Nedir? Kavramlar: Periodonsiyum, Periodontoloji, Periodontal Hastalık ve Tedavi
Yazar Ece Çaycı Akkan • Periodontolog • 25 Temmuz 2018 • Yorumlar:
Periodonsiyum: Dişleri fonksiyonda tutmak için gerekli desteği sağlayan yapılar bütünüdür. Dişeti, periodontal ligament, sement ve alveol kemiğinden oluşur. Dişeti, ağız içinde görülen ve dişleri çepeçevre saran yumuşak dokudur. Periodontal ligament, diş kökünü etrafındaki kemiğe bağlayan ve çiğneme kuvvetlerini kemiğe ileten çok önemli bir yapıdır. Sement, diş kökünün en dış tabakasını oluşturur. Alveol kemiği ise dişi tamamen çevreleyen kemiktir ve çene kemiği ile bağlantılıdır.
Periodontoloji: Periodonsiyumun anatomi, fizyoloji ve histolojisini inceleyen, bu dokularda meydana gelen hastalıkları araştıran, bu hastalıkların tedavisini ve tedavi sonucu elde edilen sağlığın devamlılığını sağlayan bilim dalıdır.
Periodontal Hastalıklar: Periodontal dokuları etkileyen inflamatuvar hastalıklardır. Erişkinlerde diş kayıplarının %70’inden periodontal hastalıklar sorumludur. Periodontal hastalıklar, günümüzde dünya üzerinde en yaygın sağlık sorunlarından biri olup genel vücut sağlığına olan etkileri ile büyük önem taşımaktadır.
Sağlıklı dişeti, soluk pembe renkte, portakal kabuğuna benzer yüzey yapısına sahiptir, düzenli bir şekilde dişi takip eder ve dişi sıkıca sarar.
Gingivitis, diş yüzeyinde biriken mikrobiyal plağa karşı, vücudun ilk savunma mekanizması olan inflamatuvar cevabı vermesi ile oluşan dişeti hastalığıdır. En erken bulgularından biri, dişeti kanamasıdır. Kanama, fırçalama veya yemek yeme sırasında (bir uyaran bağlı olarak) olabildiği gibi kendiliğinden (spontan) olarak da görülebilir. Dişeti, kırmızı veya mavimsi kırmızı bir renk alır, normal sıkı kıvamında değişiklik ve yüzey pürtüklülüğünde kayıp izlenir. Dişetinde ödem (şişlik) görülebilir. Periodontal tedavi ile kısa sürede iyileşir.
Periodontitis, özgün mikroorganizmalar tarafından oluşturulan, periodontal ligament ve alveolar kemiğin ilerleyici yıkımı ile sonuçlanan inflamatuvarhastalıktır. Dişeti çekilmesi veya büyümesi, dişeti kanaması, dişlerde sallanma, yer değiştirme veya uzama görülebilir. Tedavisi mümkündür, ancak kaybedilen dokular her zaman geri kazanılamayabilir.
Periodontal muayenede, yalnızca gözle ve el aletleri ile yapılan muayene doğru sonuç vermez. Elde edilen klinik bulgular muhakkak röntgenler ile desteklenmelidir. Çünkü periodonsiyumun dört bileşeninden üçü dişeti altındadır ve gözle görülmesi mümkün değildir.
Periodontal Tedavi: Kişiye özgü ağız hijyeni uygulamalarının öğretilmesi ve hastanın bu konuda motive edilmesi ile başlayan, dişin yüzeyindeki plağın giderilmesi, diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzeltme ile devam eden, gerekli hallerde cerrahi işlemleri kapsayan bir süreçtir. Ayrıca hastanın aktif tedavisi bittikten sonra, uygun aralıklarla takibi de periodontal tedavi süreci içinde yer almaktadır.