Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Nedir?

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişinin istemsiz olarak rahatsız edici düşünceler (obsesyonlar) yaşadığı ve bu düşüncelerden kurtulmak amacıyla tekrarlayan davranışlar (kompulsiyonlar) sergilediği bir ruh sağlığı bozukluğudur. OKB, bireyin günlük yaşamını önemli derecede etkileyebilir ve ciddi anksiyete yaratabilir.

OKB Belirtileri

OKB'nin belirtileri obsesyonlar ve kompulsiyonlar olarak ikiye ayrılır:

• Obsesyonlar:

  • Kontaminasyon Korkusu: Mikrop, kir veya toksinlerle temas etmekten aşırı korkma.

  • Şüpheler: Kapıyı kilitleyip kilitlemediğini veya ocağı kapatıp kapatmadığını sürekli sorgulama.

  • Düzen ve Simetri: Eşyaların belirli bir düzende olmasını isteme.

  • Agresif Düşünceler: Kendine veya başkalarına zarar verme korkusu.

• Kompulsiyonlar:

  • Aşırı Temizlik: Sürekli elleri yıkama veya temizlik yapma.

  • Kontrol Etme: Kapıların, pencerelerin ya da cihazların tekrar tekrar kontrol edilmesi.

  • Tekrar Etme: Belirli kelimeleri, sayıları veya eylemleri belirli bir sayıda tekrar etme.

  • Düzenleme: Eşyaları belirli bir düzende sıralama.

OKB’nin Nedenleri

OKB’nin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli faktörlerin bu bozukluğun gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir:

• Genetik Faktörler: Ailede OKB öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.

• Beyin Yapısı ve Fonksiyonu: Beyindeki kimyasal dengesizlikler ve yapısal anormallikler OKB ile ilişkilendirilebilir.

• Çevresel Faktörler: Travmatik olaylar veya kronik stres OKB semptomlarını tetikleyebilir.

OKB Tanısı ve Tedavi Yöntemleri

OKB tanısı, bir ruh sağlığı uzmanı tarafından konur ve genellikle ilaç tedavisi ile psikoterapi yöntemleri uygulanır:

1. İlaç Tedavisi:

   • Antidepresanlar: SSRI ve SNRI türü ilaçlar OKB semptomlarını hafifletmede etkili olabilir.

   • Anksiyolitikler: Anksiyete semptomlarını hafifletmek için ek ilaçlar kullanılabilir.

2. Psikoterapi:

   • Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): OKB tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir ve kişinin obsesif düşüncelerini ve kompulsif davranışlarını tanımasına yardımcı olur.

   • Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (ERP): Kişilerin obsesyonlarını tetikleyen durumlara maruz bırakıldığı bir BDT tekniğidir.

3. Alternatif Tedaviler:

   • Destek Grupları: OKB ile yaşayan kişilerle bir araya gelmek destek sağlayabilir.

   • Mindfulness: Stresi azaltmaya ve obsesif düşünceleri yönetmeye yardımcı olabilir.

OKB ile Yaşamak

OKB kronik bir rahatsızlık olabilir, ancak doğru tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve stresi yönetme, OKB ile başa çıkmak için önemli stratejilerdir.

Sonuç

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), bireyin yaşamını ciddi şekilde etkileyebilen bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile OKB semptomları kontrol altına alınabilir. Eğer OKB belirtileri yaşıyorsanız, bir ruh sağlığı profesyoneline başvurmanız önemlidir.