Nefes Darlığı

CİDDİ HASTALIKLARIN HABERCİSİ; NEFES DARLIĞI

Nefes darlığı, kişinin efor sırasında zorlanma veya daha fazla hava ihtiyacı duyması ile tanımlanır. Fiziksel etkinliklerimizi kısıtlayan nefes darlığı yaşam kalitesini olumsuz olarak etkiler. Bu yüzden önemsenmeyen nefes darlığı, zamanla daha ciddi rahatsızlıklar doğurabilir. Bu sebeple nefes darlığı nedir, neden olur, nasıl anlaşılır ve nasıl tedavi edilir konuları bilinmesi gereken önemli konulardır. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr.Gülay Kaplan konu hakkında bilgi verdi.

Tıp dilinde "dispne"olarak tabir edilen nefes darlığı, nefes alamama ya da nefes daralması şeklinde ortaya çıkar, kişi sanki tam nefes alamıyormuş gibi hisseder. Nefes darlığı akciğer ve kalp damar hastalıklarından kaynaklanıyor olabilir. Bu yüzden tedavi yöntemleri farklılık gösterir. Kişi nefes darlığını yürüme ya da merdiven çıkma gibi durumlarda zorlanma, hava alma isteği artması veya geçmişe göre daha fazla güç harcama, yeterince hava alamama şeklinde tanımlar. Nefes darlığı, daha ciddi hastalıklara neden olabileceğini için mutlaka bir sağlık kuruluşuna, hekime görünmesi gerekir.

1. Astım

Hava yollarının daralması sebebiyle nefes almada güçlük çekilmesine yol açan ve yaşam boyu süren ataklar ile hastanın yaşam kalitesini düşüren astım, dünyada 300 milyon insanı etkisi altına almıştır. Astım ataklarını en aza indirebilmek için öncelikle bu hastalığı tetikleyen etmenlerden kurtulmak gerekir. Astımın en yaygın belirtilerinin başında ise nefes darlığı ve öksürük gelir.

2. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)

KOAH, istatistiklere göre dünyada ölüme yol açan hastalıklar arasında 4. sırada yer alıyor. İlerleyici ve geri dönüşümü olmayan bu akciğer hastalığı önlenebilir ve tedavi edilir. Ancak KOAH'ın bu denli ciddi mortalite rakamlarına ulaşmasının başlıca sebebi sigaradır. Aynı zamanda hastalığın teşhisinde yaşanan gecikmeler de ölüm oranlarını artırmaktadır. İnsanlar nefes darlığı ya da öksürüğü ciddiye almadan yaşamlarına devam ederler. Ancak bir zaman sonra KOAH fazlasıyla ilerlemiş olur ve tedavi edilemez bir hal alır.

3. Zatürre

Akciğer dokusunun iltihaplanması olarak tanımlanan zatürre öncelikle bakteriler olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı olarak ortaya çıkar. Zatürre ilk olarak öksürükle birlikte kendini gösterir. Diğer belirtileri ise kirli ve iltihaplı balgam, halsizlik, iştahsızlık, ateş, üşüme, titreme, bulantı, kusma, baş ağrısı, göğüs ağrısı ve nefes darlığıdır. Göğüs ağrısı ve nefes darlığının yaşandığı durumlarda akla öncelikle göğüs boşluğuna iltihabi bir sıvının biriktiği ihtimali gelir. Erken tanı ve tedavi ile hasta eski sağlığına kavuşabilir.

4. Kalp yetmezliği

Kalp her attığında kasılıp gevşeyen ve vücuda kan pompalayan bir kastır. Kalp kası görev bakımından düz kaslar gibi çalışır ancak yapı olarak çizgili kaslara benzer. Yani isteğe bağlı kasılmaz. Kalp yetmezliği genellikle kalp krizi, kalp damar hastalıkları ya da yüksek tansiyon gibi hastalıklar yüzünden kalp kasının zarar görmesinden kaynaklanır. Kalp yetmezliğinin başlıca belirtisi ise nefes darlığıdır. Diğer belirtileri ise öksürük, iştahsızlık, yorgunluk, ödem, çarpıntı, kilo alımı ve geceleri sık idrara çıkmadır.

5. Obezite

Hastalık derecesine varan şişmanlık olarak tanımlanan obezitenin belirtileri arasında ilk sırada nefes darlığı yer almaktadır. Genellikle fast-food tarzı yiyecekler tüketmek, dengesiz beslenme ve spor yapmadan hareketsiz bir yaşam sürmek giderek kilo artışına sebep olurken hayati organları da tehlikeye sokmaktadır. Kilolu bir anne babanın çocuğu genetik olarak %80 oranında obezite riski taşımaktadır. Obezitenin diğer belirtileri; aşırı terleme, eklemlerde ve sırtta ağrı, uyku apnesi, horlama ve gün içinde yorgun ve uykulu olmadır.

6. Anemi

Kansızlık, hemoglobin seviyesinin bilinen değerlerin altına düşmesi olarak tanımlanır. Ancak kişide anemi olup olmadığını teşhis etmek için yalnızca hemoglobin değerine değil kanda demir, demir bağlama kapasitesi ve demir depolarını gösteren değerlere de bakılır. Bu bileşenler azalırsa anemi belirtileri ortaya çıkar. Bu belirtilerin başında nefes darlığı gelirken diğer belirtiler ise; güçsüzlük, yorgunluk, halsizlik ve sürekli uyuma halidir.

Unutmayın ki (birazdan geçer) dediğiniz nefes darlığı, hayatınızda kalıcı olabilecek hasarlar bırakabilir.Bu gibi durumlarda mutlaka vakit kaybetmeden bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurun.