Obsesif-Kompulsuf Bozukluk (OKB)
Yazar Yıldız Merve Topçu • Psikolog • 29 Mart 2022 • Yorumlar:
OKB Nedir?
Obsesif–Kompulsif Bozukluk kişinin takıntılı düşüncelerinin, yineleyen takıntılı davranışlarının ya da her ikisinin birden olduğu ve kişinin işlevselliğini önemli derecede etkileyen bir ruhsal bozukluktur.
Bu bozukluk takıntılı düşünce ve dürtüler anlamına gelen obsesyon ile yineleyici zihinsel eylemler ve davranışlar anlamına gelen kompulsiyon davranışlarının bir araya gelmesiyle oluşmaktadır.
Obsesif-Kompulsif Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?
OKB psikoterapi yöntemleri, ilaç tedavisi ya da her ikisini kullanarak tedavi edilebilir.
Psikoterapi
Bilişsel-davranışçı terapi yöntemi OKB için yaygın kullanılan ve en etkili denilebilecek psikoterapi yöntemidir. Bu teknik ile anksiyeteye neden olan ve kompilasyonları diğer bir deyişle davranışları ortaya çıkaran ( kontrol etme ya da yıkanma, sayma gibi ) durumlarla yüzleşmeniz esas alınır. Terapi süreci boyunca kaygılandığınız durumlarda verdiğiniz tepkileri engellemek hedeflenmektedir. Uygulamaların büyük bir kısmı terapi seansları içerisinde gerçekleştirilirken diğer bir kısmı da ev ödevi olarak yapılır.
Bilişsel-davranışçı terapi, özellikle ve öncelikli olarak kompilasyonlardan şikayetçi hastalarda oldukça etkilidir. Bu tür danışanlarda, terapi çoğunlukla ilaç tedavisinden daha etkilidir.
İlaç Tedavisi
OKB için pek çok etkili ilaç mevcuttur. En çok reçetelendirilenleri selektifserotonin inhibitörleri olarak adlandırılanlardır. Bu ilaçların tercih edilmelerinin nedeni , diğer ilaçlarla karşılaştırıldıklarında çok az yan etkileri olmasıdır.
Antidepresan kullanımında iyileşme hemen beklenmez. İlaç kullanımı sonrasında iyileşmenin ya da değişikliklerin görülmeye başlaması 1 ila 3 hafta alır. Eğer 5 ila 6 hafta sonunda belirtilerde çok az değişiklik varsa ya da hiç değişiklik yoksa ilaç değişimi tercih edilebilir. En etkili ilacı bulabilmek zaman aldığından doğru seçim için uzman tarafından bazen sık sık ilaç değişimine başvurulabilir ve gerekli görülebilir. Tedavi en altı ay sürdürülmelidir ve bir sene ya da daha fazla devam edebilir. İlaç tedavisine ek olarak psikoterapi sürecinin de tedaviye dahil edilmesi tedaviden alınacak verimi artıracaktır.
OKB Hakkında Bilinen Yanlışlar
Kısaca OKB olarak bilinen Obsesif-Komplesi Bozukluk bir kaygı bozukluğu çeşididir ve yaşam kalitesini ciddi anlamda düşüren ve günlük hayatını ciddi düzeyde kısıtlamaktadır. Toplumda OKB'si olan kişiler genellikle “takıntılı” “aşırı titiz” vb. şekilde tarif edilir. Bu yanlış etiketlemelere örnek olarak;
OKB sadece temizlikle ilgilidir.
OKB'li kişiler düzenli tertipli kişilerdir.
Din insanları kompulsif yapar.
Dizi ve filmlerdeki OKB'li karakterler hastalığı gerçekçi bir şekilde yansıtıyor.
OKB'li kişiler sadece garip tiplerdir, isterlerse davranışlarını durdurabilirler.
Fazla stres OKB'ye neden olur.
OKB düşük öz-güven ya da entellektüel seviyeyle ilişkilidir.