Menisküs Yaralanmaları

Halk arasında belirgin diz ağrılarıyla ve şişlikle kendini gösteren bir hastalık olarak bilinen menisküs, aslında diz eklemleri arasında yer alan kıkırdak benzeri fibrokartilaj yapılara verilen ismidir. Bu yapılarda çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelen yırtılmalar ise menisküs yaralanmaları olarak tanımlanmaktadır.

Her dizimizde biri iç, diğeri dış olmak üzere, C ve O şeklinde ikişer adet menisküs bulunur. Menisküsler dizlerin normal işlevini yerine getirmesi bakımından son derece önemli, koruyucu yapılardır. Bundan 40-50 yıl öncesine kadar menisküslerin işlevi bilinmediği için gereksiz olarak kabul edilmekteydi. En ufak yaralanmalarda ameliyatla menisküsler alınmaktaydı. Günümüzde ise ortopedi disiplini, menisküs yaralanmalarında bu yapıların olabildiğince korunmasına özen gösterecek türden tedavilere önem ve öncelik vermektedir.

MENİSKÜS YARALANMALARI NEDEN OLUR?

Menisküsler dizdeki eklem kıkırdağının sağlıklı şekilde işlev görmesine yardımcı olur ve dizlerin aşırı yüklenmelerden korunmasını sağlar. Menisküsler olmadığında veya düzgün işlev görmediğinde ise yükler direkt olarak eklem kıkırdağına biner. Bu da osteoartrit hastalığına yol açar.

Diz yaralanmalarında en sık karşılaşılan problem menisküs yırtıklarıdır. Vücut ağırlığımızın, ağır fiziksel aktivite veya kaza benzeri travmalar sırasında dengesiz bir şekilde dizlere yüklenmesi ani basınçla menisküslerin yırtılmasına neden olabilir.

Menisküs yaralanmaları genellikle sporcuların yaygın olarak yaşadığı bir problemdir. Ancak işi gereği ağır yük kaldırması gerekenler, uzun süre ayakta duranlar, yoğun olarak ev işi yapanlar ve yaşlı bireylerde de menisküs yaralanmaları meydana gelebilir.

Başlıca menisküs nedenlerini ise şu şekilde sıralayabiliriz:

• Aniden yere çökmek,
• Travma sonucu dizin dönmesi,
• Dizi fazla bükmek veya esnetmek,
• Diz hareketlerinin ağırlıkta olduğu, futbol, tenis, basketbol gibi sporları yapmak,
• Ağırlık kaldırmak,
• Kıkırdakta meydana gelen küçük yaralanmaların tekrar ederek probleme dönüşmesi,
• İleri yaşa bağlı olarak menisküsün zayıflaması ve aşınması,
• Doğuştan gelen yapısal problemler.

MENİSKÜS YIRTILMASININ BELİRTİLERİ

Menisküs yaralanmalarında en yaygın belirti ağrıdır. Dize dokunulduğunda veya en ufak diz hareketinde hissedilen ağrı, menisküs yırtılmasının belirtisidir.

Ancak diz ağrısı yırtık oluştuktan hemen sonra meydana gelmeyebilir. Hatta yırtığa rağmen ağrı hissetmeyen kişiler, probleme neden olan fiziksel aktiviteye devam edebilir. Böyle durumlarda zaman içinde eklem dengesinde bozulmalar, eklem sıvısında artış meydana gelir ve şişlikle birlikte ağrı şiddetli bir şekilde kendini gösterir.

Bunun yanı sıra dizde şişme ve sertleşme, dizin kilitlenmesi ve dolayısıyla dizi bükmekte veya esnetmekte zorlanma, ani batma hissi menisküs yırtığının önemli belirtileri arasında yer alır.

MENİSKÜSÜN TEŞHİS VE TEDAVİSİ

Menisküs yaralanmalarında teşhis için öncelikle doktor fizik muayene gerçekleştirerek diz hareketlerinizi ve hassasiyet hissettiğiniz bölgeleri kontrol eder. Ayrıca yürümenizi ve eğilme hareketini yapmanızı isteyerek, acı seviyenizin arttığı ve azaldığı pozisyonları tespit eder.

Bundan sonra teşhisin doğrulanması adına röntgen ve MR gibi görüntüleme yöntemleri istenir.

Dizin içini görebilmek, yırtığın özelliklerini belirlemek ve tedavi etmek için artroskopi uygulanır. Artroskop adı verilen kameralı cihaz küçük bir kesi açılarak dize yerleştirilir. 

Artroskopik menisektomi yöntemi ile eklem içi görüntülenerek sorunlu menisküs parçaları çıkartılır veya yırtıklar tamir edilir. Lokal anestezi altında yapılan ve yaklaşık 30 dakika süren bu işlemde hastalar aynı gün taburcu olabilmektedir.