Narsist Kişilik Bozukluğu

Narsistik kişilerin başkaları ile olan ilişkileri sorunludur çünkü aşırı ilgi ihtiyaçları ve başkalarının duygu ve düşüncelerini umursamamaları yüzünden insanlar uzaklaşırlar. Sosyal olarak aktif, keyifli ve cazip olabilirler fakat insanlara karşı sorumsuz ve kibirlidirler.

NARSİST KİŞİLİK BOZUKLUĞU VE TEDAVİSİ

Bencilliğin hastalık boyutuna giren tutum ve davranışlara “Narsist Kişilik Bozukluğu” diyoruz. Empati yapmazlar, başkalarının düşüncelerine saygı göstermez, ilişkilerde kendilerini merkeze koyarlar. Kendilerini beğenmiş ve kusursuz kabul ederler. Başkalarını kendi istek ve amaçları için kullanmayı severler eleştiriye gelemez, güç ve sevgide tatminsiz ve yaptıkları şeylerde kendilerini haklı görür ve onaylanmak isterler. Beklentilerini karşılamazsanız benlik saygıları düşer, çabuk kırılır ve duygusal durumlarıyla kendilerini ve başkalarını yıpratırlar. Gerçekleri saptırma eğilimindedir. Hayallerini abartmayı sever. Kıskanç ve rahatlıklarından ödün vermezler. Çoğunlukla narsist kişilik bozukluğu tek sorun olmaz. Beraberinde antisosyal, borderline gibi kişilik bozuklukları da eşlik eder. Bu nedenle yıllarca bu sorunun ne olduğu anlaşılmaz

Tanı Koyarken Şu Kriterlere Bakarız

• Kendini çok fazla önemsiyor mu

• Aşırı güzellik düşkünü, çok zeki buluyor ve güç ve kusursuz sevgi arayışında mı?

• Başkalarını kolayca çıkarları uğruna harcayabiliyor mu?

• Küstahlık ve kendini beğenmişlik var mı?

• Sürekli haklı çıkma peşinde mi?

• Durumunu ajite ediyor ve başkalarını suçlama eğiliminde mi?

• Empati yapıyor mu?

• Duygularında uç noktalarda mı yaşıyor?

• Eleştirilere tahammülsüz müsünüz?

• Başkalarıyla işbirliği yapmakta zorlanıyor mu?

Narsist Kişilik Bozukluğunun Temelinde Ne Var?

Her şeyde olduğu gibi bunda da aile var. Ergenlik döneminde başlar. Anne ve babadan yeterince duygusal sıcaklık görememiş, anne babanın çocuğun özelliklerini abartarak sürekli yüceltmiş veya çocukluk çağındaki travmalar sebep olmuş olabilir.

Narsist Kişilerde İlişkiler Nasıl Olur?

Kendilerini merkeze koyar ilişkilerinde eşlerinden karşılıksız sevgi ve ilginin sürekli olmasını isterler. Sorumlulukları verme konusunda uzmandır ancak sorumluluk almaz. Biriyle ilişki içinde olmasının iki nedeni vardır; hırsıdır ve bu hırsını tatmin etmek için ulaşması gereken noktaya ( kariyer, para, şöhret) için size ihtiyacı vardır ya da ne kadar eşsiz ve üstün bir vasfa sahip olduklarını onaylatacak biri olarak sizi görür ve siz bunu yaptıkça sizi yakınında tutmayı tercih eder.

Narsist kişiler ile birlikte olmayı tercih edenlerin çoğunda anne veya babasından biri narsist kişiliğe sahip olmuştur. Kendi haklarını aramayı düşünmez eşlerinin kendilerini hiçbir karşılık vermeden kullanmalarına izin verirler.

Narsistlere Dur Demem Mümkün Mü?

Ola ki siz bu kişiye “bencil” ve “çıkarların için beni kullanıyorsun” deyin. İşte o zaman pençelerini çıkartır ve ne kadar kirli çamaşırlarınız varsa veya zaaflarınız onunla sizi ezmeye çalışır. Örneğin; Tartıştığınızda, “Ben senin erkekliğinden şüphe ediyorum. Bu güne kadar beni hiç tatmin edemedin ama ben hep yanında oldum senin” gibi. Bir yandan savunma yaparken bir yandan da ağır eleştirilerde bulunabilirler.

Üstelik bununla da kalmaz kendi kusursuzluklarını göstermek ve bu inancı sürdürmek için eleştiri silahını sıkça kullanır, gerektiğinde bunun için yalan söyler, aldatır veya inkar eder ve bazen de suç işlemeyi göze alabilir.

Nasıl Tedavi Olur?

Bu durum erken yaşlarda anlaşılmaz. İleri yaşlarda ise kronikleşmiştir. Dışarıya yansıtılan benlik ile içeride özünde var olan benlik arasında uçurum vardır. Dışına yansıttıklarıyla sağlıklı bir ilerleme olmaz ne var ki çoğu da içinize girmenize izin vermez. Yargılanmaktan, yetersizliklerden, hatalı duruma düşmekten o kadar çok korkarlar ki bu hasta olduğunu doktordan duymaktansa hiç gitmeyip tedaviyi reddeden hastanın durumuna benzer.

Narsistik kişiler kendilerini sorunlu görmedikleri için kişilik problemleri dışında bir sorun için yardım almayı kabul edebilirler. Duygusal problemlerine tahammül edemedikleri ve kırıldıkları bir noktada depresyona girer ve terapi almayı kabul edebilirler. inançlarını sarsacak bir kriz yaşadıklarında terk edildiklerinde, ölüm veya iş kaybı gibi ağır bir sorunla karşı karşıya kalınca yardım almayı kabul edebilirler.