Pandemi Sonrası Öz-Bakım Becerileri Edinmek
Yazar Kartal Şahin • Psikolog • 26 Ekim 2022 • Yorumlar:
Anksiyete bozuklukları günümüzde dünyadaki bireylerin çoğunu etkiliyor ancak pandemi ile ilgili eve kapanma sonrasında bu sorun yeni bir şekil aldı. Sokağa çıkma yasağının, özellikle kaygı bozukluğu ve depresyon öyküsü olanlar üzerinde olumsuz bir etkisi olmuş olduğunu söylemek abartılı bir tespit olmayacaktır. Geride bıraktığımız aylarda, evde kalmamızın zorunlu olduğu zamanlarda, bazı bireyler uyku sorunlarıyla karşı karşıya kalırken, diğerleri kaçınma eğilimleri sergilemiş, odaklanmada zorluk çekmiş, pandemi sürecinin hayatımıza getirdiği yenilikler ve belirsizlikler karşısında ürkmüş ve endişelenmiş, hatta depresyona girmiş olabilir. Tüm bunları göz önünde bulundurarak, kaygı derecesi ve covid ile ilişkili yenilik ve belirsizlikler arasındaki pozitif korelasyon hakkında bilinçli bir tahminde bulunmak pek de imkânsız değil.
Bazılarımız aileleri ve sevdikleriyle yeni düzenler oluşturmanın, yeni bir enstrüman çalmaya başlamanın veya spora odaklanmanın tadını çıkarabilmiş olsa da çoğumuz için hayat hala zorlu ve belirsiz ilerliyor olabilir. Peki, Covid'in bize bu kadar çok soruna neden olduğu şu anda ruh sağlığımızı ve mental refahımızı nasıl ele alacağız? Programınıza bağlı olarak her gün veya boş zamanınızda uygulayabileceğiniz bir dizi rutin davranış geliştirerek kendi ruh sağlığınız ve yaşamınız hakkında daha iyi hissetmeniz mümkün.
Amerikan Psikologlar Birliği (APA), öz bakımı, “kişinin kendi fiziksel ve psikolojik sağlığına yeterli özeni göstermesi” şeklinde ifade etmektedir. Başka bir deyişle, ‘öz bakım’ konsepti, ruh sağlığını destekleyen ve kişisel gelişimin etkili araçları olarak hizmet eden ritüelleştirilmiş davranışların bir toplamı olarak görülebilir. Her bir kişisel bakım rutininin kişiye özel olduğunu ve kendi bakış açınızın öz bakım olarak düşündüğünüz eylemleri etkilediğini hatırlamak önemli olsa da mental sağlığı pozitif yönde etkilediği bilinen bazı önerileri sizin için sıralayabiliriz.
-
Sevdikleriniz ile zaman geçirmeye özen gösterin. Aile ve arkadaşlarınız ile zaman geçirmek, sizi destek mekanizmanızı kullanmaya itecek ve yalnız olmadığınızı fark etmenize yardımcı olacaktır.
-
Yaratıcı bir aktivitede rol almayı deneyin. Bu yemek pişirmeden okumaya, enstrüman çalmaya, yoga yapmaya ve yeni bir dil öğrenmeye kadar her şey olabilir. Bir etkinliğe katılmak kendinize olan güveninizi artırabilir.
-
Uyku hijyeninize dikkat etmeye çalışın. Gün içinde etkili ve enerji sahibi olmak için yeterli uyku almak çok önemlidir.
-
Yeme alışkanlıklarınıza dikkat etmeye çalışın. Hem bedeniniz hem de zihniniz için doyurucu ve besleyici öğünler tüketmek çok önemlidir. Ek olarak, susuz kalmamak için yeterli su aldığınızdan emin olmanız kritik bir öneme sahiptir.
-
Fiziksel ve duygusal sağlığınız için vücudunuzu düzenli olarak hareket ettirmeyi deneyin. Dopamin (DA), noradrenalin (NE) ve serotonin (5-HT) nörotransmitter salınımlarının egzersiz sırasında meydana geldiği ve birey üzerinde olumlu, iyimser bir etkisi olduğu bilinmektedir.