Obez Çocuklarda Gelişen Metabolik Sendrom

Çocukluk çağı obezitesi özellikle ve tüm dünyada 21. yüzyılda giderek artan en önemli çocuk sağlığı sorunlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastalığın görülme sıklığı özellikle son 30 yılda önemli ölçüde artmıştır. Obezite çocukluk çağında ilk 1 yaşta, hayatın 5-6. yılında ve ergenlik döneminde belirgin bir artış göstermektedir. Obez çocukların 1/3’ünün ve obez ergenlerin yaklaşık %80’inin erişkin dönemde de obez oldukları görülmüştür. Türkiye’de çocukluk çağında obezite görülme sıklığı Amerika ve pek çok Avrupa ülkesindekine benzer şekilde %3,7 ile %15,4 olarak bulunmuştur. Obezite genetik ve genetik olmayan pek çok faktörün etkisiyle ortaya çıkan klinik bir durumdur. Çocukluk çağı obezitesinin ortaya çıkmasında en önemli etki karbonhidratlar ve yağda yüksek oranda olan enerji yoğunluğu fazla ama protein, vitamin, mineraller ve sağlıklı mikronütrienlerden fakir gıdaların tüketimidir. Fiziksel aktivitenin günümüzde giderek azalması yalnızca erişkin değil çocukluk çağı obezitesinin de en önemli nedenlerinden birisidir. Obezite beraberinde pek çok sorunları getirmektedir. Çocukluk çağı obezitesi kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon, tip 2 diyabet, yağlı karaciğer, ortopedik sorunlar ve kendine güvende azalma gibi pek çok kısa dönem ve uzun dönem sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Obez bireylerde insülin direnci görülme sıklığı normal kilolu çocuklara göre anlamlı düzeyde daha yüksektir. Obezite ile ilişkili en yaygın görülen metabolik bozukluk insülin direncidir. Obez çocuklarda trigliserid, LDL ve total kolesterol değerlerinin yükselmesi ve aynı zamanda HDL kolesterol değerlerinin düşmesi çocukluk çağında kardiyovasküler hastalıkların riskinin önemli ölçüde artırmasına neden olmaktadır. Çocukluk çağı obezitesinde kan basıncı yüksekliği %16.6-39.7 arasında görülebilmektedir. Çocukluk çağında metabolik sendrom, obezite, insülin direnci, dislipidemi ve hipertansiyondan 3’ünün varlığı olarak tanımlanmaktadır. Artan obezite sıklığı ile birlikte hem Metabolik sendrom hem de Metabolik sendrom bileşenlerinin görülme sıklığı giderek artmaktadır. Normal popülasyonda Metabolik sendrom sıklığı %3-4 civarındayken obez çocuklarda %28-30 oranında görülmektedir. Dolayısıyla obez çocuklarda Metabolik sendrom görülmesi açısından önemli bir risk artışı vardır.