Ölüm Kavramını Çocuklar İle Konuşmak
Yazar Gözem Kıray Kaş • Psikolog • 10 Ocak 2022 • Yorumlar:
Ölüm ile ilgili gelen sorulara genellikle aileler kaçamak cevap verirler ya da geçiştirirler. Çocukların aklında bilmedikleri bir konu hakkında birçok soru işareti kalır. Hayalgüçleri çok geniş olan bu çocuklar düşündükçe kaygılanırlar. Yanlış bir söylemde bulunmamak için çoğu anne ve baba kaçınır ama dikkat edilmesi gereken ve yapılması gereken birkaç davranış vardır.
-
Çocuğunuz size soru sorduğunda ona hikaye kitaplarından faydalanarak anlatabilirsiniz. Görseller onun aklındaki soruların gitmesine yardımcı olacaktır.
-
Sorulan soruların cevaplarını vermek detaylı uzun açıklamalardan kaçınmak gerekir.
-
Uzun açıklamalar çocuğun kaygısını tetileyecektir.
-
“ Her şeyin bir başlangıcı ve bitişi vardır. Her gün birileri doğar, her gün birileri ölür.
Birisi öldüğünde bedeni artık çalışmaz. Artık nefes almaz, kalbi atmaz. Artık
düşünmez ve hissetmez. Yemek yemez ve uyumaz. Farklı nedenler ile insanlar ölebilir şeklinde açıklama yeterli olacaktır.
-
Ölümün bir tercih olmadığını anlatmak önemlidir.
-
Ölüm kavramı yerine başka kavramlardan kaçınmak gerekir, çocuk anlamayabilir.
-
Sorduğu soruların cevaplarını aldıktan sonra tekrar tekrar sorabilir sıkılmadan cevap vermek önemlidir.
-
Çocuğunuzun bir yakını öldü ise ona yalan söylemek yerine doğrularını yaşı göz önünde bulundurularak açıklama yapılmalıdır. Gerçekleri öğrendiğinde size güveni sarsılabilir.
-
Ölümden sonraki yaşam ile ilgili sorular soruyorsa bunun ile ilgili değişik inanışlar olduğunu daha önce gitmediğinizi ama bildiğiniz kadarı ile çocuğunuzun hayalgücüne bırakarak hayal etmesi istenir.
-
Çocuğa bir yakınının ölüm haberi daha sakin olduğu bir yerde vermek ve güvendiği yetişkin tarafından verilmesi önemlidir.
-
Eğer yakınları duygularını yaşamak isterse bunda sakınca yoktur aksi halde duyguları gizlemek gerektiğini öğrenecektir.
-
Çocuğu ölüm sonrası seni izleyecek denilmesi çocuğun sürekli gözetleniyor düşüncesine sebep olur.
-
Cenaze gömülmesi ve cenaze evleri çocukları olumsuz etkileyebiliyor bu zamanlardan uzak durulmasında fayda bulunmaktadır.
-
Bu dönemde ölüm ile ilgili oyunlar oynamasına izin vermek duygularını yaşamasına müsaade etmek önemlidir.
-
Oyunlardan kuma gömülme yada başka bir kutu yapıp oraya götürme oyunları oynayabilir.
-
Ölen kişinin resimlerine bakmak yada ona mektup yazmak çocuğun olumsuz duyguların boşaltmasını sağlayacaktır.
-
Bu dönemde çocuktan kaçmak yerine her zamanki gibi onun ile zaman geçirmek önemlidir.
-
Özellikle küçük yaşlarda, çocuklar etraflarında olan her şeyin kendileri yüzünden olduğunu düşünürler. Çocuklar kimi zaman ölümün de kendisi yüzünden olduğunu hissedebilir. Bunun çocuğun kabahati olmadığını anlatmak çocuğun suçluluk hissinin yatışmasına imkan sağlar.
-
Çocukların ölümle ilgili sorularının temelinde kendisine ne olacağı endişesi yatar. Bu
sebepten ‘ Biz sağlıklıyız, güvendeyiz. Birlikte geçireceğimiz çok uzun yıllar var ve
beraber yapacağımız çok şey var, denilmelidir.