Okul Öncesinde Oryantasyon Dönemi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yazar Fatih Güleç • 3 Ekim 2023 • Yorumlar:
Okula başlayan birçok çocuk, okulda kendisini bekleyen şeyleri merak etmekle birlikte hayatındaki bu büyük değişikliğin getirdiği kaygıyı da hissetmektedir. Çünkü okulun ortamı, yeni arkadaşlar, öğretmenler çocuk için bir bilinmezlik oluşturur ve bu bilinmezlik merakla birlikte kaygıyı da beraberinde getirir. Aynı duyguları birçok ebeveyn de çocukla birlikte yaşamaktadır ve eğer ebeveynin okula başlamaya yönelik çeşitli sebeplerden dolayı kaygılarının baskın olduğu durumlarda bu kaygı çocuğa da geçebilmektedir. Bu sebeple çocuğun okula alışma sürecinde en az çocuğun duygu ve düşünceleri kadar ebeveynlerin duygu, düşünce ve tutumları da önemlidir.
1.Okulu Çocuğa Anlatma: Çocuk okula başlamadan önce okulu ziyaret ederek okulu keşfetmesi okul ortamına alışması için faydalı olacaktır. Bu esnada çocuk öğretmenlerle de etkileşime girme fırsatı yakalayacaktır. Okulu anlatırken çocuğunuza okulda neler yapacağından, okuldaki rutinden (ne zaman yemek yiyeceği, ne zaman ve nasıl okula gideceği/okuldan geleceği gibi) çocuğa bahsedin. Okulu anlatırken çocuğun okuldan sonra size tekrar kavuşacağını bilmesi ve bu rutini kafasında oturtması kaygısının azaltacak ve daha rahat adapte olabilmesini sağlayacaktır (Örneğin; sen bugün okulda ikindi kahvaltısını yaptıktan sonra arkadaşlarınla oyun oynayacaksın, sonra servise binip eve geleceksin ve ben seni aşağıda karşılayacağım).
2.Okula Başlama Süreci: İlk gün okulda kısa süreli kalması çocuğun eğlenceli zaman geçirdiği ortama olan ilgisinin devam etmesini ve artmasını sağlar. Böylece çocuğun okula yönelik olumlu bir algısı olacaktır. Çocuğun okulda kalma süresi okuldaki öğretmen, varsa psikolog veya rehberlik öğretmeni tarafından çocuğa uygun olacak şekilde arttırılmalıdır.
3.Okula Gitmek İstememe: Ebeveynin okula gitme konusunda kurallarının olması ve tutarlı bir tutuma sahip olması önemlidir. Çocuğunuz okula gitmemek için ağladığında ve inat ettiğinde inat ettiği için okula götürmemek çocukta “Ağladığım ve direttiğim zaman okula gitmiyorum” algısını oluşturacaktır. Bu sebeple kararlı olmak ve aynı zamanda çocuğa bol bol duygu yansıtarak anlaşıldığını hissettirmek çocuğun kendisini anlaşılır hissetmesini ve ebeveyninin yanında olduğunu fark etmesini sağlayacaktır. Böyle bir durum yaşandığında uzun ve detaylı açıklamalar yerine kısa ve pozitif yanıtlar verilerek bolca tensel temasta bulunmak süreç için yararlı olacaktır. Örneğin okula gitmek istemeyen bir çocuğa “Benimle daha çok kalmak istiyorsun” gibi daha pozitif yanıtlar verilebilir.
4.Gününün Nasıl Geçtiği Hakkında Sohbet Etmek: Okuldaki zamanlarının nasıl geçtiği hakkında sohbet ederken yargılayıcı, sorgulayıcı bir tutum göstermemek önemlidir. Okulda geçirdiği zamanla ilgili sohbet ederken öncelikle sizin kendi gününüzü anlatıp ardından çocuğunuza sorular sorabilirsiniz (Bugün en çok neye şaşırdın?, Bugün oynadığınız oyunlardan en çok hangisini beğendin?...). Okulda geçen gününü anlatmak isteyen çocuğa ise, siz gününüzü detaylıca anlatarak ona model olabilirsiniz. Şimdi değilse bile uzun vadede o da gününü anlatmaya başlayacaktır.
Bir yetişkin olarak sizi hiç bilmediğiniz bir ülkeye çalışmanız için bıraksak siz neler hissedersiniz? İşte çocuğunuz da böyle hissediyor ve bu çok normal.
Oryantasyon Döneminde Bilinmesi Gerekenler:
- Hafta sonu tatilinden dönen çocuklar, okulun ilk günü kapıda vedalaşmada ayrılırken zorlanabilir. Okula aidiyet duyana kadar bu durum devam edebilir.
- Hastalanan çocuklar da yine okula döndükleri ilk gün ebeveynden ayrılmakta zorlanabilir. - Sizler ebeveynliği çocuğunuz ile öğrenmeye başladınız, veli olmayı da okulunuz ile öğreniyor olacaksınız Bunun içinde iyi bir iletişim içinde olmalısınız.
- Sayıları az olmakla birlikte bazı çocuklar ilk bir iki hafta çok istekli bir şekilde gider. Ama okulun rutinleri ve kuralları olduğunu gördükten sonra gitmek istemeyebilir. Bunu bilmek size iyi gelecektir. Çünkü bu da sizin çocuğunuzun yaşayarak öğrenen bir mizaca sahip olduğunu göstermektedir.
Yeni dönemin sağlık, uyum, mutluluk ve başarı ile geçmesi dileğiyle…