Özsaygı

En yalın haliyle ele alacak olursak özsaygı; kişinin kendine değer vermesi, ihtiyaçlarını önemsemesi ve kendisine saygı duymasıdır diyebiliriz. Özsaygı ve özgüven kavramları birbirine yakın olmakla birlikte farklı durumları ifade eder. Özgüvenli olmanın yolu özsaygımızın yüksek olmasından geçer.

Özgüven kişinin karşılaşabileceği sorunları çözebileceğine olan inancı olarak tanımlanabilir. Dışarıdan aldığımız tepkiler, deneyimlerimiz, düşüncelerimiz, genetik özelliklerimiz vs özgüvenimizin oluşmasında önemli etkenlerdir. Oysa özsaygı kişinin kendi içinde tanımladığı bir kabul ve barış halidir. Özsaygı yeterlilik ve değerlilik duyguları üzerine gelişir. Kişinin yeterlilik ve değerlilik algısı olumlu yönde arttıkça özsaygı da artar. Jung “mutlu olmak istiyorsan, sınırlarını tanı ve onları kabul et” diyerek özsaygının temellerine değinmiştir.

Özsaygısı Yüksek Kişiler

• Kendisini iyi kötü yanlarıyla kabul ederek iyi yönlerine odaklanırlar.

• Hata yapma ve yanılma payı bırakırlar. Hatalarından ders çıkararak yollarına devam ederler.

• Kendisine ve çevresine karşı takdir edici ve destekleyici bir tutum sergiler.

• Kendi değerinin farkındadır. Özşefkatli bir yaklaşımı vardır.

• Çözüm odaklıdırlar. Kendilerinde problemleri çözecek gücü bulabilirler ve denemeye gönüllülerdir.

• Fikirlerini açıkça ifade edebilir ve ihtiyaçlarını yok saymazlar.

• Hayata ve insanlara daha güvenli ve sevgi dolu bakarlar. Diğerleri için de sorumluluk almaktan geri durmazlar. 

• Hayatlarının sorumluluğu kendi ellerinde olduğunu bilirler ve bunun için gerekli adımları atarlar.

• Daha doyumlu ve derin ilişkiler kurarlar.

• Keşfetme ve fırsatları değerlendirme konusunda isteklidirler.

• Kendi sınırlarını bilir ve diğerlerinin de sınırlarına saygılı davranırlar. Gerektiğinde hayır demekten çekinmezler.

• Anı yaşarlar. Bugün için elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışır ve bu süreçten de zevk almasını bilirler.

Özsaygısı Düşük kişiler

• Sık sık üzüntü ve değersizlik duygusu yaşarlar.

• Mükemmeliyetçidirler.

• Hem kendisine hem çevresine karşı eleştirel ve tatminsizdirler.

• Kendilerini sevmezler.

• Sorun odaklıdırlar.

• Fikirlerini önemsemez, ihtiyaçlarını kusur olarak algılarlar.

• Kaygı, korku, endişe gibi duyguları çok sık yaşarlar.

• Karar verme ve uygulama noktasında sıkıntı yaşarlar.

• Kişiler arası ilişkileri zayıf ve yüzeysel olur.

• Risk alma ve yeni şeyler deneme konusunda çekimser kalırlar.

• Sınır çizme konusunda zorlanırlar. Hayır diyemezler.

• Geçmişte ya da yarında yaşarlar.

Özsaygımızı Nasıl Yükseltebiliriz?

• Kendinizi tanıyın. güçlü ve zayıf yönlerinizin farkına varın.

• Olumlu alışkanlıklar geliştirin.

• Mükemmeliyetçilikten uzak durun.

• Başarılarınızı küçümsemeyin.

• Kendinizi kimseyle kıyaslamayın.

• Negatif-eleştirel insanlardan ve düşüncelerden uzak durun.

• Değerli ve yeterli olduğunuzu kendinize hatırlatın.

• İyi özelliklerinizi geliştirmeye çalışın.

• Eleştirileri kişiselleştirmek yerine kendi fikirlerinizi ön planda tutun.

• Gerçekçi amaçlar belirleyin ve bunun için çalışmaya başlayın.

Kendi değerini hissetmen dileğiyle…