ÖZGÜL FOBİ

Fobi korkudan farklı olarak yoğun, sürekliliği olan, kontrol edilemeyen, kaçınılan, yaşa özgül olmayan ve günlük yaşantıyı bozan korkulardır.

Özgül fobiler 5 alt tipe ayrılır.Bunlar ;

1) Hayvan (köpek, böcek..),

2) Doğa olayları (şimşek, yükseklik…),

3) Kan – bulaşma (iğne…),

4) Durumsal (yolculuk, kapalı yerler…),

5) Diğer (boğulma, yüksek ses…).

Tanı kriterlerine göre özgül fobi belli bir nesne ya da duruma sınırlandırılmış, karşı karşıya kalındığında aşırı korkudan dolayı kaçınılan, yoğun korkuya neden olan; çocuğun akademik, sosyal ve ailesel ilişkilerini etkileyen ve devam eden korkular olarak tanımlanır.

Özgül fobideki korku; ayrılık kaygısı bozukluğundaki gibi bağlanma nesnesinden ayrılma korkusu, sosyal kaygı bozukluğundaki sosyal ortamlarda rezil olma korkusu ve panik bozukluktaki panik atak geçiririm korkusu ile ilgili değildir. Çocuk Özgül fobisiyle karşılaştığı zaman panik atak (ellerde ayaklarda titreme,nefes almakta zorlanma, konuşmakta ve kendisini ifade etmekte zorlanma, baş dönmesi,kalp çarpıntısı,ağlama,donup kalma…) benzeri bir tabloya yol açabilir.

Çalışmaların farklı tanımlamalara, yöntemlere göre yapılması nedeniyle özgül fobi yaygınlığı toplumda % 1,7 ile % 16 arasında değişirken çoğu çalışmada % 7 – 9 arasındadır. Birçok çalışmada özgül fobi, kızlarda erkeklere göre daha çok görülür .

• Kaygı bozuklukları,
• Depresif bozukluk,
• Davranım bozuklukları,
• Madde kullanım bozuklukları

Özgül fobiye eşlik eden tanılardır.

Kaygı bozukluklarından da en sık ayrılık kaygısı bozukluğu özgül fobiye eşlik eder. Tedavi yaklaşımında bilişsel davranışçı tedaviye dayanan maruz bırakma tedavisi üzerinde en çok çalışılan ve güçlü kanıtlar olan tedavi şeklidir.