Ortodonti Hakkında Kısaca
Yazar Akın Pişiren • Ortodontist • 30 Aralık 2019 • Yorumlar:
Halk arasında diş teli olarak da bilinen ortodonti, esasen latince ortos ve dontos kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Ortos, latince düzgün, dontos ise dişler demektir. Bu iki kelimenin birleşiminden “Ortodonti” kelimesi oluşmuştur. Ortodonti, ideal konumda olmayan diş ve çene yapısını düzelten bilim dalıdır.
Ortodontik tedavide dişler; sabit ataşmanlar (braketler), şeffaf plaklar ve hareketli apareyler gibi çeşitli mekanikler ile ağız içinde hareket ettirilebilir. Çene hareketleri ise ergenlik döneminden önce hareketli veya sabit aygıtlarla sağlanabildiği gibi, erişkin dönemde ortognatik cerrahi ismi verilen, ortodontistler ile ağız diş çene cerrahlarının beraber yürüteceği bir tedavi periyodu ile mümkün olmaktadır.
Hastaların ortodontik tedaviye başvurma sebepleri genellikle estetiktir. Aynı zamanda ortodontik tedavi sayesinde çapraşık konumda olan dişler ideal dizilime kavuştuğundan ağız hijyeninin sağlanması kolaylaşacak, diş ve diş eti sağlığının uzun dönemde bakımı kolaylaşacak, çiğneme konforu artacak ve çene eklemine binen yük azalacaktır.
Ortodontik bozuklukların sebepleri incelendiğinde temel faktörün zamanından önce çekilen veya çürük şekilde ağız içinde bırakılan süt dişlerin olduğu görülmüştür. Ayrıca genetik olarak aktarılabilen iskeletsel problemler de ortodontik bozuklukların sebepleri arasındadır ve uygun zamanda müdahale ile ameliyata gerek kalmaksızın bu sorunlar çözülebilir. (Çene darlığı, Alt çene ileriliği, Üst çene fırlaklığı vs.) Bu sebeple 7 yaş itibariyle ilk ortodontist kontrolü büyük önem taşımaktadır.
Ağız solunumu, bademcik iltihabı ve geniz eti varlığı gibi durumlarda da ortodontik problemler meydana gelebilmekte, bu süreçte Kulak Burun Boğaz uzmanı ile birlikte tedavi süreci yürütülmektedir. Parmak emme, uzun süren emzik ve biberon kullanımı, dil-dudak emme ve kalem ısırma gibi istenmeyen alışkanlıklar da diş ve çene yapısında bozulmalara sebep olabilmektedir. Burada kritik olan nokta, bu alışkanlığın günde ortalama kaç saat yapıldığıdır. Ortodonti dünyasındaki genel görüş, bir alışkanlığın diş ve çene yapısında etkisinin görülmesi için o alışkanlığın günde en az 6 saat yapılıyor olması yönündedir. 6 saatin altında gözlemlenen istenmeyen alışkanlıkların diş ve çene yapısına etkisinin minimum olduğu gözlemlenmiştir.