MANUEL TERAPİ TARİHÇE

El beyinde en geniş yeri kaplayan  organdır. Antik çağlardan beri “Ellerin

kullanımı” tanı koymaya ve tedavi etmeye yarayan bir uygulama olarak

kullanılmıştır.  Kas-İskelet sistemi hastalıklarında ellerin kullanılması asırlar öncesinde

dayanmaktadır. Manuel tıbbın 4000 yıl önce eski Tayland’da kullanıldığına dair

kuvvetli kanıtlar bulunmaktadır. Çeşitli yaralanmalarda ve hastalıkların

tedavisinde ellerin kullanılması eski Mısırlılara kadar uzanmaktadır. 

Modern tıbbın babası olan Hipokrat, traksiyon ve kaldıraç kollarını

kullanarak birçok kas iskelet sistemi bozukluklarını, deformitelerini tedavi

ederek manuel tıbbı tıp alanına sokmuştur. Hipokrat’ın tanımladığı teknikler

günümüzde halen kullanılmaktadır. 

Roma imparatorluğu döneminde de bu tür tekniklerin kullanıldığına dair

kayıtlar mevcuttur. Binlerce yıldır insanların çektiği acıları dindirmek için “elleri

koyarak” uygulanan birçok teknik kullanılmıştır. Popülerlikleri zaman zaman

artıp azalsa da, bu modaliteler ve teknikler son yıllarda gittikçe daha fazla kabul

görmektedir. Bu yöntemler kas-iskelet sistemi bozukluklarının tedavisinde

özellikle boyun ve bel ağrısı için cerrahi-olmayan ‘agresif bir yaklaşım’ olarak

kullanılmıştır. 

Pasif hareketlere dayanan bu teknikler 18-19. Yüzyıllarda sadece

sınıkcılar tarafından kullanılmıştır. 19. Yüzyılın başlarında Edinburg

Üniversitesi’nden mezun olan Dr. Edward Harrison, manuel tıp yöntemleri

kullanarak Londra’da büyük ün kazanmıştır. 19.Yüzyıl İngiltere ve ABD’de kırık-

çıkıkçıların (bonesetter) en parlak yılları olmuştur. Bunlar arasında ünlü kırık-

çıkıkçı Hutton’un başarılı çalışmaları James Paget ve Warton Hood gibi tıp

otoritelerinin dikkatini çekerek, British Medical Journal ve Lancet gibi dergilerde

yayınlanmış ve sonrasında bu teknikler tıp dünyasının yeniden ilgisini çekmeye

başlamıştır. Bu makalelerde tedavi edilen hastalıkların tanımlanmasının yanı sıra

Hutton’ın akut inflamasyonlu eklemlere manipülasyon uygulamadığı

belirtilmekteydi. 

James Mennell, Fiziksel tıp alanında profesördür. Anestezi kullanmadan

omurga patolojilerinin tedavisinde oldukça yararlı ve uygulama alanı bulan yeni

manipülasyon teknikleri geliştirmiştir. Yaşamı boyunca eklem hareketlerini

inceleyerek, istemsiz hareketlerin manipülasyonlarında ne kadar önemli

olduğunu saptamıştır. Mennell’in en çok çalışma alanı periferik eklemler

üzerindedir. 

James Cyriax. F. M. Kaltenborn manipülasyon konusundaki en önemli

isimlerdendir.

Andrew Taylor Still 1874 yılında ilk osteopatik tekniği geliştirmiştir.

Osteopati; omurga bozukluklarında bozuk segmentteki mobiliteyi arttırarak

ağrısız eklem hareketi kazandırma yöntemidir. Bu işlemi yapanlara da osteopat

adı verilir. Still’in çalışmaları bugün kullanılmakta olan pek çok modern

manipülasyon tekniklerinin doğmasına öncülük etmiştir.  

Still’in ilaçsız tedavi etme düşüncesi pekçok doktor tarafından kabul görmemiş

ama Oliver Wendell Holmes, ‘eğer bütün tıpta kullanılan ilaçlar denize atılsa

insanlık açısından çok iyi, fakat balıklar açısından çok kötü olurdu’ diyerek Still’i

desteklemiştir. Still’in görüşü aşağıdaki şekilde özetlenebilir.

1. Vücut bir bütündür.

2. Vücudun kendi kendini iyileştirme gücü vardır. Sağlığın devamlılığı ve

hastalıklardan kurtulabilmesi için gerekli her şey insan vücudunda

mevcuttur. Hekimin rolü bu kapasiteyi harekete geçirme ve

kuvvetlendirme olmalıdır.

3. Kas-iskelet sistemi bütün vücut yapısının tamamlayıcı bir parçasıdır. Bu

sistemdeki bir bozukluk bütün vücudu etkiler.

4. Yapı-fonksiyon işbirliği önemlidir. Vücut yapısı fonksiyonu yönetirken

fonksiyon da yapıyı olumlu yönde etkiler.

5. Vücudun fonksiyonel kapasitenin düzelmesi iyilik düzeyinin artmasını,

hastalık ve sakatlıktan kurtulmasını sağlar.

Günümüzde boyun ve bel ağrısı birçok endüstrileşmiş ülkede epidemi

boyutlarına ulaşmıştır. Yaşamların bir döneminde tüm erişkinlerin yaklaşık

%80’inin bel ağrısı ve %50’sinin boyun ağrısı çekeceği tahmin edilmektedir.