Montessori Eğitimi

Montessori eğitim yaklaşımının kurucusu Maria Montessori’dir. Maria Montessori, 1870’te İtalya’da dünyaya gelmiştir. 1896 yılında Roma Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olarak ilk kadın tıp doktoru unvanını almıştır. Özel araştırmalarında ‘çocukların nasıl öğrendiklerini’ analiz etmiştir. Bu araştırmaları sonrasında Psikoloji ve Felsefe alanlarıyla ilgilenmeye başlamış ve 1904 yılında Antropoloji Profesörü olmuştur.

Montessori eğitiminin temel amacı; çocuğu bağımsız olmasını sağlamak. Montessori, bireyin bağımsız bırakıldığı oranda potansiyelini ortaya çıkaracağını savunur. Çevreyi çocuk için uygun şekilde dizayn ederek; çocukların deneme-yanılma ile çevreyi keşfetmesine olanak sağlayarak bilgiye ulaşmasına imkan sağlamaktır. Çocukların kendilerine en uygun öğrenme yolunu bulmalarına olanak sağlanır. Bilgiye kendileri için sunulmuş araçları kullanarak ulaşmaları hedeflenir. Çocukların diledikleri gibi hareket etmeleri sağlanarak yaratıcılık, özgüven, problem çözme gibi becerilerinin gelişmesi sağlanır.

Eğitimin temelinde ‘emici zihin ilkesi’ yer almaktadır. Emici zihin ilkesi; çocuğun zihinsel faaliyetlerinin ortaya çıkarmasını hedefler. Zihinsel faaliyetlerin ortaya çıkarılması için zorlamalar yok, planlanmış ve benzer öğretiler söz konusu değil. Çocuğa keşfetmesi için uygun ortam ve özel tasarlanmış materyaller verilerek gelişimine destek olunur.

Eğitim, iki bucuk ve altı yaş arasındaki çocukları kapsar. Montessori sınıflarında farklı yaş gruplarındaki çocuklar bir arada eğitim görürler. Sınıftaki küçük çocuklar; malzeme kullanımı gibi konularda büyük çocuklardan destek alırlar. Arkadaştan edinilen bilgiler daha kalıcı olur ve bu sayede arkadaşlık ilişkilerinin, iletişimlerinin güçlendirilmesi hedeflenir.

Tüm sınıflarda aynı materyaller kullanılmakta ve sınıflarda her materyalden sadece bir tane bulunmaktadır. Çocuğun, kullanmak istediği bir materyaller arkadaşındaysa; arkadaşının işinin bitmesini, kendisine sıra gelmesini beklerken; başkalarının hakkına saygı göstermeyi, sabretmeyi öğrenmiş olacaktır.

Materyaller, çocuklarını fiziksel ihtiyaçlarına göre özel olarak tasarlanmaktadır. Kendi boyuna uygun kıyafet askılıkları, sandalyeler, lavabolar, musluklar, masalar bulunmakta. Çocukların kullandıkları materyaller oyuncak değil, yetişkinlerin günlük hayatlarında kullandıkları gerçek malzemelerden üretilmiştir. Tüm bu materyaller, çocukların rahatça kullanımına uygun olarak, taşıyabilecekleri ağırlık ve biçimlerde tasarlanmışlardır.

Materyaller, çocukların dış dünyayı keşfetmesine yönelik güvenlikte ve kontrolde tasarlanmışlardır. Basitten karmaşığa doğru ilerleyen kullanımları vardır. Çocukların bunları kendilerinin keşfetmesi, hata yaptığında zarar görmeden kendi hatasını kendisinin fark ederek düzenlenmesine olanak sağlar. Bu materyaller üç aşamalı sunum olarak tasarlanmışlardır. Bu aşamalar tanıma, kavrama ve kullanmadır.

Montessori eğitiminde öğretmenin rolü; gözlem ve rehberlik etmektedir. Çocukların yaptıkları davranışları cesaretlendiren şekilde hareket etmektedir. Çocuklara materyalleri nasıl kullanacakları hakkında bilgi verir ve çocukların kendilerini keşfetmesini sağlar. Çocuklar arasındaki ilişkileri gözlemler ve iletişimlerinin güçlenmesi sağlar.