Mandalina Kabuğundaki Şifa: Nobiletin
Yazar Yaprak Sarıteke • 21 Ekim 2024 • Yorumlar:
Narenciye cinsinin kabuklarında bol miktarda bulunan polimetoksiflavonlar (PMF'ler), poli-metillenmiş flavonoidlerin benzersiz bir grubudur ve hayvan çalışmalarında sağlığı geliştirici birçok etkisi gösterilmiştir. Biriken kanıtlar PMF'lerin anti-kanserojen, anti-enflamatuar, anti-viral, anti-aterojenik ve anti-diyabetik özellikler gibi çeşitli biyolojik aktiviteler sergilediğini göstermiştir. Ayrıca, PMF'lerin birden fazla metaboliti tanımlanmış ve biyolojik aktiviteleri incelenerek benzer veya daha etkili biyolojik aktivitelere sahip oldukları gösterilmiştir.
Adını muhtemelen mandalina, mandarin vb. kolay soyulabilen turunçgillerle temsil edilen Citrus nobilis'ten alan nobiletin, yalnızca turunçgil cinsinde bulunan ve özellikle turunçgil kabuklarında bol miktarda bulunan en yaygın flavondur.
Bir bileşiğin biyoaktivitesi yapısına ve metabolizmasına bağlıdır. Bir glikozit parçası olmayan NOB, yüksek lipofilik yapısı ve yüksek geçirgenliği nedeniyle kolayca emilir , bu da spesifik bir mekanizmaya işaret eder. Çalışmalar, kaempferol, luteolin, kuersetin ve tangeretin için de rekabetçi olarak doğrulanan, enerjiden bağımsız taşıyıcı aracılı (kolaylaştırılmış difüzyon) bir sistemle ilişkili olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, ayrıntılar henüz belirsizliğini korumaktadır.
3. NOB Bilişsel-Ruhsal İşlevde Koruma Sağlıyor
NOB, iskemi-reperfüzyon (I/R) hasarında nöronal hücrelerin korunmasında rol oynayan CREB sinyal yolunun aktivasyonu yoluyla beyni AD gelişimine karşı koruyabilir.
NOB infarkt hacmini azaltır, beyin ödemini baskılar ve hücre ölümünü engeller. Akt/CREB sinyal yolu, iskemik serebral hasarı yönetme stratejisinde nöronal sağkalım ve korumaya katkıda bulunur. NOB'un CREB, Akt, BDNF ve Bcl-2 ekspresyonunu önemli ölçüde artırdığı ve sıçanlarda nörolojik eksikliklerin, beyin ödeminin ve beyin kan bariyeri (BBB) geçirgenliğinin iyileşmesine yol açtığı gösterilmiştir.
Depresyon, çevresel veya genetik faktörler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerin neden olduğu duygusal bir bozukluk veya ruh halidir. BDNF'nin yukarı regülasyonu veya TrkB sinyal yollarının aktivasyonu antidepresan tedaviye ulaşabilir. Beş haftalık NOB uygulaması, hipokampüste BDNF, TrkB ve sinapsin I'in kronik öngörülemeyen hafif stres (CUMS) kaynaklı eksikliklerini önemli ölçüde iyileştirebilir ve antidepresan benzeri bir yanıtla sonuçlanabilir. Ayrıca, NOB'un bu antidepresan benzeri aktivitesinin serotonerjik, noradrenerjik ve dopaminerjik sistemlerle ilişkili olduğu belirtilmiştir.
Tiroid hormonu eksikliği nöral işlev bozukluklarına neden olabilir. Hipotiroid sıçanlarda hipokampüsün sinaptik ve sinaptik olmayan mitokondrilerinde oligomisine duyarsız ve oligomisine duyarlı ATP üretimi azalmıştır. Bunlar, en azından kısmen hekzokinaz ve süksinat dehidrojenaz aktivitelerini iyileştirerek düzensiz mitokondriyal metabolizmayı geri kazandıran NOB tarafından önlenebilir. NOB'un, asetilkolin tarafından indüklenen katekolamin sentezini aşağı regülasyonu , tirozin hidroksilazda Ser19 ve Ser40'ta fosforilasyonun yukarı regülasyonu yoluyla sığır adrenal medullasında katekolamin sentezini ve salgılanmasını uyardığı gösterilmiştir. Bitki kaynaklı flavonoidlerin katekolamin sistemindeki potansiyel farmakolojisi gözden geçirilmiştir .
2. NOB Sindirim Sisteminde Koruma Gösteriyor
Amonyak detoksifikasyonu vücut fonksiyonlarında kritik bir rol oynar ve aynı zamanda fizyolojik ve nitrojen homeostazı için de gereklidir. NOB'un, C/EBP'ye bağlı düzenleyici mekanizmalar aracılığıyla üre döngüsü aktivitesini düzenleyerek, çeşitli diyetlerde amonyak kontrolüne dahil olduğu gösterilmiştir [33]. NOB lipid ve glukoz metabolizmasını düzenleyerek
-
dislipidemi,
-
adipozite,
-
hiperglisemi ve
-
insülin direncini iyileştirir.
GLUT4 aktivitesi büyük ölçüde PI3K sinyal yoluna bağlıdır. NOB'nin adipositlerde PI3K/Akt1/2 ve PKA/CREB sinyal yollarının aktivasyonu yoluyla doza bağlı bir şekilde glukoz alımını önemli ölçüde teşvik ettiği gösterilmiştir.
