Organ Nakli

Çeşitli sebepler ile görevini yerine getiremeyen bir organ yerine yenisinin nakledilmesine Organ Nakli denir.

Organ Nakli günümüzde nakledilecek organa da bağlı olmak üzere ikiye ayrılır.

– Canlı Bağışlayıcı’dan yapılan Organ Nakilleri

– Kadavra’dan (Ölüden) yapılan Organ Nakilleri

Canlı Bağışlayıcı’dan yapılan Organ Nakilleri

Canlı’dan yapılabilen organ nakillerinin ülkemizde yasal olarak gerçekleşebilmesi için belirli şartlar vardır. Öncelikle 4. dereceye kadar akraba olma şartı veya herhangi bir maddi çıkar ilişkisi olup, olmadığını araştırıp inceleyen “Etik Kurul” dan alınmış bir onay kararı.

Bunun ardından tıbbi araştırma ve incelemeler başlar ve bu süreçte;

– Organ Vericisi Kişinin tüm sağlık kontrolleri, organ vermenin bu kişiye sağlık açısından ileride herhangi bir risk oluşturup oluşturmayacağı bir çok test ve tetkikle incelenir.

– Aynı zamanda kan, doku ve organ uyumu açısından Organ alıcısının doku, kan değerleri ile karşılaştırılıp nakil sonrası olabilecek organ reddi tehlikesi araştırılır.

Kadavra’dan (Ölüden) yapılan Organ Nakilleri

Kadavra’dan Nakil adı verilen; beyin ölümü gerçekleşmiş (yani ölü) kişilerden yapılan nakillerde de izlenen belli prosedür ve kurallar vardır.

Öncelikle beyin ölümü gerçekleşmiş yoğun bakımdaki kişiye konusunda uzman hekimlerce Beyin Ölümü tanısı konması gerekmektedir.

Bu tanı konduktan sonra, hastanın organlarının bağışlanmasına 1. dereceden en az 2 yakınından izin alınmak zorundadır.

Organlarının bağışlanmasına izin verilen kişinin organlarının uygun şartlarda daha uzun süre canlı tutulabilmesi için çıkarımı yapılırken; doku ve kan örnekleri alınarak daha önce Ulusal Doku Sistemine kayıtlı hastaların doku uyumluluk eşleştirmesi ve nakil öncelik sıralaması yapılarak. O anda beyin ölümü gerçekleşmiş hastanın bulunduğu hastaneye ulaşabilecek hastalar arasından asil ve yedek alıcı aday listesi belirlenir. Ve hemen hastalara ilgili naklin yapılacağı hastaneye ulaşmaları istenir.

Bu aşamdan sonra son testler ve kontroller yapılarak bir heyet tarafından kimin organları alacağı belirlenir. Süre kaybetmeden nakil işlemi başlatılır.

Çapraz Nakil

Maalesef ülkemizde eşinin, akrabasının hayatını kurtarmak, daha uzun süre daha kaliteli bir yaşam sürmesini isteyen hastaların organlarını sevdiklerine verebilmelerinin önünde en büyük engellerden biri de doku, kan uyumsuzluğudur.

Bu sorunnu çözmek adına Türkiye’de İlk Defa benim bulunduğum ekip tarafından gerçekleştirilen bir yöntem uygulanmaktadır: 

Çapraz Nakil Nedir ?

Organınızı vermek istediğiniz yakınınız ile doku ve kanlarınız uymuyorsa yine aynı sizin durumunuzda olup organ nakli yapılamayan başka bir Organ Alıcı-Verici çifti ile eşleştiriliyorsunuz.

Siz organlarınızı sevdiğinize veremiyor ve iyileştiremiyor iken diğer kişinin vericisi sevdiğinize Can oluyor, Hayat oluyor. Aynı şekilde diğer Alıcı-Verici çiftinde organ bekleyen kişi kendi akrabasından organ alamıyor iken, sizin vericinizden alınan organ o kişiye takılarak hayatı kurtarılmış oluyor.

Böylece organlarını sevdiklerine veremeyen ve sevdiklerinden alamayan yani Organ Nakli yapılamayan 2 yada daha çok aile; birbirine çok uyumlu vericilerden alınan organlar, çok daha uzun ömürlü sağlıklı olarak yaşayacak olan alıcılara nakledilerek Organ Nakli gerçekleştirilmiş oluyor.

Organ Naklinin Avantajları

– Kişi daha uzun ve kaliteli bir yaşam sürer.

Her yıl 2500 – 3000 kişi organ nakli gerçekleşmediği için ölmektedir.

– Organ nakli olan kişiler istediklerini tüketebilir.

– Daha az hastaneye yatmadıkları ve/veya diyalize girmedikleri için güzel bir sosyal yaşamı olur ve düzenli olarak çalışabilirler.

– Organ yetmezliğinden ötürü diğer organları zarar görmez, yandaş hastalıklara karşı bağışıklı olurlar.

– Organ yetmezliğinde vücut tam olarak çalışmadığından, sağlıklı insanlara nazaran daha az büyür, gelişir. Organ nakli ile vücut kaldığı yerden gelişimine devam eder.