Neden Her Şeyi Unutuyorum ? Dikkat eksikliğim var ? Beyin Çürümesi (Brain Rot)

Oxford sözlüğü 2024 yılının kelimesi olarak brain rot’u seçmiş, yani beyin çürümesi. Dünyanın en saygın kurumlarından biri onca kelime varken neden bunu seçmiş olabilir ?

Beyin çürümesi kısa ve sade anlatımıyla; sosyal medyada geçirilen zamanın miktarı ve maruz kalınan kalitesiz içeriklerle beynin dikkat, hafıza ve planlama gibi işlevlerinde gerileme ve zihinsel bulanıklıktır.

Bu durum son zamanlarda yaygınlaşmış durumda. Yapılan küresel çaptaki araştırmaları incelediğimizde, meslektaşlarımızın dönütlerinde veya danışanlarımızda bu şikayetleri sık sık duyar olduk. 

Çözümleri:

1. Öncelikle kaliteli içerikle kalitesiz içerik farkını ayırt etmek gerekir. Kaliteli içerikler daha çok dikkat gerektiren, öğrenme gerektiren ve bir miktar zorluk içerir. Çünkü beyin çürümesi bir anlamda beynin tembelleşmesidir. 

Örneğin: Dizi yerine kült filmler izlemek. Diziler çekirdek gibidir. Dikkat ve ayrıntı içermez genel anlamda. Film izlemek yerine kitap okumak. Film izlemek daha kolaydır. Kitap okumak daha fazla emek ister. Yalnızlık gerektirir. Yalnızlığın getirdiği zor duygularla baş edebilmek için beyninizi de kullanmanız gerekir. Dizileri nadir olarak izleyin. 

2. Sosyal medya’da geçirdiğiniz süreye dikkat edin. Gerçekleştirmek istediğiniz hedefleriniz neler ?  sosyal medya’da geçirdiğiniz süreyi bu hedefler için kullanabilirsiniz ? Bütün hedeflerinizi tamamladınız da bu kadar sosyal medya’da zaman geçiyor ? 

Sosyal medyanın aşırı kullanımı çoğu zaman bir kaçıştır. Neyden bu kadar kaçıyorsunuz? Kaçmak da bazen bir ihtiyaçtır. Ama bazen bir noktada kaçacak yeriniz kalmayabilir. Bunun için psikolojik destek alabilirsiniz.

3. Kaliteli pek çok içerik biraz ciddidir. Oysa yüzeysel ve kalitesiz içerikler odaklanması ve yaşaması daha zevklidir. Hayatın ciddiyeti ve sorumluluklarını düşündüğümüzde bu gibi kolay içeriklere de ihtiyacımız var. Ama bunların bağımlılık yapma riski vardır. Bu yüzden ihtiyatlı  hareket etmelisiniz. Örneğin; kağıt-kalemle ya da hiç olmazsa telefonunuza sık sık yapmanız gerekenleri not edin, küçük bir defteriniz olsun. Beyin çürümesine giden yolda insanlar çok basit şeyleri de unutabiliyorlar. Örneğin ocağı açık bırakmak gibi. Evet! Gerekirse bunu bile yazın!

4. Bu süreç ilerlerse insanı esir alır. Bir noktadan sonra en basit şeyleri bile yapmak istemezsiniz. Örneğin; öz bakımınız gibi. Bu tatsız ve riskli durumdan çıkmak için içinizden bir şeylerin gelmesini beklemeyin. Sadece harekete geçin. Bir süre sonra o şekilde hissetmeye başlarsınız. Yaşamak istediğiniz şeyi hissetmeyi beklerseniz çok beklersiniz. Ama bilim’in bize söylediği üzere bir süre sonra yaşadığımız gibi hissetmeye başlıyoruz. Bunu kendi yararımız için kullanalım. 

Ve son olarak: 

1. Bütün bunlardan bağımsız yılda en az 1 kere nöroloji ve psikiyatri kontrollerinizi yaptırın. Beyin en değerli organımız; ona gözümüz gibi bakmamız gerekir. Bu polikliniklere gitmek için felaket bir sürece girmeye gerek yok. Maalesef bazı beyin ve ruhsal rahatsızlıklar sinsi bir başlangıca sahip oluyor. 

2. Beyin çürümesi ile ilgili olarak daha detaylı bilgiye sahip olmak için Selçuk Şirin’in bu konuyla ilgili yazdıklarınıza bakmanızı tavsiye ederim.