Onay Arayıcılık Şeması Nedir? Gelişimi ve Baş Etme Stratejileri

Onay arayıcılık, kişilerin kendilerini başkalarının (el alem) gözünde değerli ve kabul edilir hissetmek amacıyla sürekli olarak onay alma ihtiyacı duymasıdır. Bu durum, sosyal ilişkilerde ve bireyin kendilik algısında önemli etkilere sahip olabilir. Bu yazıda, onay arayıcılığın ne olduğu, bu şemanın nasıl geliştiği ve başa çıkma stratejileri üzerine derinlemesine bir bakış sunacağız.

Onay Arayıcılık Şeması Nedir?

Onay arayıcılık, kişinin kendi değerini başkalarının onayı ile belirlemesi ve kişinin başkaları yönelimli olması durumudur. Bu, bireyin içsel motivasyonlarının zayıflamasına ve dışsal onaylara bağımlı hale gelmesine yol açabilir. Bu kişiler için sosyal kabul almak, dışsal onay ve ilişki dinamikleri önem taşımaktadır. Onay arayıcı bireyler, sık sık başkalarından geri bildirim almayı ve olumlu değerlendirmeler almayı hedeflerler. Bu durum, kişinin öz saygısını etkileyebilir ve sağlıklı sosyal ilişkiler kurmasını zorlaştırabilir.

Onay Arayıcılık Şeması Nasıl Gelişir?

Çocukluk Deneyimleri: Aile dinamikleri, çocukluk döneminde yaşanan deneyimler ve ebeveynlerin tutumları, bireyin kendilik algısını şekillendirir. Sürekli olarak onay arayan bir ebeveyn, çocuğun benlik değerini dışsal onaylara dayandırmasına neden olabilir.

Sosyal ve Kültürel Normlar: Toplumun beklentileri, bireylerin davranışlarını etkiler. Özellikle sosyal medya çağında, başkalarının onayını alma ihtiyacı daha da belirgin hale gelmiştir.

Kişisel İnançlar: Bireylerin kendine dair inançları ve özsaygıları, onay arayıcılık üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Düşük özsaygı, onay arayışını artırabilir.

Onay Arayıcılık Şeması ile Başa Çıkma Stratejileri

Onay arayıcılıkla başa çıkmak, bireylerin kendilerini daha bağımsız ve özgüvenli hissetmelerine yardımcı olabilir. İşte bazı etkili baş etme stratejileri:

Farkındalık Geliştirme: Onay arayıcılığınızın farkında olmak, ilk adımdır. Kendinize sorular sorarak, onay arayışının hangi durumlarda ortaya çıktığını anlamaya çalışın.

Özsaygı ve İçsel Değerler: Kendi içsel değerlerinizi tanıyın ve bunlara odaklanın. Kendi değerlerinizi başkalarının onayından bağımsız olarak geliştirmek, özsaygınızı güçlendirecektir.

Eleştirilere Açıklık: Başkalarının eleştirilerine karşı açık olun. Eleştiriler, gelişim fırsatları sunabilir. Olumsuz geri bildirimleri kişisel olarak almaktan kaçının.

Sınırlar Koyma: Sağlıklı sosyal ilişkiler için sınırlar koymak önemlidir. Kendi ihtiyaçlarınıza ve isteklerinize saygı gösterin. Başkalarının beklentileri yerine kendi arzularınıza öncelik verin.

Destek Arama: Bir terapist veya danışman ile çalışmak, onay arayıcılığın üstesinden gelmek için etkili bir yol olabilir. Profesyonel destek, düşünce kalıplarınızı değiştirmeye yardımcı olabilir.

Sosyal Medya Kullanımını Gözden Geçirme: Sosyal medya, onay arayıcılığı artırabilir. Sosyal medya kullanımınızı sınırlandırmak veya daha bilinçli bir şekilde kullanmak, bu durumu azaltabilir.

Onay arayıcılık, bireylerin psikolojik sağlığını ve sosyal ilişkilerini etkileyen önemli bir konudur. Bu durumla başa çıkmak, özsaygıyı güçlendirmek ve sağlıklı ilişkiler kurmak için çeşitli stratejiler geliştirmek mümkündür. Kendi içsel değerlerinize odaklanmak ve başkalarının onayına bağımlılığı azaltmak, daha tatmin edici bir yaşam sürmenize yardımcı olabilir.

Klinik Psikolog Çağla Anar