Menopoz Döneminde Püf Dedirten Noktalar
Yazar Merve Topuzoğlu Çapaş • Diyetisyen • 23 Eylül 2022 • Yorumlar:
Kadınlar ergenlikle birlikte üretkenlik dönemine girer. Anneliği yaşamak için menstürel dönem başlar, östrojen ve progesteron hormonlarının salınımı ile gebeliğin mucizevi sürecine hazırlanır. Bu üretkenlik sürecinin sonuna gelindiğinde kadınlarda özellikle östrojen hormonunun azalmasıyla üretkenlik dönemini kapanır. Artık menopoz dönemi başlamıştır. 40 yaşından önce menopoza girmek erken menopoz dönemi olarak adlandırılır. 40 yaşından sonra hormonlarda ufak değişimler gözlenir, normol süreci içerisinde adet araları kısalır, ardından sıcak basmaları görülmeye başlar. 45-50 yaşlarına gelindiğinde adet aralıkları 20-35 gün arasında değişkenlik göstermeye başlar kimi zaman geç, kimi zaman erken görülür. Artık doktorunuz östrojen ve progesteron diye isimlendirilen hormonlarınızda azalma olduğunu bildirecektir.
Menopoz döneminde kadınlarda; kemik erimesi (osteoporoz), damar sertliği (ateroskleroz) gelişme eğilimi, ateş basması, gece terlemesi, çarpıntı, uykusuzluk, sinirlilik, depresyon, unutkanlık, halsizlik, bazen cinsel istekte azalma ve idrar kaçırma görülebilir. Bu belirtiler haftalar, aylar hatta yıllarca sürebilir.
Menopozda östrojen düzeyinde azalma ile kadınların kemiklerinden kalsiyum kaybı ile kemik kaybı hızlanır. Bu nedenle kalsiyum gereksinmesinde artış gözlenir. Kalsiyum pek çok hücresel fonksiyonun yanı sıra kemik yapımında kullanılan temel eleman olup eksikliği kadınlarda osteoporoza neden olur..Buna bağlı olarak sessiz omurga kırıklarıyla bel ağrıları,boyda kısalma ve kamburluk ortaya çıkar.
Menopoz döneminde öncesindeki sıklıkta ve miktarda yenilse bile pek çok kadının ortak şikayeti, bel ve karın bölgesinde yağlanmadır. Menapoz döneminde vücutta olusan hormon düzeylerindeki değişme ile metabolik hız veya vücudun kullandığı enerji hızı genelde azalır ve kullanilan ilaçlardan dolayi kilo verme islemi zorlasir. Ayrıca menopoz döneminde kadınlardaki tat duyusunun azalmaya başlaması ile birlikte tatlı yeme eğilimi de görülebilrceği bildirilmiştir. Bu sebeple, menopoz öncesi dönemde tedbirli olmakta fayda var. Çünkü menopozun birçok sıkıntısı ile birlikte, görselliğe önem veren kadınlar fazla kilolar yüzünden gerçekten kötü ve mutsuz günler yaşayabilmekteler.Ayrıca kilo alma söz konusu olmasa bile hormon tedavileri nedeniyle vücut su toplar ve oluşan ödemler nedeniyle kişi şişman görünür.
Östrojenler toplam kolesterolü düşürerek kan yağlarını olumlu etkiler ve HDL/LDL dengesini ayarlar, damarları genişleterek kan akışını kolaylaştırır ve organların daha iyi kanlanmasına yardımcı olur. Menopozda östrojen hormonunun azalması sonucu, bu hormonun koruyucu etkisi ortadan kalktığından, kalp-damar sistemi hastalıklarında yüzde 60’a varan artışlar görülmektedir. Menopozda, kalp-damar hastalıklarından korunmak için diyet ve egzersiz çok önemlidir.
Birçok kadın menopoz döneminde kilo vermenin zor olduğuu düşünür oysaki size özel olarak hazırlanan yaşam tarzınızla uyumlu bir beslenme planı ile kilonuzu kontrol altına almanıza hiç bir engel yoktur.
Menopoz döneminde beslenmenin püf noktaları;
-
Hayatta sürekli eşiniz, çocuklarınız arkadaşlarınız için çalıştınız belki de kendiniz için zaman ayırmanın vakti geldi de geçiyor bile şimdi ilk hedefimiz sağlıklı beslenerek bunu yaşam tarzımız haline getirmek.
-
Bu dönemde boy, kilo, beden kitle indeksi, bel çevresi gibi ölçülerinizi bilmeniz ve eksiklik veya fazlalık varsa bunlardan kurtulmanız sizin işinizi kolaylaştıracaktır.
-
Yaşla birlikte düşen metabolizma hızınızı artırmak için öğünlerinizi sıklaştırmalısınız.
-
Süt ve ürünlerinin yanı sıra yeşil yapraklı sebzeler ve sert kabukluları (ceviz, badem..) tüketerek artan kalsiyum ihtiyacınızı karşılamalısınız.
-
Aşırı protein tüketiminden kaçınmalısınız çünkü proteinin fazlası ihtiyacınız olan kalsiyumun vücuttan atılmasına neden olur.
-
Kalp sağlığınızı korumak için; tahıl ürünlerine ve sebze&meyveye ağırlık verin.
-
Tuz kullanımına dikkat etmelisiniz. Unutmayın! Fazla tuz hem ödemlerinizin artmasına hem de kemiklerinizin erimesine neden olur.
-
Günlük D vitamini ihtiyacınızı karşılamak için güneşlenin.
-
Erken yaştakilerde kemik kitlesini artırmak için ileri yaştakilerde de kemik kitlesini korumak için fiziksel aktiviteye önem verin.
-
Potasyumdan zengin olan meyvelerde vücut su dengenizin sağlanmasına yardımcı olarak ödemlerinizi azaltabilir.
-
Acı ve baharatlı yiyecekleri günlük beslenmenizde azaltarak sıcak basması ihtimalini azaltabilirsiniz.
-
Keten tohumu içindeki fitoöstrojen sayesinde östrojen dengesinin sağlanmasına katkıda bulunarak menopoz belirtilerini azaltabilir. Günlük 2 tatlı kaşığı kadar kullanabilirsiniz.
-
Günde 2,5-3 litre su için.
-
Sigara ve alkollü içeceklerden uzak durun.