Metabolizmayı Hızlandırmanın Yolları
Yazar Kübra Yılmaz Uygun • Diyetisyen • 11 Aralık 2017 • Yorumlar:
Diyet yaparken en çok karşılaşılan sorun metabolizmanın yavaşlamasıdır. Metabolizma; canlıda yaşamın sürdürülmesi sırasında gerçekleşen tüm kimyasal tepkimelerdir. Her organizma; büyüme, gelişme, ısı, hareket, üreme gibi yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için dış çevreden bazı maddeler ve enerji almak zorundadırlar. Bu maddeler ve enerji, yaşamsal faaliyetlerin sürdürülebilmesi için gereken organik moleküllerin sentezlenmesinde kullanılacaktır. Dış çevreden alınan maddeler ya önce parçalanarak yıkıma uğratılacak ya da yıkıma gerek kalmadan gerekli moleküllerin sentezlenmesinde kullanılacaktır.
Bazal metabolizma vücudun istirahat halinde iken ne kadar enerji yaktığıdır. Bu total, vücudun yaklaşık olarak metabolizma hızının yüzde 60'ına denk gelmektedir. Yani bu demektir ki normal şartlarda vücudumuz günlük ihtiyaçlarımızı karşılayabilmektedir. Metabolizma hızını yaş, cinsiyet, genetik yapı, hastalıklar, günlük tüketilen karbonhidrat miktarı, hava sıcaklığı etkilemektedir.
Metabolizmayı hızlandırmak yapacağımız bazı küçük değişikliklerle mümkündür. Daha hızlı bir metabolizma için;
· Daha çok su tüketin.
· Sabah kahvaltılarını ve öğle yemeklerini güçlendirin.
· Akşam yemekleriniz erken saate çekin ve hafifletin.
· Ara öğünleri kesinlikle ihmal etmeyin.
· İşlenmiş gıdalar yerine doğal besinleri tercih edin.
· Yiyeceklerinize baharat ilave edin.
· Daha çok ve sık hareket edin.
· Kendinizi asla aç bırakmayın.
· Çiğ sebze tüketmeye özen gösterin.
· Kesinlikle öğün atlamayın.
Hangi yiyeceklerin insan vücudunu ne şekilde etkilediğini bilmek ve buna uygun beslenmek metabolizmayı hızlandırmak ve kilo vermek için önemli avantajlar sağlayabiliyor. Bazı gıdaların beslenme programına eklenmesi durumunda daha kolay kilo verilebilir.
Metabolizmayı Hızlandıran Besinler
Acı Biber: Acı bibere "yakıcı" özelliğini veren "capsaicin" içeren yiyecekler metabolizmayı hızlandıran besinler arasında ilk sırada gelmektedir. Acı biber, yendikten sonra 3 saat boyunca metabolizma hızını 1.2-2 katına kadar yükseltebilir. Yemeklerinizde pul biber, acı toz biber, sivri biber kullanarak gün boyu yaktığınız kalori miktarını arttırmanız mümkün. Acı biberin bir diğer avantajı da iştahı azaltarak tokluk hissini uzatmasıdır. Acı biber dışında kekik, kişniş ve tarçın da bir miktar capcaicin içermektedir.
Zencefil: Zencefil sindirime yardımcı olurken vücut sıcaklığını yükseltir ve yemeklerden sonra metabolizma hızını yaklaşık yüzde 20 oranından arttırır.
Yeşil çay ve kahve : Yapılan bilimsel çalışmalarda düzenli yeşil çay tüketen bireylerin kilo verme hızlarının daha hızlı olduğu saptanmıştır. Gün içerisinde 2-3 bardak yeşil çay içilmesi hem vücuttaki ödemin atılması için hem de dolaşım sisteminin daha hızlı çalışması açısından önemlidir. Çayda bulunan ECGC (Epigallokateşin Gallat) adlı bir kimyasal sinir sistemini uyararak kalori yakımının hızlandırılmasında etkili olur. Kahvedeki kafein, kalp atım hızını arttırarak metabolizmanın hızlanmasına neden olur.
Badem: Kalorisi yüksek olan bir besin olmasına karşın içeriğindeki esansiyel yağ asitlerinin metabolizmayı hızlandırıcı etkisi bulunmaktadır. Özellikle içeriğindeki alfa linolenik asit, yağ metabolizmasını hızlandırmaktadır. Diğer yağlı tohumlar da badem gibi metabolizmanın hızlandırılmasında etkililer.
Tarçın: Baharatların hemen hepsinin metabolizmayı hızlandırdığına ilişkin kanıtlar bulunmaktadır. Ancak tarçının insulin direncini ve tip 2 diyabetin gelişmesini önleyici etkisini düşündüğümüzde günlük beslenmemizde yer vermemiz gereken bir besindir.
Avokado: Bir amino asit olan L-Carnitine yönünden zengindir. L-Carnitinine temel görevi vücuttaki yağların metabolize edilmesi ve yakımında görev almasıdır. L-Carnitine aynı zamanda kas hücrelerinin enerji üretimini arttırır ve kan dolaşımını hızlandırır.
Ananas: Ananas bromelain denilen sindirim enzimi içerir ve bu enzim proteinlerin sindiriminde etkilidir. Vücutta oluşan yıkım olaylarını çabuklaştırır. Dolayısıyla metabolizma hızlandırıcı etkisi vardır.
Keten tohumu: Keten tohumu, midede su alarak şişmekte ve tokluk hissi yaratmaktadır. Barsak hareketlerini artırarak dışkılamayı kolaylaştırır. Ayrıca sindirim sistemi üzerindeki olumlu etkilerinden dolayı metabolizma hızını arttırır.
Yoğurt: Az yağlı yoğurt metabolizmanın hızlandırılması için ideal yiyeceklerdendir. İçeriğindeki yüksek protein ve kalsiyum sebebiyle enerji yakımı yüksek olan bir besin olmasının yanı sıra sindirim sistemini de düzenleyici etkisi bulunmaktadır.