Neden Çocuklarda Oyun Terapisi?

Yetişkinlerin kelimeleri varsa çocuklarında oyuncakları ve oyunları vardır. Çocuklar duygularını anlamada ve ifade etmede yetişkinler kadar başarılı değillerdir ve bilişsel kapasiteleri de bunun için her zaman yeterli olmayabilir. Bu yüzden çocuklar kendilerini en iyi oyunda anlatırlar. Bizlere metafor üzerinden ben bunları yaşıyorum, bunları hissediyorum derler.

Çocuklar kendi duygularını anlamlandırmada zorlandıkları için yetişkinlere uygulanan terapi yöntemi belli bir gelişim düzeyinin altında olan çocuklar için uygun değildir. Oyun terapisinde, çocuklar oyun ve oyuncakları kullanarak ihtiyaçlarını ifade ederler. Çocuklar için oyun terapisi, yetişkinler için psikolojik danışmanlık ile aynı anlamı içerir diyebiliriz. Terapist araç olarak çocuğun kendini en doğal şekilde dışa vurum tarzı olan oyunu kullanır.  Oyun terapisti güvenli bir ortam yaratarak, çocuk ile bağ kurarak çocuğu istediği gibi oynamaya teşvik eder, çocuğun kendini açması, ifade etmesi için çocuğu cesaretlendirir. Kısacası oyun terapisinde oyunun kendisi müdahaledir. Çocuklar oyun sırasında yaşadıklarının bir parçası olarak davranışlarını etkileyen duygularını yani kızgınlıklarını, korkularını, üzüntülerini, hayal kırıklıklarını tekrar eder, yeniden yapılandırırlar. Terapist ile çocuğun kurduğu terapisel ilişki ise, çocukların yaşadıkları stresli yoğun duygusal tecrübeyi yansıtan oyunu yarattıklarında, kendilerini güvenli hissetmelerini sağlayan olan en önemli unsurdur.  

 Oyun terapisi desteğiyle çocuklar kendi dünyalarında mücadele ettikleri duygusal olaylarını bir araya toplayan oyunlar yaratabilirler. Bu tecrübeleri genelde çocuk sözel olarak dışa vuramaz. Terapi odasında her duygusal durumu yansıtabilecek, çocuğa uygun özellikle seçilmiş oyuncaklar vardır. Çocuk yaratacağı oyuna uygun duygusal sorunlarını yansıtan oyuncakları seçer ve oyununu yaratır. Seanslarla birlikte oyun gelişir, sorunla ilgili anlama ve rahatlık sağlayana kadar devam eder. Oyun terapisi sürecinde çocuk olaylarla ilgili bakış açılarını, davranışlarını değiştirebilir ve başkaları ile ilişkilerinden, iletişiminden keyif alır hale gelir. Çocuk oyun sırasında hayal kırıklıkları yaşadıkları olayları yeniden yaratmakla oyun sırasında bu tecrübeleri değiştirme fırsatı bulur, deneyimlerini yeniden yapılandırır ve böylece hem oyun tecrübeleri hem de hayattaki ilişki alışverişlerinden zevk alır hale gelebilir. 

 Terapi süreci çocuğun geçmiş ve bugünde yaşadıkları olaylara yönelik çok çeşitli faktörlere bağlıdır. İki önemli faktör, çocuğun gelişim olarak hangi gelişim çağında olduğu ve herhangi bir travma olduysa bu travmanın olduğu yaştır. Çocuk yaşanılan travma dönemine gideceği için genellikle yaşanan olaydan sonra ne kadar çabuk terapiye gelinirse, terapi süresi de o kadar kısa olur. 

 Oyun terapisinde en önemli faktörlerden biri ailenin katkısıdır. Ebeveyn ya da bakım veren kişi(ler) ile terapist arasındaki görüşme düzenli bir şekilde devam eder. Ebeveynlerin terapistle işbirliği yapmaları önemlidir. Terapist uygun görürse kimi zaman aileyi de oyuna davet eder. Ayrıca terapist, ailelere çocuklarının terapi sırasındaki iyileşme süreçlerine yardımcı olacak ve terapi odası dışında uygulayabilecekleri tavsiyelerde bulunur.  Böylece sadece çocuk değil ebeveynde ebeveynlik konularında dışardan bir uzmandan destek almış olur.