Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) Nedir?

Mindfulness (Bilinçli Farkındalık), şimdiki an içerisinde yaşananları fark etmek ve yargılamadan, açıklıkla o an içerisinde hoşunuza giden ve gitmeyen her ne yaşanıyorsa onu olduğu gibi kabul etmektir. Yaşanılan sıkıntılara, olumlu olumsuz tüm duygulara kendini açarak yüz yüze gelmek, onları dönüştürmeden, olduğu gibi yaşayabilmeyi içerir.

Mindfulness Nasıl Ortaya Çıkmıştır? İlk olarak kronik ağrısı olan kişilerde yaşanan sıkıntıyı azaltmak; Stresi azaltmak, kaygı, öfke ve zorlayıcı duygularla beraber kalabilmek, duyguları düzenlemek, kabul etmek ve iyilik halini sağlayabilmek için ortaya çıkmıştır.

Mindfulness’ın Faydaları Nelerdir? Yapılan araştırmalarda kronik ağrısı olan kişilerde, kaygı bozukluklarında, depresyonun nüksünü önlemede, stres azaltımında, tükenmişlikle baş etmede, madde bağımlılıkları ve yeme bozuklukları gibi bir çok alanda etkilidir. Mindfulness, kişilerin dikkatini düzenlemesine, dayanıklılığının artmasına ve duygu düzenleme becerilerinin gelişimine katkı sağlar. Bilinçli farkındalık- mindfulness bir beceridir ve öğrenilebilir.

Mindfulness’ın Kullanım Alanları Nelerdir? İş hayatında, okulda, ebeveynlikte, çocuklarda uygulandığı gibi günlük hayatın birçok alanında (yemek yerken, yürürken, iletişim kurarken) uygulanabilir. Farkındalıkla atılan adımlar, o an orada olmak, kişinin performansını arttırır. Stresli bir anda durup bunu fark etmek, değişen duyumlara ve bedene dikkat etmek, bu anı deneyimlemek ve devam etmek stresi azaltırken kişinin tepkiselliğini önler. Uyaran ve tepki arasındaki boşlukta kişinin nasıl davranacağını seçmesine yardımcı olur.

Mindfulness Uygulamaları Nasıldır? Duygu ve düşünceleri fark etmek, yargılamadan, değiştirmeye çalışmadan serbest bırakmak temeline dayanır. Olumsuz düşüncelerle özdeşleşmeden, onlara mesafe alarak gözlemlemeyi gerektirir. “Ben düşüncelerim değilim, şuan için bu düşüncelere sahibim” diyerek kişinin düşünceleri ve kendisi arasında ayrımı yapmasını sağlar.

Zihindeki Kısır Döngü Ne Şekilde Gerçekleşmektedir? İstenmeyen duygu ve düşünceleri bastırmak, kontrol etmeye çalışmak ya da o düşünceyle savaşmak düşüncelerin ruminatif bir şekilde tekrarlamasına ve o düşüncenin daha çok ortaya çıkmasına yol açar. Düşünceden kurtulmaya çalışmak, kaçınmak kişinin zihninde adeta bir savaş alanı yaratır. Farkındalık ve kabullenme yaklaşımları ise bu kısır döngüden çıkışı gösteren bir yoldur.

Geçmiş ve Gelecek Hakkındaki Düşüncelerden Şimdiki Ana Gelebilmek Nasıl Mümkündür? İnsan zihni olumsuz anlara odaklanmaya meyilli bir yapıdadır. Zihnimiz genellikle ya geçmiş ya da gelecektedir. Farkında olmadan tekrarlayan türde düşünceler, kaygı ve endişenin artmasına yol açar. “…Önceden de böyle olmuştu, Eyvah! Ya tekrar olursa…” gibi geçmiş ya da geleceğe dönük senaryolar kişiyi şimdiki andan uzaklaştırır. Bu noktada nefes, şimdiki ana dönmek için adeta bir çapadır. Beş duyuya odaklanmak, bedene, nefese odaklanmak kişiyi şimdiki ana getirir. Nefes alış verişi, bedendeki duyumlar şuanda yaşanmaktadır. Beden farkındalığı, nefes egzersizleri, mindfulness uygulamaları ve meditasyonlar şimdiki anı hissetmek için bir araçtır.

Şimdiki Anda Kalabilmek Nasıl Mümkün Olur? Mindfulness uygulamalarıyla birlikte dikkat her dağıldığında bunu fark ederek nazikçe, kendimizi yargılamadan şimdiki ana tekrar dönmek mümkündür. Dikkatimizin dağılması çok normaldir. Amaç sürekli şimdiki anda kalmak değil zihnimiz her dağıldığında bunu fark etmek ve tekrar dönebilmektir. Şimdiki anla temas etmek aslında yaşamla, kendinle, hayatla temas etmektir. 

Bedeni bir ev sahibi gibi görüp duyguları, duyumları gelip geçici bir misafir olarak görüdüğümüzde sorunlarla baş etmek kolaylaşacaktır. “Bedenimiz aslında bizim bu dünyadaki evimiz ve biz o evin içindeyiz” deyip yaşanılan sıkıntıları birer misafir kabul ettiğimizde onların gelip geçici olduğunu fark ederiz. Sıkıntı veren durumu yok saymadan ne sıkıntıyla çok uzun süre kalmak ne de onu göz ardı etmek gerekir. Yaşanılan tüm anların farkındalığıyla birlikte acıyı bir misafir gibi ağırlayıp ardından onu göndermek kişinin sıkıntıları yaşama şeklini değiştirmektedir.