Okul Oryantasyonu Nedir, Neler Yapılmalıdır?

Çocukların belki de ilk defa anne babalarından ayrılarak okula başladığı bu sürece oryantasyon dönemi denir.

Çocuğunuz için güvenle bağlandığı siz değerli ailesinden, her köşesini ezbere bildiği evinden ayrılıp, hiç bilmediği sosyal bir ortama geçiş ilk başta ona korku ve endişe verebilir. Okul öncesiyle eğitim hayatına atılan bu ilk adım ebeveynler ve çocuklar için heyecan verici bir deneyimdir. Çocukların bu süreçte anne babalarının kararlı ve hoşgörülü olmalarına ihtiyaçları vardır. Yürümeye yeni başlayan çocuklar gibi düşmekten, incinmekten korkabilirler; adımlar atarken yorulabilirler. Ancak sizin desteğiniz ve sevginizle yürüyebilmenin zevkine vardıklarında, kendilerine güvenleri arttığında adımları hızlanacak ve koşmaya başlayacaklardır.

A-OKULA BIRAKIRKEN NASIL DAVRANMALIYIM?

-Vedaları kısa tutmalı, anlayacağı şekilde kısa bir açıklama ve bir öpücükle okuldan ayrılmalısınız (Bugün okula gelirken zorlandın ve üzüldün biliyorum ama şu an okul saati, evde kalma saati değil. İstersen bugün seni daha erken almaya gelebilirim (ya da seveceği başka bir seçenek sunulabilir) .

-Asla yalan söylememeli, geleceğinizi belirttiğiniz saatte gelmelisiniz.

-Sizin için çok zor biliyorum ama duygularını yönetmek çocuklar için daha zor olduğu için bu görev size düşüyor. Sizin endişelerinizi, duygusallığınızı çocuğun hemen hissettiğini ve bunun da işi zorlaştırdığını hatırlatmak isterim. Bu süreçte kaygı ve korkularınızı onlara yansıtmamak ve yanlarında konuşmamak uyum sürecini daha da kolaylaştıracaktır.

-Pazarlık yaparak, (markete uğrayıp istediklerini alarak okula gelmek), başka bir yere gidiyoruz deyip kandırarak okula getirmek, ağlama krizleri sırasında onu sözel olarak ikna etmeye çalışmak maalesef süreci uzatır ve zorlaştırır.

Ayrıca pazarlık yapmaya alışan çocuk, oryantasyonunu tamamlasa da ağlayarak bu durumu sürdürmek isteyebilir.

-Ne olursa olsun gerçekler söylenmeli, çocukla duygusal ilişkiye yatırım yapılmalı ve anı kurtaran zararlı yollardan vazgeçmeliyiz. “Beni özlediğini biliyorum, okulda bana sürpriz bir resim yapmaya ne dersin ”gibi duygu odaklı cümleler kurabiliriz.

-Okula alışsa da ayrılırken ağlayabileceğini ancak siz gittikten 10-15 dk. sonra eğlenmeye başladığını unutmayın.

B-ÇOCUĞUMA NASIL DUYGUSAL DESTEK SAĞLAYABİLİRİM?

*Okula alışma sürecinde çocuklar genellikle iki tip tepki verir.

1)İlk günden itibaren ağlayan çocuklar,

2)İlk başlarda hiç ağlamayıp daha sonradan ağlamaya başlayan çocuklar. Çocuğun bu ağlaması oldukça normal, çocukta travmatik bir etki bırakmayan gelişiminin doğal bir parçası olan bir durumdur.2.tipteki çocuklarımız kaygılarını daha iyi bastırmayı öğrenmiş olduklarından ilk hafta normal seyreder, ancak bunu daha fazla devam ettiremeyerek sonradan ağlamaya başlar. Çocukların bu ağlamaları okulu sevmedikleri, orada olmak istemedikleri anlamına gelmez, yalnızca sizden ayrılırken yaşadıkları hüzün ve biraz da şansını deneme olarak değerlendirilir.

*Bu süreçte çocuğun en çok duygularının büyükler tarafından anlaşılmasına ve bu duyguları uygun yoldan ifade ederek ağlamaya ihtiyacı vardır. Bunun için okuldan geldiğinde gözlerinin içine bakarak sohbet etmek, birlikte oyun hamuru oynamak ve resim yapmak, kukla-hikâye etkinlikleri yapmak gerekir. Bugün okulda ne yaptın/ne yedin” gibi sorular kendini sorgulanmış hissettireceğinden doğru değildir. Bunun yerine, ”Bugün en çok neyle eğlendin/neden mutlu oldun gibi, olumlu duyguları düşünmesini sağlayacak sorular sorabilirsiniz.

*Öğretmeniyle ilgili sizin görüşleriniz önemlidir, dolayısıyla “öğretmenin seni çok seviyor onu ben de sevdim” gibi cümleler kurabilirsiniz.

*Evde ağlayabilir, gece uyanıp ağlayabilir, sizden yanında olmanızı isteyebilir.

Bunlar psikolojisinin bozulduğunu değil, sürecin doğal özelliği olduğunu gösterir.

Psikolog Tuğba DURA