ” ve “makatta damar çatlaması ” olarak ta adlandırılmaktadır. Farklı isimle anılsa da aynı hastalığı tarif etmektedir.

Anüs bölgesinin en ağrılı hastalıklarından biridir.

Makat Çatlağı Nedenleri

Makat çatlağının % 95 le en sık görülen sebebi STRES, PSİKOLOJİK GERİLİM’dir. Yanlış olarak kabızlık suçlanmakla birlikte ishal nöbetleri sonrası daha sıktır. Hastalarımız hayatlarında kendileri için dönüm noktası saydıkları hamilelik, doğum, sınava hazırlık, tayin, yer değiştirme, evlilik hazırlığı dönemlerinde şikayetlerinin başladığını, arttığını ifade etmektedirler.  

MAKAT ÇATLAĞI NİÇİN OLUR?

Avucunuzu sıkıca yumun, 10-15 saniye bekleyin ve açın ne görüyorsunuz? Avucunuzun içinin solduğunu, kanının çekildiğini avucunuzu açtığınızda hızla avucunuza renk geldiğini, kan dolaşımının düzeldiğini görürsünüz. İşte stesli zamanlarda makatta bir tik gibi sizin farkında olmadığınız aşırı sıkma olmaktadır. İnsanlar normalde gündüz örneğin 50-70 cm su basıncında makatlarını sıkarken, makat çatlağı olan hastalarda bu basınç çok yükselmektedir. Geceleri uykuda bile bu hastalarda makat basıncı çok yüksektir. Bu durum onların makatlarındaki dokuların canlılıklarını sürdürmek için ihtiyaç duydukları kanın yeterince dokulara yayılmasını önlediği için makatta başlayan çatlak onarılamaz, derinleşir. Makat çatlağının başladığı dönemde yapılacak tıbbi tedavi ve basit sıcak su banyoları gibi yöntemlerle çatlak derinleşmeden, müzminleşmeden hastalar tedavi olurlar. Ancak bu durum bir başka stresli, gerilimli günlerinde tekrar başlayabilir. Hastalık ilerlemişse müzminleşmişse hastalar makatlarında mercimek ya da nohut büyüklüğünde ağrılı şişlik tarif ederler. Kendilerinin bildiği bu şişliği başkalarına göstermekten utanırlar, sadece tarif ederler. Tarife göre bu hastalığın adı “BASUR”dur. Telefonda doktoruna tarif ederken basurum var ne yapayım diye sorar.   

Makat Çatlağı Nasıl Anlaşılır

En sık (%99) görülen belirti acı ve ağrıdır. Dışkılama esnasında “cam parçası çiziyormuş gibi” bir acı, dışkılamadan sonra 1-5 saat kadar devam eden ağrı olur. Ağrı bazan kalçalardan bacaklara doğru vurur. İkinci sık görülen şikayet kaşıntıdır ve günün her saatinde görülebilir. Hasta eliyle ağrılı küçük bir meme fark ederki bu makat çatlağının müzminleştiğini gösterir. Hastalar bu memeyi birbirlerine anlatırken yanlış olarak basur olarak tanımlarlar. Kanama seyrek ve miktar olarak azdır. Çoğu zaman kanama dışkı üzerinde sürüntü, çizgi gibidir.  

Makat Çatlağı Önlem Alma

Makat çatlağının en önemli sebebi strestir.  Engellenmesi çoğunlukla mümkün değildir. Ancak şikayetlerin başladığı zaman yapılacak basit tedbirlerle müzminleşmeden önlemek mümkündür. 

Kremle Makat Çatlağı Tedavisi

Hastalığın erken döneminde kullanılacak uyuşturucu ve kas gevşetici kremler kullanmak ve kabızlığın engellenmesi tedavi şansını % 40-50 oranında iyileştirebilir.2-3 haftada iyileşme olmadıysa bu kronikleştiğini gösterirki ilaclarda ısrar etmenin anlamı olmaz.

Botox Makat Çatlağı Tedavisi

Ağrının çok şiddetli olduğu erken dönem hastalarda ve müzmin makat çatlağı tedavisinde kullanılır.Makat kenarına yapılan enjeksiyonla makat kaslarında rahatlama sağlanır bu sayede makat çatlağı düzelir.Makat çatlağı tedavisinde gelinen son noktadır ve hiçbir anatomik hasar oluşturmadan tedavi yapılmış olur. Ancak sıklıkla tekrarlar.

Makat Çatlağı Ameliyatı

Çoğunlukla lokal anestezi altında, ayaktan yapılan 5-10 dakikalık bir işlemdir. Hastanede yatma ve iş güçten kalma gerekmez.

Çatlağa bağlı olarak gelişen makat spazmını çözmek için makat kaslarından bir gurubu kesilir makat gevşetilir, gevşeyen makat rahatladığı için makat çatlağı iyileşir. Başarısı % 99 civarındadır.Makatta deformasyon gelişmesi, geçici olarak bir kaç ay süren gaz kaçırma ve dışkı kaçırma yan etkileri seyrekte olsa görülebilmektedir.