Öfke Nedir ve Nasıl Kontrol Edilir?

Öfke Nedir ve Nasıl Kontrol Edilir?

• “İnsanlar ne zaman öfkelenir?”
• “Öfkeyi ilk ne zaman hissettiniz?”
• “İlk öfkelendiğinizden bu yana kaç kez öfkeyi hissettiğinizi düşünüyorsunuz?”
• “Öfkelenmeniz nedeniyle kaç kez problem yaşadınız?
• “Bugüne kadar kaç kez öfkenizi olumlu bir şekilde kontrol etmeye çalıştınız?”

Bu sorulara verdiğimiz yanıtlar öfke duygusunu pek çok farklı durumda ne kadar sık hissettiğimizi ancak bu duygunun her zaman bizim için problem oluşturmadığını anlamamıza destek olacaktır. Yaşımızla orantılı olarak, kendimizi bildik bileli binlerce kez öfke duygusunu hissetmiş olabiliriz. Fakat öfkenin hissedildiği zamanların sayısına oranla öfke kontrol eksikliği yaşadığımız olayların sayısı çok azdır. Yani 30 yaşında isek ve bugüne dek binlerce kez öfkelendiysek, ancak birkaç tanesinde canımızı sıkacak olaylar yaşıyoruz.

Öfkenin bir düşman olmadığı kesin. Peki, nedir bu kış kış denilerek zihin dışına itilmesi gerektiği belirtilen öfke duygusu?

Aslında öfke de kaygı ve heyecan gibi yaşamın parçası olan temel duygulardan biridir. Doğal ve insani olan bu duygu yaşlı, genç, kadın, erkek, çocuk ayırmadan herkesi etkilemesi bakımından da oldukça demokratiktir. Hayatta kalabilmemiz için gerekli mekanizmaları harekete geçirerek bize kendimizi savunma fırsatı verir. Bu nedenle amacımız öfkeyi bastırmak veya bitirmek değil, denetim altına almaktır. Öfke duygusunun sağlıklı olarak yaşanıp yönetilebilmesi psikolojik, fizyolojik ve halk sağlığımız için çok önemlidir.

Kontrollü olarak ifade edildiğinde öfke insan hayatında işe yarar; olumsuz duyguları dışa vurmamızı kolaylaştırır, isteklerimizi elde etme konusunda bizi daha hevesli bir hale getirir, mücadele etmemizi kolaylaştırır. Ancak kontrolsüz şekilde dışa yönelttiğimiz öfke ilişkilerimizi bozabilir, doğru kararlar vermemizi engelleyebilir. Kendi içimize yöneltip bastırmaya çalıştığımız öfke ise, kalp damar hastalıkları, baş ağrısı, yüksek tansiyon ve mide hastalıkları gibi sağlık problemlerine yol açabilir.

Öfkemizi doğru şekilde nasıl ifade ederiz

Öfke üzerinde kontrol kazanmak için önce öfkemizi tanımamız gerekir. Öfkemize neden olan olaylar hakkında farklı düşünmek kendimizi kontrol etme konusunda bize yardımcı olur. Olaylar karşısında kendi kendimize yaptığımız olumsuz iç konuşmalar çoğunlukla öfkeyi körükler. Bir başka deyişle, nasıl düşündüysek öyle hissederiz. Saldırıya uğradığımızı, haksızlık yapıldığını, elimizdekinin alındığını düşündüğümüzde öfke düzeyimiz yükselir.

Öfke durumları“kendiliğinden, birdenbire oluvermez”. Yani bir süreçtir. Öfkenin patlama anına kadar ortaya çıkan birbiriyle alakasız veya bir defaya özgü gibi görünen olaylar öfke anını ve sonradan ortaya çıkan sonuçları etkiler. Öfke sinyalleri ile gelir. Bu sinyalleri önceden fark etmek, istenmeyen davranışların ortaya çıkmasını engeller. Bunun için de, öfke önce normal bir duygu olarak kabul edilmeli, nedenleri anlaşılmalı ve olumsuz sonucu olan davranışlara dönüşmesi önlenmelidir. Bu nedenle biz Moodist Psikiyatri Hastanesi olarak uluslararası uygulamalar ve kendi deneyimlerimizden yola çıkarak oluşturduğumuz“Kontrol Bende Programı” ile bireyle işbirliği içinde olarak, yoğun öfkeye yol açan nedenleri saptamaya, bu duygunun altında yatan düşünce hatalarını değiştirip yapıcı bir öfke ifadesi oluşturma üzerine çalışıyoruz.