Melanom Nedir?
Yazar Sedat Akdeniz • Dermatolog • 30 Kasım 2022 • Yorumlar:
• Öncelikle Akral lentiginöz melanom nedir? Basit bir dille açıklayabilir misiniz?
Akral lentiginöz melanom deriye renk veren (melanosit) hücrelerden gelişen, el-ayaklarda (avuç içi, ayak tabanı) ve tırnak altında (subungual) gelişebilen, çoğunlukla Asya kökenli ve koyu tenli bireyleri etkileyen kötü prognozlu, nadir görülen melanom türüdür.
• Bazen vücudumuzdaki bazı değişimler ya da lekeler bazı hastalıkların habercisi olabiliyor ama bu değişiklikleri gözden kaçırabiliyoruz. Bu örnekte olduğu gibi tırnaktaki bazı değişimler ya da lekeler kanser habercisi mi?
Vücudumuzda var olan benlerin şekil, renk ve büyüklüğünün değişmesi veya yeni oluşan lekeler-benler melanom habercisi olabilir. Tırnak yatağı veya çevresinde gelişen renk değişiklikleri nadir görülen akral lentigninöz melanom habercisi olabilir. Bu tür değişikliklerin gelişmesi durumunda dermatoloji uzmanına muayene olmak gerekiyor.
• Tırnaktaki her kahverengi leke kötü müdür? Travmaya mı bağlı yoksa hastalık belirtisi mi bizim kendi kendimize anlamamız mümkün mü?
Tırnakta gelişen her renk değişikliği kötü olmayabilir.
Tırnak altına kanama, tırnak mantar hastalıkları tırnakta renk değişikliklerine neden olabilir.
Kanama genellikle hatırlanan bir tarvma sonrası gelişiyor (bazen hatırlanmayabiliyor)
Bunların ayrımının yapılması için dermatoskopik inceleme, mantar arama ve şüpheli durumlarda biyopsi yapmak gerekebilir.
• Tırnaklarımızda hangi değişiklikleri gördüğümüzde mutlaka bir uzmana başvurmamız gerekir?
Tırnak ve tırnak yatağında lekelenme gibi renk, kalınlaşma, kırılma gibi şekil değişikliği görüldüğünde mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir.
• Tıpkı tırnaklarda olduğu gibi vücudumuzdaki benler de cilt kanseri belirtisi olabilir. Hangi benler radarımızda olmalı?
Vücudumuzdaki benler üzerinde prognozu kötü olan melanom gelişebiliyor.
Vücudumuzda bulunan benlerin şekil, renk, büyüklüğünde değişiklik olduğunda uzmana başvurmamız gerekiyor.
Ayrıca vüzcudumuzda 50'den fazla ben olması, açık tenli olmak, ailede melanom öyküsü önemli risk faktörlerini oluşturuyor.
Melanomlar derinin tüm bölgelerinde görülebilir ancak en sık sırt, bacak ve yüz gibi güneşe daha fazla maruz kalan alanlarda daha sık gelişiyor.
• Cilt kanserine işaret eden benler bize nasıl uyarı verir? ( şekil ve renk değiştiren…)
Vücudumuzda var olan benlerde şekil, büyüklük ve renklerinde değişiklik, benin asimetrik olası, birden fazla renkli olması önemlidir.
Ayrıca deride daha önce olmayan yeni ortaya çıkan benler veya lekeler zemininde melanoma gelişebilir.
Derimizde yeni ortaya çıkan ben ve lekeler uzman tarafından değerlendirilmelidir.
• Vücudumuzda yeni fark ettiğimiz benler de tehlikeli mi? Yani uzun süredir olmayan ve birden ortaya çıkan?
Ayrıca deride daha önce olmayan yeni ortaya çıkan benler veya lekeler zemininde melanoma gelişebilir. Derimizde yeni ortaya çıkan ben ve lekeler uzman tarafından değerlendirilmelidir.
• Güneşte fazla kalmak bronzlaşmak, solaryuma girmek benlerin sayısını arttırır mı ya da mevcut zararsız benleri tehlikeli hale getirebilir mi?
Deride gelişen melanomların nedeni tam olarak bilinmemektedir ancak açık tenli olmak, çok sayıda bene sahip olmak (50 fazla ben risk artıyor), ailede melanoma öyküsünün pozitif olması (ailede melanom tanısı konulan kişinin olması), güneş yanığı anamnezi, aşırı güneşlenmek, solaryum, immün sistemi baskılanmış (organ nakilli kişiler, HIV'li kişiler) olmak deride var olan benlerde melanoma gelişimini veya normal deride melanoma gelişimine neden olabilen önemli risk faktörleridir.
Güneşte fazla kalmak, güneş yanığı gelişmesi, solaryum deride melanoma gelişimine neden olabilecek önemli risk faktörleridir.