Oyun Terapisi

Çocuklar günlük hayatta birçok olaydan etkilenebiliyor. Yetişkinler gibi duygu ve düşüncelerini rahat ifade edemiyorlar. Birçok çocuk duygu ve düşüncelerini çoğu zaman anlamlandıramıyor ve farkında olamıyor.

Bu ifade güçlü yaşamalarına neden oluyor. Yetişkinler konuşarak duygularını ve düşüncelerini açıklarken, çocuklar oyun oynayarak duygularını dışa vurmaya çalışabiliyor. Oyunlar çocukların birçok şeyi daha kolay öğrenmelerini sağlıyor. İletişim sorunu ya da farklı psikolojik sorun yaşayan çocuklar için oyun terapisi bir tedavi yöntemidir.

Oyun Terapisi Nedir?

Kişiler yaşadıkları çeşitli psikolojik sorunların giderilmesi için psikolojik danışmanlık hizmetlerinden faydalanmak istiyor. Yetişkinler, tedavi için psikolojik danışmanlık alırken, çocuklar için uygulanan bu tedavi yöntemi oyun terapisi olarak isimlendiriliyor.

Oyun terapisti tarafından uygulanan tedavi işlemlerinde, çocuğun çeşitli oyuncaklarla oyunlar oynamasını ve oyun oynarken, seçtiği oyuncak türüne ve oyuncaklarla oynama şekline göre çocuğun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır. Çocuklar kendisini oyun odası içerisinde bulduğu zaman dışa vurum başlayacak ve sorunun doğru tespit edilmesini sağlayacaktır.

Oyun Terapisinin Farkı

Oyun, her çocuk için gönüllülük esasına dayanarak yapılan eylemlerdir. Çocuklar için günlük oyunlar ile oyun terapisinde oynanan oyunlar arasında normalde bir fark yoktur. Oyun terapisi oyun odasında oynanan oyunlar, terapist tarafından gözlemlenir ve anlamlandırılır.
Terapist tarafından anlamlandırılan oyunlar sayesinde, çocuğun içerisinde bulunduğu psikolojik durum tespit edilir ve gereken tedavi yöntemleri belirlenmeye, uygulanmaya başlanır. Oyun terapisinin, günlük oyunlardan farkı, uzman tarafından anlamlandırılıyor olmasıdır.

Oyun Terapisi Hangi Yaş Grubuna Uygulanır?

Çocuklar için uygulanacak olan psikolojik sorun tedavileri, oyun terapisi olarak isimlendirilir. Daha çok 2 – 12 yaş arasındaki çocuklar için uygulanıyor. Günlük hayatlarında çeşitli endişelere kapılan çocuklar, duygularını dışa vuramadıkları için bu sorunlarını çeşitli davranışları ile farkında olmadan göstermeye çalışır.

Oyun terapisi için çözüm bulunan sorunlar, depresyon, kaygı bozuklukları, anne baba kaybı, istismar ve taciz, travma, kardeş kıskançlığı, altını ıslatma, yeme problemleri, uyku bozuklukları, uyum sorunları gibi çocuk hastalığı olarak tanımlanan sorunlardır.

Oyun Terapi Yöntemleri

Uzman, çocuk sorunlarına doğru teşhisi koyabilmek ve tedavi uygulayabilmek için oyun terapisi yöntemlerini kullanır. Oyun terapileri, yönlendirilmiş ve yönlendirilmemiş terapi olarak iki farklı yöntemle uygulanır. Yönlendirilmiş oyun terapisi yönteminde, çocuğa çeşitli talimatlar vererek oyun oynamasını istenir.

Yönlendirilmemiş yöntemde ise çocuk serbest bırakılır ve kendi isteği ile oyuncak seçimi yapması ve oynaması sağlanır. Terapistler, sorun tespiti yapabilmek için çocuğun davranışlarını değiştirmeye çalışmaz ve olduğu gibi kabul eder. Yönlendirilmemiş terapi yönteminde çocuğun davranış gözlemlemesi daha kolay olur ve dışa vurumlar sayesinde teşhisler kolay konulur.

Neden Oyun Terapisi?

Çocuklar, duygularını, heyecanlarını ve ihtiyaçlarını, oyunlarla daha iyi ifade edebiliyor. Oyun terapisi, çocuğun yaşadığı sorunun ve içerisinde bulunduğu psikolojik sorunun dışa yansıtılmasını sağlar. Çocuğun iç dünyasında neler yaşadığı, oyun oynarken yaptığı davranışlar ve çıkarmış olduğu sesler gözlemlenerek öğrenilir.

Psikolojik kaygıların giderilmesi ve çocuğun öz güveninin artırılması için oyun terapisi tedavilerine ihtiyaç olabilir. Terapinin devamlılığının sağlanabilmesi için çocukların seveceği ve oynarken eğlenebilecekleri oyunları oynamaları sağlanmalıdır. Çocuk sorunu olarak bilinen tüm psikolojik sorunlarda çocuk ile iletişim kurmanın doğru biryöntemidir.

Oyun Terapisinin Kazanımları

Yetişkinler, psikolojik danışmanlık hizmetleri ile kaygılarını giderirken, çocukların sorunlarının tespiti ve tedavisi için oyun terapisi uygulanıyor. Oyun terapisi yöntemleri, her çocuğa her konuda çok sayıda kazanım sunar. Terapi sonrası çocukta ortaya çıkan kazanımlar şunlardır;

• Duygularını tanımaları ve anlamaları,
• İhtiyaçlarını uygun yollarla ifade edebilme,
• Davranışlarında düzelme,
• Problem çözme yeteneğinin gelişmesi,
• Özgüvenin artması,
• Kendilerini daha iyi ifade etmeleri,
• Davranışlarının kendisine yüklediği sorumluluğun farkına varma,

Oyun terapisi sonunda kazanımların daha fazla olabilmesi için ortalama 45 dakikalık seansların, yaşanan sorun türüne göre uzman tarafından belirlenen süre boyunca devam ettirilmesi önemlidir.

