MS Hastalığı

Multipl skleroz (MS) beyin ve omuriliğinizdeki (merkezi sinir sisteminiz olarak da bilinir) sinirleri etkiler. Bu sinir lifleri vücudunuzdaki mesajların iletiminden sorumludur. Mesaj iletimini kolaylaştıran ve onları koruyan “miyelin” adı verilen bir örtü ile kaplıdırlar.

MS’de vücudunuzun bağışıklık sistemi kendi kendine düşman olur ve miyelin tabakasına saldırır.Böyle bir durumda, sinir liflerinden mesaj iletimi etkilenir -yavaşlar, bozulur veya tamamen durur. Merkezi sinir sistemi tüm vücut aktivitelerini birbirine bağladığından MS’de çok farklı semptomlar görülebilir. Bu beyin veya omuriliğin hangi kısmının zarar gördüğüne ve etkilenen sinirin ne iş yaptığına bağlıdır.

Örneğin bacaklarınızdaki hareketi kontrol eden sinirler etkilendiyse, yürümekte zorlanabilirsiniz.

Yürümekte zorlanma gibi bazı semptomlar çok belirgindir; ancak pek çoğu belirgin değildir. Bu “görünmez” semptomlardan bazıları ağrı, uyuşukluk, yorgunluk, mesane ve bağırsak problemleridir. MS ilerleyici bir durumdur, bu zaman içerisinde semptomların birikmesi anlamına gelir.

MS, beyin ve omuriliği etkilediği için çok çeşitli nörolojik belirtilere yol açabilir. MS’e bağlı yakınmalar “MS atağı” sırasında ortaya çıkıp daha sonra iyileşebileceği gibi bir kısmı uzun dönem kalıcı olabilmektedir.

Bu belirtiler ciddiyet ve süre açısından da çeşitlidir. MS’i olan bir kişi genellikle bir veya birden fazla belirti yaşayabilir ancak bu belirtilerin hepsi herkeste görülmez. Yakınma ve belirtilerin olmadığı sessiz dönemler (remisyon) de hastalık seyrinde görülmektedir.

Bu belirtilerin en sık görülenleri aşağıda özetlenmektedir :

• Duyusal belirtiler; yüzde, kollarda ya da bacaklarda uyuşma, karıncalanma, keçeleşme,ağrı gibi duyusal belirtiler,
• Görme ile ilgili belirtiler: Bulanık görme, çift görme,
• Kuvvetsizlik; kolda, bacakta kuvvet kaybı, ince hareketlerde beceri kaybı,
• İdrar/bağırsak sorunları: İdrar kaçırma, idrar boşaltma sorunu ve kabızlık gibi,
• Baş dönmesi,denge sorunları, titreme,
• Yorgunluk

Daha az sıklıkla da, depresyon, cinsel işlev bozuklukları, hafıza sorunları, uyku sorunları, baş ağrısı, epileptik nöbetler görülebilmektedir.

MS’de yorgunluk, halsizlik, uyuşmalar gibi şikayetler gün içerisinde aralıklarla olabileceği gibi günlerce, haftalarca da sürebilmektedir. Atak döneminde olan şikayetlerin en az 24 saat sürdüğü bilinmektedir. Bu nedenle hastalığın takibi açısından şikayetlerin ne zamandan beri görüldüğü önemlidir.

Tanı için en önemli veriler, sizin hastalık öykünüz ve muayene bulgularınızdan elde edilir. MS tanısı nöroloji uzmanı, tercihen MS konusunda deneyimli bir uzman tarafından konmalıdır. MS’li kişilerin bir kısmında tanı şüpheli olmakta, Dünya’nın en deneyimli merkezlerinde bile tanı sorunu yaşanmaktadır. Çünkü özellikle başlangıç dönemlerinde MS’i taklit edebilen pek çok hastalık vardır. MR ve beyin omurilik sıvısı incelemesi gibi laboratuar bulguları da MS dışında pek çok hastalıkta benzer şekilde bulgular verebilir.Tek başına hiçbir test MS tanısı için yeterli olmayacağından, öykü, nörolojik muayene ve tetkikler sonucunda tanı konulur.

– Doktor geçmişinize ait sağlık bilgilerini dinleyerek MS hastalığına ait belirtilerin geçmişte görülüp görülmediğini araştırır.

– Ayrıntılı bir nörolojik muayene yapılır.

– Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ile MS hastalığında oluşan plakların mevcut durumu araştırılır. MRG, yumuşak doku hassasiyeti en yüksek olan görüntüleme yöntemidir.

– “Uyarılmış potansiyeller” adı verilen ve merkezi sinir sisteminin belli bir uyarıya uygun zamanda verdiği yanıtı ölçen testler.

– Beyin – Omurilik Sıvısı incelemesi.Bu işlemde omuriliği çevreleyen sıvının içeriğine bakılır.

Her hastanın MS’i kişisel olarak değerlendirilmeli, herhangi iki MS hastasının birbirine benzemediği unutulmamalıdır.

MS’te belirti ve bulgular tutulum yerine göre farklılıklar gösterir:

• Etkilenen Bölge Belirti ve Bulgular
• Göz Siniri Optik nevrit: Bulanık görme
• Beyin sapı Çift görme, karışık görme
• Dengesizlik
• Başdönmesi
• Beyincik Dengesizlik
• Sersemlik
• Titreme
• Sarhoşvari konuşma ve yürüme
• Omurilik Kaslarda kasılma
• Güçsüzlük
• Uyuşma/ hissizlik
• Mesane sorunları
• Bağırsak sorunları
• Yaygın Beyin
• Etkilenmesi Zihinsel etkilenme
• Depresyon
• Mani
• Belirli Bir Bölgeye
• Bağlanamayanlar Yorgunluk
• Ağrı