Okul Çağı Döneminde Beslenme
Yazar Fatih Bıçaklar • Diyetisyen • 6 Mart 2019 • Yorumlar:
Beslenme; sağlığı korumak , iyileştirmek ve yaşam kalitesini yükseltmek için vücudun gereksinimi olan besin ögelerini uygun miktarlarda ve uygun zamanlarda almak için bilinçli yapılması gereken bir davranıştır.Günlük alınan besinler yaşam süresince büyüme ve gelişmeyi destekleyerek bunun yanında kronik hastalıklardan korunmamıza da yardımcı olurlar.Gün geçtikçe artan bulaşıcı olmayan obezite,hipertansiyon,diyabet,kanser gibi hastalıkların temeli de beslenme düzenine bağlanmaktadır.
Beslenme alışkanlığı, tüm yaşamımızı etkileyecek çok önemli bir parametredir.Bu alışkanlık, okul çağına gelene kadar daha çok ebeveyn faktörü ile ilgilidir. Okul çağına gelindikten sonra ebeveyn etkisi azalır ve çevre etkisi baskınlığını hissettirmeye başlar.Okul çağı döneminde çocuklar için önemli olan vücut imajı ve dış görünüştür.Moda olan eğilimlerden en çok bu dönemde etkilenilir.Çocuklar kendisini artık bir birey olarak hissetmeye ve kendi harcamalarını yapmaya başlarlar.Özgür seçimler doğmaya başladığı için çocukların yönelimine arkadaş,çevre,medya,reklam etkisi ebeveynlerden daha çok etki eder.Birçok kronik hastalığın temeli çocukluk çağında atılır ve çocukluk çağının büyük bir kısmını okulda geçiren çocuklar obezite,hipertansiyon,diyabet,kanser gibi hastalıklara yakalanmamak ve onlardan korunmak için sağlıklı bir temelle okul çağına giriş yapmalılar. Bu yüzden ebeveynlerin sağlıklı beslenme seçimlerini öğrenip çocuklarına da okul çağına gelmeden öğretmeleri gerekmektedir. Araştırmalar da ebeveynler tarafından bir temel oluşturulmayan çocukların devamında beslenme eğilimlerinin daha sağlıksız ve hastalıklara yakalanma risklerinin de anlamlı olarak daha çok olduğunu gösteriyor ve bu cümleleri doğruluyor.
Okul çağı, ergenliğe geçiş dönemidir ve ergenlik dönemine göre gelişim daha yavaş ve daha sakindir. Daha sakin olan bu dönemde çocuklar sağlıklı besinleri reddedebilir ama sağlıklı besinlerin tüketimini, çocuğun fark etmeyeceği şekilde minik değişikliklerle sağlayabilirler. Örnek verecek olursak, yapılan makarnanın miktarını azaltıp içerisene katılacak olan sosun içeriğine daha çok renkli sebze eklenirse bu şekilde çocuklar sağlıklı besinleri tüketebilirler.Bunun yanında mutlaka kahvaltı alışkanlığı kazandırılmış olunması gerekir çünkü kahvaltı yapmayan çocuklar kantinde basit şeker ve yağ içeriği yüksek gıdalar tüketmeye yönelirler.Bu durum uzun zamanda obezite,insülin direnci,diyabet,karbonhidrat bağımlılığı gibi rahatsızlık risklerini en üst seviyeye çıkarır. Sadece kahvaltı alışkanlığı diye bakılan bu durum büyük felaketlere neden olabilir. Çocuklar okula gitmeden onlara hoşlanacağı renkli besinlerle hazırlanan bir kahvaltı veya hazırlanan yemeklerin tatlı sunumlarla sunulması hem onları mutlu edecek hem de psikolojik ve fizyolojik doygunluk sağlayacaktır.
Motor becerilerinin daha hissedilir olarak gelişmeye devam ettiği bu dönemde ebeveynlerin görevi azalmakta ve okul sağlığı önem kazanmaktadır.Okullar; obezite,diyabet,koroner kalp hastalıkları,kanser gibi kronik rahatsızlıkların önlenmesi için uygulanan ulusal uğraşıların önemli bir parçasıdır.Okullarda verilecek olan eğitimlerle çocukların eğitime katılma potansiyeli ve yaşam kalitesi artacaktır. Çocuklara sağlıklı bir gelecek sağlamak için okul temelli beslenme eğitimlerine öncelik verilmelidir.Okul temelli beslenme eğitimlerinin doktor,diyetisyen,hemşire gibi sağlık alanında eğitim görmüş kimselerin ve öğretmenlerin multidisipliner çalışmasıyla yapılması ve devamının sağlanması gerekmektedir.