Oyun Terapisi Süresi

Oyun terapisi seansları, çocuğun yaşına ve yaşadığı duygu durumuna göre değişebiliyor. Çocuğun yaşına göre oyun terapisi, haftada en az bir ya da iki seans olarak uygulanmalıdır. İstenilen tedavi sürecinin tamamlanabilmesi için birkaç aya ihtiyaç duyulabiliyor. Her seansın süresi ise 45 dakika kadar olabiliyor.

Oyun terapi odasında zaman geçiren çocuklar, sadece oyun oynadıklarını düşünebilir. Oynanan bu oyunlar, çocuğun karşılaştığı sorunlarla başa çıkmayı öğrenmelerini sağlar. Her oyun yeni rollerin ve davranışların öğrenilmesini de sağlar.

Oyun Terapi Odasının Özellikleri

Çocuk sorunlarına çözüm bulunmasını sağlayan oyun terapi uygulamalarında, hem uzman hem de oyun odasının özellikleri büyük önem taşıyor. Aileler çocukları için oyun terapisi hizmetleri alacakları zaman oyun odasının şu özelliklere sahip olmasına dikkat etmelidir:

• Hijyen kurallarına uygun olması,
• Yeterli seviyede aydınlık olması,
• Zemin yapısın kolay temizlenebilmesi,
• Çok büyük ya da çok küçük olmaması,
• Ses yalıtımının iyi olması,
• Çocukların boylarına uygun oyun raflarının olması,

Oyun terapisi odası istenilen özelliklere sahip olduğunda, çocuklar oyun odasında daha rahat hareket edecek ve kendisini güvende hissedecektir. Kendisini güvende hisseden çocuk, duygularını daha kolay dışa vuracaktır.

Oyun Terapisinde Çocuğun Oyuncak Kullanımı

Oyun terapi odasında, uzman terapist gözetiminde oyun oynaması sağlanan çocuk, oyuncak seçimi kullanımı ile içinde bulunduğu sorunların farkında varılmasını sağlayacaktır. Oyuncakların kullanımı, çocuklar için bir mesaj aracı olarak kullanılabiliyor. Yani seçilen oyuncak türü çocuğun kendi dünyasını oluşturmasını sağlıyor.

Oyuncaklar üzerinden çocuklar kendilerini daha iyi ifade edebiliyor. Yaşanan sorunların tespiti için çocukların doğru konuşması sağlanmalıdır. Oyun oynamaya başlayan çocuklar oyun sırasında yalan söylemez ve büyüklerine söylemek istediklerini oyun içerisinde seslendirebiliyorlar. Bunun için oyun odasında oyuncak kullanımı ve bunun izlenmesi önemlidir.

Oyun Terapisi Kuralları

Çocukların birey olarak kabul edilmesi ve yaşadıkları her türlü psikolojik sorunun uygun yöntemlerle çözülmesi önemlidir. Oyun terapisi uygulamaları, 1900’lü yılların başından bu yana uygulanıyor. Çocuğu anlamanın yöntemi olan oyun terapisi için belirlenen kurallar şunlardır:

• Çocuğu olduğu gibi ve tüm yönleriyle kabul etmek,
• Çocukla iletişimi doğru kurmak ve iyi ilişkiler geliştirmek,
• Terapi sırasında çocuğun istediğini gibi ve rahat davranmasını sağlamak,
• Terapi seanslarında oynanacak oyunları çocuğun seçmesine izin vermek,
• Terapi sınırlarını belirlemek,
• Çocuğu hızlandırmaya yönelik girişimlerde bulunmamak,

Bu kurallara uyularak seanslar uygulandığında, çocuk duygularını yansıtmaya başlayacaktır. Oyun terapisi yöntemleri ve kuralları, çocukların anlaşılmasını, oynadıkları oyunların anlamlandırılmasını sağlıyor.

Oyun Terapisinin Çözüm Olduğu Problemler

Çocuklar, yaş gruplarına ve içinde bulundukları ortamlara göre farklı davranışlar gösterebiliyor. Oyun terapisi ile çözüm bulunan çocuk sorunları arasında şunlar sayılabiliyor:

• Aşırı çekingenlik,
• Küfür ve hakaret söylemleri,
• Vurma ve zarar verme,
• Kıskançlık,
• Sosyal beceri sorunları,
• Tuvalet, uyku ve yemek sorunları,
• Ailevi sorunlar,
• Cinsel sorunlar,
• Gece korkuları,
• Başaramama korkusu,

Oyun terapisi yöntemleri, uzman tarafından uygun ortamlarda sunulur. Çocuğun kendisini rahat ve güvende hissettiği bir ortamda oyun oynaması, fark edilen sorunların nedenleri altında yatan nedenlerin daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. Uzman çocuğa arkadaş olarak yaklaşır ve onu en iyi şekilde anlamaya, davranışlarında, duygu ve düşüncelerinde değişikliklerin olmasını sağlar. Yeni kazanımlar çocukta yer edinir ve sorunların kendiliğinden çözüldüğünü gösterir.