Özgül Öğrenme Güçlüğü
Yazar Bahar Dıramalı Teke • Psikolog • 22 Ocak 2020 • Yorumlar:
Sıklıkla okul döneminde tanılanan bir durum olmakla birlikte okul öncesi dönemde de belirtiler gösteren bir nöro-gelişimsel bozukluktur.
Çocuğun zekâsının normal ya da normalden yüksek olmasına karşın, okuma, yazma ya da aritmetik becerilerinden birinde ya da birkaçında yaşının ve eğitim düzeyinin altında başarı göstermesi ile tanımlanır. Yavaş ve/veya hatalı okuma, okuduğunu anlama zorluğu, yazarken harfleri karıştırma, ters okuma/yazma, matematiksel kavramları anlamakta zorlanma gibi özellikler görülür. Bununla birlikte günlük yaşam içerisinde konuşma gelişiminde aksaklık, sözel ifade zorlukları, zaman kavramları, zıt kavramlar, ayakkabı bağlama, sağ-sol kavramları, ince motor beceriler gibi konularda da güçlükler yaşarlar. Bu güçlükler çocuk ve gençlerin ilişkileri, benlik algıları ve özgüvenleri üzerinde doğrudan olumsuz etkilere sahiptir.
İyi organize olamayan, bilgileri her gerektiğinde hatırlayıp kullanmakta zorlanan çocuklar sıklıkla isteksizlik, tembellik, dikkatsizlik ile suçlanır ve eleştirilirler. Başarı kaygıları ortaya çıkabilir. Oysa sadece öğrenme süreçleri daha farklı çalışmakta ve daha özel bir eğitimsel desteğe ihtiyaç duymaktadırlar.
Öncelikle çocuğun doğru tanınması ve değerlendirilmesi gerekir. Sonrasında da belirlenen ihtiyaçlarına yönelik doğru destek ile yaşam kalitesini koruyarak hayatına devam etmesine fırsat sağlanmalıdır. Pek çok şeyde olduğu gibi bu konuda da öncelikli olan çocuğun gereksinimlerinin iyi fark edilmesidir. İhtiyaçlar bireye özgü olarak belirlenmelidir.
Özgül öğrenme güçlüğünün değerlendirilmesi için; çeşitli testler kullanılmaktadır. Bunlar zihinsel gelişimi, akademik düzeyi değerlendiren testlerdir. Bununla birlikte aile ve öğretmenin dolduracağı formlar da veri sağlamaktadır.
Tüm bunlar okul sürecinde değerlendirme sağlamakla birlikte okul öncesi dönemde de özgül öğrenme güçlüğü şüphesi uyandıran ve desteklenmesi önerilen belirtiler vardır. Örneğin dil gelişiminde gerilik, ince motor beceri sorunları, oyunlarda yaşının gerisinde oyuncakları daha aktif kullanma, kavramları öğrenmekte zorluk gibi. Pek çok konuda olduğu gibi bu konuda da gelişimin takibi, yolunda gitmediği hissedilen durumların izlenmesi ve desteklenmesi çok önemlidir. Anne baba iyi bir gözlemci, dedektif ve yardım alma konusunda cesaretli olmalıdır. Bu hem benlik algısı, hem duygudurum hem de akademik alanda hızlı yol almayı sağlayacak, çocukların da yaşıtları ile uyumu şekilde ilermesine imkan verecektir.