Parsiyel Menisküs Cerrahisi Sonrası Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

Menisküsler diz ekleminde olup C şeklinde kıkırdak benzeri anatomik diz yastıklarıdır . Diz eklemini oluşturan iki büyük kemik olan femur ve tibia arasında yer alır.. Biri medial ve diğeri lateral olmak üzere her dizde 2 tane menisküs bulunur.

Menisküs foksiyonları ;

Diz eklemi femur-tibia kalın kıkırdak dokuları ile kaplıdır ve bu kıkırdak dokusu sayesinde kemik yüzeyler birbirine sürtünmeden birbirleri üzerinde kolayca kayarlar. Menisküsler işte bu kıkırdak yüzeyler arasında yer alır ve bunların birbiri ile uyumunu arttıran bir yastık görevi görür. Bu sayede ağırlık aktarımı daha geniş bir yüzeyden ve daha dengeli olarak aktarımı yapılır. Menisküslerin yokluğu veya ciddi dejenerasyonunda femur-tibia  kemikleri arasındaki eklem yüzleri birbiri ile tam uyumlu olmadığı için belli noktalarda yük aşırı artacak ve diğer noktalara yük dağıtılamayacaktır. Bu durumda yük binen bölgelerde erken aşınma problemi ve kireçlenme(osteoartroz) problemleri oluşur. Dolayısı ile diz sağlığı açısından menisküslerin  sağlıklı olması ve bütünlüğünü koruması gerekmektedir.

 

. Bu bilgilerin ışığında, günümüzde menisküsleri korumak ortopedistlerin ve fizyoterapistlerin birinci önceliği durumuna gelmiştir.

.

 

Meniskülerin  parsiyel(kısmi)  yırtığı varlığında uzman hekim cerrahi kararı almış ise cerrahi sonrası uygulanacak fizyoterapi ve rehabilitasyon programı bireyin spora veya günlük yaşam aktivitelerine dönmesi için çok önemlidir.

 

Cerrahi sonrası fizyoterapi ve rehabilitasyon Amaçları;

Ağrı ve ödem kontrolü sağlamak

Diz ekstansiyon ve fleksiyon limitasyon ve kısıtlılığını önlemek

Qdc ve Hamstring kas güç ve enduransını arttırmak

Sağlıklı günlük yaşam aktivitelerine dönüş sağlanması

.

Faz-1 \1. Hafta

2 saatte bir 15 dk buz 

Elevasyonla birlikte ayak pompalama egzersizleri

Qdc NMES Uygulaması ile birlikte istemli izometrik kontraksiyon

Topuk altına havlu koyarak Qdc izometrik çalışma

Sırtüstü düz bacak kaldırma

Clam(midye) egzersizleri 

Günde 3 kez tolerasyon sınırında yürüme

.

Faz-2 \2.hafta

Faz 1 egzersizleri direnç arttırma

Dikişler alındıysa Patellar mobilizasyon ve skar doku masajı

Topuk altına yükselti koyarak dizi yatağa bastırma. Gerekirse ağırlıkla destek olarak

Dirençli DBK

Kalça kas kuvvetlendirme

Therabandla diz fleksiyon egzersizleri 

Ayakta Therabandla dört yöne adım alma egzersizleri 

Yürüme eğitimi egzersizleri 

.

Faz 3/3.hafta

Faz 2 egzersizleri yoğunluk arttırılarak devam 

Germe egzersizleri 

Tek bacak köprü kurma 

Plank pozisyonunda clam egzersizleri 

Yüzüstü hamstring kuvvetlendirme

Mini squat egzersizleri 

Öne yana lunge egzersizleri 

Denge ve Propriosepsiyon egzersizleri 

.

Faz 4/ 4. Hafta

Faz  3 egzersizlerine yoğunluk arttırılarak devam 

Theraband ile dirençli açık kinetik qdc egzersizi

Theraband ile 4 yöne tekmeleme egzersizleri 

5-10 cm yükseklikte basamağa öne ve yana adım alma egzersizleri 

Theraband ile squat pozisyonunda yana yürüme 

Tek bacak squat egzersizleri (uygun açılarda)

Sabit bisiklet

.

Rehabilitasyon programı kişiye özeldir. Kişinin yaşı,kilosu,sistemik ve matabolik özellikleri fizyoterapi programında farklılıklar yaratabilir. Menisküsün yırtık şekli ve  tercih edilen cerrahi yöntemin şekli rehabilitasyon programında yine farklılıklar oluşturur.

.