Osteoartrit (Eklem Kireçlenmesi)
Yazar Furkan Gökhan Çiçekdenk • Fizyoterapist • 21 Ekim 2022 • Yorumlar:
Bugünkü yazımızın konusu osteoartrit; halk arasında bilinen ismiyle kireçlenme. En sık görülen yanılgılardan birisi kireçlenmenin eklemlerde bir birikim oluşturduğudur. Oysaki osteoartrit(kireçlenme) aslında bir yıpranmasıdır. Eklemdeki sürtünmeyi azaltma görevi olan kıkırdak yapının zaman içerisinde çeşitli faktörler yüzünden aşınması ile kireçlenme oluşur. Bu faktörler;
-Yaş
-Fazla Kilo
-Aşırı Kullanma
-Aşırı Kas Güçsüzlüğü
-Yanlış Beslenme
-Genetik Yatkınlık
Osteoartrit genel olarak 55 yaş üzeri kadınlarda daha yaygın olarak görülür. Özellikle yük taşıyan diz ve kalça gibi eklemlerde rastlanılır. Bu hastalıkta, sabahları hareket kısıtlılığı, ağrı, ödem, yük bindirmede güçlük gibi şikayetler görülmektedir. Kemiklerde küçük çıkıntılar meydana gelir ve eklem içindeki hareketin kolay yapılmasını sağlayan synovial sıvıda azalma olması hem eklem hareketlerinin zorlaşmasına hem de ağrının oluşmasına sebebiyet verir. Bu ağrı ilk evrelerde daha az iken ilerleyen evrelerde işlevsizlik yaratacak boyutlara gelebilmektedir. Aynı şekilde ilk evrelerde eklem hareketliliğinde de minimum kayıp varken ileri evrelerde eklem hareketliliği ciddi ölçüde azalır.
Genel olarak 4 evrede incelenir;
-Evre 1: Başlangıç evresidir. Kıkırdak dokuda hafif bir hasar olabilir. Belirgin bir eklem daralması yoktur. Genellikle çekilecek röntgende minumum hasar olduğu için herhangi bir bulguya rastlanılmaz.
-Evre 2: Hafif derecede hasarlar başlamıştır. Kıkırdak dokuda incelme başlamıştır. Çekilecek röntgende osteofit büyümesi ve ufak hasarlar görülebilir.
-Evre 3: Bu evrede kıkırdak hasarı ilerlemiş, kemikler arasındaki boşluk azalmıştır. Yürüme, koşma, dizi bükme vb. aktivitelerde ağrı ve hareket kısıtlılığı gözlenir. Dizde şişlik(ödem) ve ısı artışı mevcuttur.
-Evre 4: En şiddetli evredir. Bu evrede protez ameliyatı tek seçenek olabilir. Semptomlar çok belirgindir. Yoğun bir ağrı ve eklemde büyük bir hareket kısıtlılığı mevcuttur. Genellikle bireyler kısa mesafe yürüyüşlerde bile zorlanmaktadırlar.
KORUNMA YÖNTEMLERİ
Tabi ki bu rahatsızlığı yaşamadan, eklem sağlığınızı korumak için de yapabileceğimiz şeyler var;
-İdeal kilonuzda olmak: Eklemlerinize ne kadar fazladan kilo binerse o kadar hızlı deforme olur. Bu yüzden ideal kilonuzda olmanız gereklidir.
-Düzenli egzersiz yapmak: Kas kuvvetiniz ne kadar iyi olursa eklemlerinize binen yükler de o kadar az olur ve eklemlerinizin yıpranması da azalır.
-Aşırı kullanımdan kaçınmak: Egzersiz yaparken veya eklemlerimizi fazlaca kullanacağımız bir iş yaparken mutlaka dinlenme sürelerine özen göstermemiz gereklidir.
-Postür analizi: Postür analizi eklemlere binen yanlış yüklerin tespitinde çok önemli bir konumdadır. Postür analizi sayesinde ekleminizin yanlış yüklere maruz kalmasının önüne kolayca geçebilirsiniz. Postür analizi yaptırmak için fizyoterapistinize danışabilirsiniz.