Özgüven Kazanımında Ailenin Rolü

Özgüven, bir çocuğun kendisine yönelik iyi duygular geliştirilmesi sonucu kendisini iyi hissetmesi demektir. Başka bir deyişle “Kendisi olmaktan memnun olması ve bunun sonucu kendisi ve çevresiyle barışık olması” demektir. Özgüven ve kendini beğenmişlik, kibirlilik demek değildir.

Büyükleri tarafından;

1 – Sevgi gören

2 – Gereksinim duyduğunda beklediği yakınlık ve ilgiyi bulan

3 – Fikirlerine değer verilen ve önemsenen

4 – Güven duyulan

5 – Yaşına uygun sorumluluklar verilen

6 – İyi yaptığı şeyler için övülen

7 – Gurur duyulan

8 – Yaptıklarında hataya yer verilen

9 – Olduğu gibi kabul edilen çocuğun kendisine özgüveni olur.

*Artık kendini besleyecek becerilerde olduğu halde, onu beslemeye devam ettiğimizde,

*Ters olsa bile ayakkabılarını kendi giymeye heveslendiğinde, düzelterek biz giydirdiğimizde,

*Yemekten sonra ellerini yıkayabildiği halde, sabunlu bezlerle ağzını sildiğimizde,

*Bacağını pantolonunun bir paçasına sokarken ufak yardımlarla fırsat vermek yerine, tamamen biz giydirdiğimizde,

*Merdiveni kendisi çıkmak istediğinde, kucağımıza alıp yukarı çıkardığımızda,

*Eşyalara artık uzanıp dokunabildiğinde, onları toplayıp dolapların içine kaldırdığımızda,

*Lokantada: “Küçük bey siz ne yersiniz?” sorusuna, biz: “O ızgara yer.” dediğimizde,

*Kafadan bacaklı adam çizdiğinde: “Öyle adam mı çizilir?” diyerek, 30 yaş becerimizle bir adam çizip etkili bir model olduğumuzu sandığımızda,

*Çalan telefonu açmak için hevesle koştuğunda, telefonu elinden aldığımızda, vb. durumlarda, çocuğumuzun büyümesinin ve sağlıklı gelişmesinin en somut ifadelerini görmezlikten geliyoruz demektir.

Özgüvenin yeteri kadar gelişememesinde çocuğa destek vermeyen aileler kadar aşırı korumacı ailelerin de olumsuz etkileri olur. Böyle durumlarda aile çocuğun yapması gerekenleri yapar.

Çocuk adına karar verir.

Çocuk adına düşünür .”Hava çok soğuk , hırkanı giyinmelisin” .Üşüyüp, üşemediğinin kendisi hissetmesi bir anlamda engel olunur.

Aile bu tutumu çocuklarına yardımcı olabilmek için yaptıklarını düşünürler.

Çocuk sorumluluk almalıdır.

Eğer alamazsa kendi sorunlarını çözme becerisi kazanamaz.

Bu tür çocuklarda Ben yapamam, Ben beceriksizim duygusu oluşabilir.

Bu duygu, çocuğun özgüveninin gelişmesini engeller. Hatta bu durum devam ederse çocuk artık annesine sormadan hiçbir işi yapamaz hale gelebilir. İleriki yaşantısında sürekli olarak onay almadan karar verme güçlüğü oluşturabilmektedir.

Özgüveni azaltan şeylerden biri de kıyaslanmaktır.

Başkalarıyla, kardeşleriyle, komşu çocuklarıyla kıyaslanmamalıdır.

Sizin çocuğunuzun da diğer yaşıtlarından güzel başarılı yaptığı pek çok iş vardır.

Aile olarak siz çocuklarınızın özelliklerini tanır ve onlara değer verirseniz o da kendi varlığına değer verir.

Çocuklarınıza diğer çocukları örnek göstermeyin.

Kendi başarıyla yaptığı bir başka işi örnek gösterin.

“Geçen sene şiir okurken ne kadar çok alkış almıştın” gibi başarılı olduğu anları ona hatırlatabilirsiniz.

Yapabildiği hatta iyi yapabildiği konulardan örnekler verin.

Çocuklarınızı iyi ve doğru tanımaya çalışın.

Hangi alanlarda desteğe ihtiyacı olduğunu gerçekçi biçimde görmeye çalışın.

İyi oldukları konuları anlatın. Deneme yapması için ona uygun ortamlar yaratın.

Sizin, onun yaptığı diğer olumlu ve güzel şeyleri görüyor, fark ediyor olmanız çok önemlidir. Onun kendi gücüne inanmasını sağlayın.

Kendisine inanmalıdır.

Zevk aldığı, iyi yaptığı alanları birlikte tespit edin.

Çocuğunuzu gözlemleyin, onunla uzun sohbetler yapın.

Öğretmenleriyle konuşun, rehber öğretmeninin fikrini alın.

Onunla planlar yapın.

Küçük adımlar atın. Rahatlıkla altından kalkacağı hedefler belirleyin.

Ona daima destek verin. Sizin yanında olduğunuzu her zaman bilsin.

Çözüm odaklı olun. Konuları ve sorunları geçiştirmeyin “.Geçer , boşvermelisin,önemli değil “demek yerine duygu ve düşüncelerini ciddiye alınarak dinlenilebilinmelidir.

Ona her konuda başarıyı elde etmesi için emek vermesi gerektiğini anlatın.

Kendi hayatınızdan örnekler gösterin.

Size yardımcı olan kişiler ve destekleri ona da sunup sunmadığınızı gözden geçirin.

Ona ufaktan başlayarak sorumluluk verin. Onu izleyin, yardım edin. Destek verin.

Takdir edin ve sorumluluk duygusunun gelişmesini sağlayın.

Evde ve okulun dışında da farklı sosyal aktivitelere, ortamlara girmesini destekleyin. Birkaç arkadaşıyla kampa gitmesini destekleyin. Böyle ortamlarda sorumluluk almayı daha kolay öğrenecektir. Yanında olduğunuzu hep hissettirin.

En zor durumlarda bile sorunlarını size açabilsin.