Modern Zamanın Şaşalı Terimi: Stres
Yazar Betül Esra Baba • Psikolog • 16 Ağustos 2021 • Yorumlar:
Günümüz dünyasında stres öylesine yaygın olarak kullanılır oldu ki artık küçük çocukların ağzından dahi bu kelimeyi duyar olduk. ’Bugün çok stresliyim’, ‘Bu sunum bende aşırı stres yarattı’ gibi cümleler de sık sık karşılaşıyoruz. Peki stres hepimizin köşe bucak kaçması gereken bir durum mu gerçekten?
Cevabımız hayır. Aksine stres yaşamımız için oldukça gereklidir. Hatta stres için hayatta kalmamızı sağlayan bir alarm sistemi olarak bahsedilir. Stresin temel bileşeni hoş olmayan bir durumla karşılaşmak ya da karşılaşma ihtimalini kapsar.
Stres Anındaki Beden Tepkisi
Hoş olmayan ya da tehdit içeren bir durumla karşılaşan organizma stres tepkisi verir. Bu tepki vücudu harekete geçirmek ve hayatta kalmak üzerine gelişmiştir. Bir tehdit ile karşılaştığında verilen stres tepkisi sayesinde tehditle başa çıkacak yollar ararız. Bu stres tepkisi bir ayıyla karşılaştığınızda oldukça işe yarar. Ayıyla karşılaşan bünyemiz alarm moduna geçer ve ayıyla mücadelenin en sağlıklı yolunu bularak hayatta kalabilir. Fakat günümüz yaşamının stres kaynakları ayı durumundan oldukça farklıdır.
Günümüz Dünyasında Değişen Stres Kaynakları
Bizleri stres yaptıran meseleler artık ay sonu ödenecek faturalar, seneler boyu hazırlanılan sınavlar ve iş yaşamındaki inanılmaz rekabettir. Artık bir ayı kadar ölümcül olmasa bile daha uzun süreli ve kronik hale gelebilen stres kaynaklarımız var. bizler için sağlıklı olan alarm sistemi sürekli hale geldiğinde bize zarar vermeye başlar. Ay sonunu bekleyen babalarımız sürekli alarm durumda hissediyor ise bu onun bedeni için oldukça sağlıksız bir hal alır. Çünkü alarm durumunda iken kan basıncının düşmesi ve kalbin daha hızlı atması gibi fiziksel belirtilerin uzun süre devam etmesi bedeni tüketebilir. Ya da seneler boyunca KPSS’ye hazırlanan öğretmen adaylarını gelecek endişeleri ile artan stres seviyeleri onların fiziksel ve psikolojik sağlıklarına da önemli bir tehdit halini alabilir.
Bir tehditten kurtulmak üzere bulunan alarm sistemi kronik hale geldiğinde artık kendisi bizim için bir tehdit halini alır.
Peki ya neler yapabiliriz?
Stresle başa çıkmak için pek çok yol söylenebilir. Nefes ve meditasyon egzersizleri stres düzeyi üzerinde anlık ve kısa süreli rahatlamalara yol açacaktır.
Fakat stresi uzun sürede kontrol etmemizi sağlayacak pratik bir yol vardır. Belirsiz durumlar stresi arttırır. Bu durumda yaptığınız işlerde kısa süreli hedefler koyarak net ve belirli planlar yapmak stres hissinizi düşürecektir.
Stres 7den 70e herkes için ayrılmaz bir dinamiktir. Bu nedenle onunla savaşmak yerine onunla yüzleşerek baş etmeye çalışmak en iyi stratejidir.