Öfke Kontrol

Öfke nedir?

İstenmeyen sonuçlara, karşılanamamış isteklere, karşılanmayan beklentilere karşı verilen oldukça doğal,evrensel ve insani bir duygusal tepkidir. Yaşamın sürdürülmesi için gerekli olan bir duygudur. Günlük hayatın içinde öfkelenmeye sebep olacak çok fazla olayla karşılaşırız. Bunaltıcı ebeveynler, hakaret eden insanlar, anlayışsız müdürler, iş ortamında işini yapmayanlar, trafikte hatalı davranışlar ile herkesi tehlikeye atanlar ve hırsın fazlalığı günlük yaşanan öfkelerin bazılarıdır.

Öfke insana ne zaman yarar ve zarar verir?

Öfkesini kontrol edemeyen insanlar bağırır çağırır, kavga eder, etrafı dağıtır ve kendine zarar verebildiği gibi insanlarla olan ilişkilerine de zarar vermiş olur. Aynı zamanda öfke boşanmalara, iş hayatında verimsizliğe, işlevselliğin bozulmasına, ruhsal bozulmalara sebep olabilir. Bazı insanlar ise öfkelerini içine atar. Olayların içe atılıp biriktirilmesi stres doğurur ve birikenler bir zaman sonra öfke patlaması şeklinde ortaya çıkabilir. Öfke uygun tepki verildiği zaman yararlı olabilen bir duygudur. Öfkenin kabul edilmiş olması, tanınmış olması ve doğru bir şekilde ifade edilebilmesi gerekmektedir.

Öfke ne değildir?

• Kontrol sağlama yolu değildir.

• İntikam yolu değildir.

• Problem çözmek için kullanılan yol değildir.

• Şiddet uygulamak ve suç işlemek için sebep değildir.

• Haklı olunabilecek bir yol değildir.

Öfke durumlarında ortaya ne gibi tepkiler çıkar?

• Aşırı stres ve gerginlik

• Kalp atışında artış

• Kan basıncında artış

• Nesef alıp vermede düzen kaybı

• Kişi veya nesneye yönelik şiddet uygulanma hali

Öfke kontrol bozukluğu neden ortaya çıkar?

Öfke kontrolü çocukluk çağında başlayan ve beyin ön bölgesinin bir işlevidir. Kötü çocukluk çağı yaşantıları ve doğru olmayan tutumlar çocukların öfke kontrolünü bozar. Öfke Kontrol Bozukluğu yaşayan kişilerde mutluluk hormonu adı verilen serotonin hormonunun çalışmasında da bir sıkıntı olduğu bilinmektedir. Öfkeyi bedensel olarak, şiddet veya nesnelere zarar verme olarak dışsallaştırmak aslında sözel ve duygusal olarak iyi ifade edememekten kaynaklanır. Kişi duygularını, düşüncelerini yeterli olarak açık ifade edemediğinde, karşısında otorite figürlerinin olması veya karşısında kendini ifade etmesine engel olan biri bulunduğunda veya öfkeyi kendine yönlendirdiğinde içe atılan öfke bir süre sonra kişinin kendine veya başkasına yönlendirdiği öfke olarak da ortaya çıkabilir.

Öfke ne gibi hastalıklara sebep olur?

• Kalp hastalıkları

• Şeker hastalığı

• Hipertansiyon

• Depresyon

Öfke kontrol bozukluğu’nun tedavisi nasıldır?

• Öfke kontrolünü sağlamak ile ilgili yaklaşımlar psikoterapide en çok kullanılan yöntemlerdir. Bu yaklaşımlarda kişinin var olan öfkesini kontrol etmeyi öğrenmesi amaçlanır. Bu tür çalışmalar oldukça yarar sağlar.

• Nefes egzersizleri de bu problemin çözümünde önemli yere sahiptir. Nefes egzersizine örnek verecek olursak; Oturur pozisyonda arkanıza yaslanınız ve derin nefes alınız. Nefes alış süreniz 3 saniye ise nefesi aynı sürede yani 3 saniye içinide tutunuz, daha sonra nefesi alış sürenizin iki katı olacak şekilde yani 6 saniye olmalıdır.

• Öfke kontrol problemi yaşayan kişiler öfkelerini insanlara veya nesnelere yönlendirmek yerine, öfkelenmelerine sebep olan ve tetikleyen şeylerin neler olduğunu bulmaya çalışması faydalı olacaktır. Bulunan sebeplerle başetme stratejileri geliştirmenin de faydası olacaktır.

• Öfkeyle başa çıkmanın önemli şartı bireyin öfkeli olduğunu kabul etmesi ve bunu kendi kendisine itiraf etmesidir.

• “Herşey mahvoldu!”, “Yine öfkemi kontrol edemeyeceğim” gibi düşüncelerden uzaklaşıp olumluyu düşünmek faydalı olacaktır.

• Birey, öfkeli ve gergin olduğunda, kendisini huzur verici bir ortamda hayal ederek gevşeyebilir. Hayal kurma tekniği, bireyi zihinsel olarak hoş ve gevşetici ortamlara götürmektedir.

• Öfke ile baş edebilmek için öfke duygusunun doğası anlaşılmalıdır. İnsan aklı, sık karışır ve negatif enerjiler pozitif enerjileri yok etmeye çalışır. Öfke duygusunun insan ruhundaki görevi, karşılaşılan zor durumlarda kendisini korumayı ve savunmayı sağlamaktır. Öfke duygusu, vücudun karşılaşılan olumsuz durumlara karşı verdiği bir tepkidir. Bu duygu, bazı şeylerin değişmesi gerektiğini hatırlatarak, ilişkilerin ve durumların daha verimli, daha olumlu hale dönüştürülmesine yardımcı olmaktadır. Kişi kendisini neyin öfkelendirdiğini bildiği zaman öfke kontrolünde önemli bir yol almış olabilir. Öfkeyi dindirmede en önemli yöntem, durumu hızla sorgulamaktır. “Eğer böyle devam edersem, sonunda ne olur?” diye sormak mantığın devre dışı kalmasını önlemektedir.