Oyun Terapisi
Yazar Betül Erdoğan Fındıklı • Aile Danışmanı • 23 Şubat 2022 • Yorumlar:
Oyun terapisi son zamanlarda adını daha sık duyduğumuz, çocuklarda kullanılan bir terapi yöntemidir. Oyun terapisi nedir, oyun terapisi nasıl yapılır yazımızda bunlardan bahsedeceğiz.
OYUN TERAPİSİ
Oyun terapisi, Oyun ve oyuncaklar aracılığıyla çocukların ihtiyaçlarını ifade etmelerine yoğunlaşan özel bir süreçtir.
Erişkinler için psikolojik danışma ve terapiler ne ise çocuklar için de oyun terapisi odur.
Erişkinler çoğu zaman kendilerini konuşarak ifade ederken çocuklar için bu zordur. Bu yüzden çocuklar oyun ve oyuncaklar aracılığıyla kendilerini ifade ederler.
OYUN TERAPİSİ NE İŞE YARAR?
Oyun terapisi ne işe yarar diye merak ediyor olabilirsiniz. Oyun terapisinde çocuk duygularını anlama ve onları ifade etme şansı bulur. Böylece korkularını, kaygılarını, travmatik anılarını uygun bir ortamda aktarabilirler ve çözümleyebilirler. Örneğin okul ile ilgili kaygısı, korkuları olan bir çocuk oyun terapisi odasında bununla ilgili bir oyun kurup kaygılarını aktarabilir ve sorunlarına çözüm bulabilir. Burada oyun terapisi odasının ortamı bu sorunları çözümlemede çok önemlidir. Çocuk oyun terapisi odasında yargılayıcı bir tutumla karşılaşmaz, oyun terapisti çocuğu tamamen kabullenir. Bu yüzden çocuk rahat hareket edebilir.
Oyun terapisi çocuğun özgüveninin artmasına ve problemlerini daha kolay çözmesine yardımcı olur. Bütün bu güzel gelişmeler oyun terapisi odasında çocuğun doğal ortamında gerçekleşmiş olur.
OYUN TERAPİSİ NE ZAMAN KULLANILIR?
Oyun terapisi ne zaman kullanılır, benim çocuğumun oyun terapisine ihtiyacı var mı en çok merak edilen sorulardan. Oyun terapisinin en çok kullanıldığı durumlar:
Kaygı bozuklukları
Depresif belirtiler
Uyum bozuklukları
Kardeş kıskançlığı
Ayrılık kaygısı bozukluğu
Boşanma süreci ve sonrası
Ölüm ve yas süreci
Travmalar
Selektif mutizm
Sosyal fobi
Okul uyum sorunları
Özgüven sorunları
Öfke sorunları
Bağlanma bozuklukları
Kaka tutma
Eğer bir uzman tarafından çocuğunuza bu tanılardan biri konulduysa ya da çocuğunuzda bu durumların varlığından şüpheleniyorsanız siz de çocuğunuzu oyun terapisi için değerlendirmeye götürebilirsiniz. Bütün bunların haricinde çocuğunuz yeni bir duruma alışmaya çalışıyorsa ( boşanma, taşınma, okul değişikliği, yakın birisinin ölümü, yeni bir kardeş) oyun terapisi uyum sürecinde çocuğunuza yardımcı olacaktır.
OYUN TERAPİSİ NASIL YAPILIR?
Oyun terapisi, oyun terapisi eğitimi almış, bu konuda süpervizyonlarını tamamlamış ruh sağlığı çalışanları tarafından yapılır. Oyun terapisi, özel olarak seçilmiş ve düzenlenmiş oyun terapisi oyuncakları bulunan oyun terapisi odasında yapılır. Oyun terapisi aile görüşmesiyle başlar. Çocuğun ailesinden alınan bilgilerle oyun terapisti çocuğun hangi oyun terapisi için uygun olduğu, oyun terapisinin ne kadar sıklıkla yapılması gerektiğine karar verir. Oyun terapisi seansları genellikle haftada bir defa yapılır. Ancak bazı durumlarda bu sıklık değişebilir.
OYUN TERAPİSİ ÇEŞİTLERİ
Oyun terapisi genel olarak yönlendirmeli ve yönlendirmesiz oyun terapisi olarak ikiye ayrılır. Yönlendirmesiz oyun terapisinde çocuk merkezli oyun terapisi, deneyimsel oyun terapisi, gelişimsel oyun terapisi yer alır. Yönlendirmeli oyun terapisinde bilişsel davranışçı oyun terapisi, theraplay gibi yöntemler yer alır.
Yönlendirmesiz oyun terapisinde oyuncak ve oyun seçimi tamamen çocuğa bırakılmıştır. Oyun eğitim aracı olarak görülmez ve övgü kullanılmaz. Yönlendirmeli oyun terapisinde ise oyun ve oyuncaklar terapist tarafından soruna yönelik seçilebilir. Çeşitli öğretici materyaller kullanılabilir. Övgü çocuğun olumlu davranışlarını geliştirmek için kullanılabilir.
OYUN TERAPİSİ OYUNCAKLARI
Oyun terapisi odası için amaca yönelik özellikli oyuncaklar seçilmektedir. Örneğin aile bireylerini temsil eden bebekler, kuklalar, hayvanlar; mutfak eşyaları, evler, arabalar, asker oyuncakları, legolar, itfaiye, ambulans, polis arabaları, telefon, telsiz, maske, oyun hamuru, boya gibi bir çok oyuncak oyun terapisi oyuncağı olarak kullanılmaktadır. Buradaki oyuncaklar çocuğun bazen öfkesini ifade etmesini, bazen etrafındaki insanlarla yaşadıklarını oyunlaştırarak anlatmasını, bazen yarışlar düzenleyip yenerek özgüvenini artırmasını sağlar. Çocuğun oynadığı bazı oyunlar, zorlandığı durumlar hakkında bize fikir verebilir.
EVDE OYUN TERAPİSİ YAPILIR MI?
Evde oyun terapisi yapmak da mümkündür. Oyun terapistinin aileye oyun terapisini anlatarak ve uygulamalı olarak öğrettiği yönteme filial terapi denir. Filial terapi, çocuk ve ailenin uygun olduğu durumlarda terapist tarafından seçilebilir. Bu yöntemde aile terapistle görüşerek nasıl oynaması ve oyun oynarken nelere dikkat etmesi gerektiğini öğrenir. Bu öğrenme terapist gözetiminde uygulamalarla desteklenir. Daha sonra aileden belli oyuncakların alınması istenir. Aile hazır olduğunda evde oyun terapisi seanslarına başlanır. Daha sonra terapist ailenin oyun seanslarını takip eder.