Obeziteyi ve bazı ilişkili metabolik sendromları iyileştirmek ve önlemek için NOB, adiposit öncülerinin adipositlere farklılaşmasını etkili bir şekilde engeller.
NOB ayrıca daha az hücre içi trigliseridi işler, birikimini baskılar, bir insülin duyarlılaştırıcı faktör olan adiponektinin salgılanmasını artırır ve preadipositlerde insülin direnci faktörlerinin salgılanmasını azaltır.
NOB'un
-
Lipid birikimini önemli ölçüde azalttığı,
-
Gliserol-3-fosfat dehidrojenaz (GPDH) aktivitesini düşürdüğü ve
-
Adipojenik transkripsiyon faktörlerinin ekspresyonunu zayıflattığı gösterilmiştir.
-
Ayrıca NOB, AMP ile aktive olan protein kinazın (AMPK) aktivasyonu yoluyla antiadipojenik aktivite sergilemektedir [38].
-
NOB'un kan lipidini düşürücü etkileri araştırılmış ve NOB'un LDL-reseptörünün aktivitesini etkilemeden apoB salgılanmasını,
-
Kolesterol sentezini ve
-
Trigliserit sentezini güçlü bir şekilde inhibe edebildiği görülmüştür.
Narenciyeden elde edilen NOB dahil flavonoidlerin anormal lipid metabolizmasına karşı gösterdiği koruma gözden geçirilmiştir.
Akut pankreatit (AP), oksidatif stres, inflamasyon ve asiner hücre hasarı ile karakterize edilmiştir. C57BL/6 farelerinde NOB'nin intraperitoneal uygulanması, plazma amilaz, pankreas miyeloperoksidazı, plazma proinflamatuar faktörleri, reaktif oksijen türleri üretimi, hücre apoptozu, pankreas nekrozu ve p-p38MAPK ve p-AKT ekspresyonunun artmış seviyelerini gösteren l -arginin kaynaklı AP'yi iyileştirebilir
3. NOB, Kardiyovasküler ve Kan Sistemlerinde Koruma Sağlar
Hiperglisemi ile tetiklenen oksidatif stres kardiyovasküler işlev bozukluklarına büyük ölçüde katkıda bulunur. NOB'nin oksidatif stresi, hemodinamik parametreleri ve vasküler reaktiviteyi iyileştirdiği gösterilmiştir.
İnsülin direnci, hepatik VLDL birikimi de dahil olmak üzere lipid anormalliklerine katkıda bulunarak apolipoprotein B100- (apoB100-) içeren lipoproteinin plazma konsantrasyonunun artmasına neden olur. NOB'un dislipidemi, insülin direnci ve aterogenezi önlemedeki etkinliği araştırılmıştır. Araştırma verileri, NOB'un apoB100 salgılanmasını azalttığını göstermektedir. Ayrıca NOB, hepatik TG kullanılabilirliğini azaltır.
4. NOB İdrar ve Üreme Sistemlerinde Koruma Sağlar
NOB'nin akut böbrek hasarında sisplatin tarafından indüklenen oksidatif strese ve apoptoza karşı inhibitör etkiler gösterebileceği gösterilmiştir.
NOB, MDA-MB-231 insan meme kanseri hücrelerinde kanser hücrelerinin metastaz ve invazyonunun etkili bir şekilde inhibisyonuna yol açar .
NOB yumurtalık kanseri hücrelerinde, hücre canlılığını, proliferasyonunu ve VEGF protein sekresyonunu(damar büyümesinden sorumlu faktör) önemli ölçüde inhibe edebilir.
Ayrıca NOB, Bax ekspresyon profilini değiştirmeden MDA-MB-468 hücrelerinde Bcl-xL, Akt ve mTOR ekspresyonunu azaltarak hücre apoptozunu teşvik eder. NOB, 40 μM'den fazla dozda, insan yumurtalık kanseri hücrelerinin canlılığını güçlü bir şekilde azaltır. Olası mekanizmalar, HIF-1α, Akt, NF-κB ve VEGF dahil olmak üzere anjiyogenezdeki anahtar aracıların ekspresyonunun azaltılması ile ilişkili olabilir.
SONUÇ
NOB'un çok işlevli fizyolojik faaliyetleri, terapötik bir ajan olarak geliştirilmesi için umut verici bir aday olma olasılığını vermektedir. NOB'un biyolojik etkilerinin, cAMP/PKA/ERK/CREB, Ca2+/CaMKII, PI3K/Akt1/2 ve NF-κB dahil olmak üzere hücresel sinyal yollarının modülasyonu ve spesifik genlerin ifadesini düzenleme kapasitesi ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bununla birlikte, altta yatan moleküler mekanizmalar hala belirsizdir. Bunun nedeni hedef reseptör moleküllerinin belirsizliği olabilir. NOB'un in vitro etkileri farklı kültür hücreleri kullanılarak iyi bir şekilde açıklığa kavuşturulmuş olsa da, in vivo etkileri hala belirsizdir. NOB'un koruyucu etkileri çeşitli hayvan modelleri kullanılarak incelenmelidir ve daha kesin bilgiler için önemli analizler için sistemik verilere ihtiyaç vardır ve NOB'un hastalıklardaki farmakolojik aktiviteleri hakkındaki bilgilere katkıda bulunur.