Pedodonti

Çocuk Dişleri Tedavisi

• Çocukların diş tedavisi farklı mıdır, çocukların diş tedavileriyle kimler ilgilenir?

Çocuk diş sağlığı ve tedavileri diş hekimleri tarafından gerçekleştirilir. Diş hekimliğinin çocuklarla ilgilenen bölümü Pedodontiolarak bilinir. Bebek diş sağlığı ve tedavileri ve çocuk diş sağlığı ve tedavileri ile uğraşan,bu konuda uzmanlaşmış hekimlere Pedodontist denir. Diş hekimleri erken yaşlarda çocukların ilk tanıdıkları hekimler arasında olduklarından toplumsal sorumlulukları yükselmektedir.

Toplum ağız diş sağlığı seviyesinin yükseltilmesinin yolu çocuklardan geçmektedir. Geleceğin erişkinleri olan çocuklar iyi bir sağlık seviyesine sahip olursa büyüdüklerinde oluşturacakları toplumun da sağlık düzeyi yüksek olacaktır. Ailelerin çocuk doktorları olduğu gibi bir de pedodonti uygulamaları yapan bir diş doktorları olmalıdır. Bu hekimler bebek diş sağlığı ve tedavileri, çocuk diş sağlığı ve tedavileri konusunda bilgi ve tecrübe sahibi olmalıdır. Çocuklar küçüklüklerinden itibaren diş doktoruna kontrole gitmeye alıştırılmalıdır. Anne-babasıyla birlikte diş doktoruna gitmeye alışkın çocuklara herhangi bir tedavi gerektiğinde çok daha rahat koltuğa oturarak gerekli müdahaleleri rahatça yaptıracaklardır.

Çocukluk çağlarından itibaren koruyucu diş hekimliği uygulamaları günümüzde önem kazanmaya başlamıştır. Daha çürükler oluşmadan önce aileler bilinçlendirilerek bu konuda aydınlatılmalıdır. Bebeklik çağından başlayarak çocukların beslenmelerinde dikkat edilecek konularla başlayarak,bebek ve çocuklarda ağız bakımının nasıl sağlanacağı öğretilmelidir. Şekerli içecekler, bal karıştırılmış biberonlarla, emziklerle beslenen çocuklarda biberon çürüğü tabir edilen yaygın diş çürükleri gözlenir. Bazen derinleşen bu çürükler bebeğe acı da verebilir. Bu durumda tedavi uygulamak çok zor olabilmektedir. Derinleşen çürüklerin temizlenmesi esnasında rahatsız olması halinde ya tedavi yarım kalmakta, ya da sedasyon denilen yöntemlerle genel anestezi benzeri bir uygulamayla tüm çürükler bir seferde doldurulmaktadır. Tabi çürüklerin oluşmaması için gereken önlemleri almak daha doğrudur. Kişisel ağız hijyenlerini nasıl sağlayacakları öğretilen çocukların günlük olarak bu işlemleri tekrarlamaları kontrol edilmeli, yanlışları, eksikleri düzeltilmeli ve belirli aralıklarla diş kontrolüne getirilmelidir.

Çocuklara özel ilgi gösteren ve onlara yönelik özel klinikler oluşturan, çocuklara yönelik çalışan, onlar için oyun alanları oluşturan, eğitici hediyeler veren, oyunlarla onların ilgisini çeken Pedodontist ve diş hekimleri mevcuttur. Bu hekimler ayrıca çocukların çürüğe karşı dayanıklı dişlere sahip olmaları için özel uygulamalar yaparlar. Dişlerin çürüğe karşı mukavemetini arttıran yerel flor uygulamaları bunlar arasında en yaygın olanıdır. Çocuklar için hazırlanmış minik kaşıklarla bir dakika süreyle uygulanan değişik lezzetlere sahip özel flor solüsyonları son derece etkilidir. Bunun dışında çürük oluşması ihtimali olan diş çukurcuklarını sıvayarak çürüğe karşı koruyuculuk sağlayan verniğe benzeyen fissür örtücüler de vardır. Renksiz bir tabaka oluşturarak dişlerin çürümesini engelleyen bu koruyucular çok etkili olup etkileri 4-5 sene sürmektedir. Her şeye rağmen erken yaşta oluşabilecek süt dişi kayıplarında alttan gelecek daimi dişlerin yerini korumak amacıyla yer tutucuların yapılması da çok önemlidir. Ergenlik çağlarında oluşan çapraşıklıkların bir kısmı erken süt dişi kayıpları nedeniyle dişlerin yer değiştirmelerinden, alttan gelecek daimi dişlere yer kalmamasından ve sonucunda oluşan yer darlıklarından kaynaklanmaktadır. Erken dönemde yapılan bir yer tutucu sayesinde ileri yaşlarda olası bir ortodontik tedavi ihtiyacı kolaylıkla önlenebilmekte, gereksiz zaman ve para israfından kaçınılabilmektedir.

Çoğu anne baba için zor bir durum olan ilk diş kontrolü “göster ve uygula” yöntemiyle hem çocuklar hem de aileleri için kolaylaştırılabilir.

• İlk randevu için anne-babalara öneriler

Lütfen, diş hekimiyle karşılaşmadan önce çocuklarınızın davranışlarını ve tepkilerini yönlendirmeye çalışmayın, öneri ve uyarılarda bulunmayın ve kesinlikle kullanılan aletlerle ilgili bilgilendirmeyin. Randevu bitiminde onlara ödül vaat etmeyin. Bunlar hekimin görevidir. Bırakın onlar ilk tecrübelerini onlar için hazırlanmış kitaplar oyuncaklar ve filmlerle yaşasınlar. Sizler sadece rahat olun ve rahatlıkla çocuklarınızı hekime götürün. Göreceksiniz o huzur çocuğunuza da yansıyacaktır. Unutmayın ki diş hekimi korkusu doğuştan değil fark etmeden bizlerin çocuklara verdiği bir duygudur.

• İlk randevuyu alırken yapılması gerekenler

Çocuğunuzun ilk randevusunun, kliniğin en sakin olduğu zaman ve ortamnda gerçekleşmesi için dikkat gösteriniz. Hekiminizi aradığınızda bunun ilk randevu olacağını belirtmeniz, eğer önceden yaşanmış kötü bir tecrübe var ise, bununla ilgili detaylı bilgiyi de aktarmayı unutmamanız gerekir. Çocuğunuzun yaşı ve problemi hakkında kısa bir açıklama hekimin işini kolaylaştıracaktır.

• Ne zaman getirmeli?

İki buçuk-üç yaş diş hekimiyle tanışmak için güzel bir yaştır. Çocuk artık etrafındaki kişilerle daha iyi iletişim kurmakta, oyuna dolayısıyla tedaviye daha rahat konsantre olmaktadır. Bu erken yaşın seçilmesinde bir başka neden de anne baba kontrolünden çıkmaya başladıkları bu yaşta travmaya (düşme, çarpma ve yaralanmalara) daha kolay uğramalarındadır. En istenmeyen şey parkta oynarken düşmüş ve dişini kırmış bir çocuğun korku acı ve panikle ilk kez bir diş hekimi ile karşılaşmasıdır. Bu tedaviyi güçleştirdiği gibi, çocukta ruhi olarak ikinci bir travmanın yaşanmasına neden olacaktır. Bu yaştaki bir çocukta ilk randevuyu takiben eğer herhangi bir çürük yoksa, ki ideali budur, koruyucu olarak alt ve üst çene topikal (yüzeysel) olarak flor uygulaması çocuğunuzun dişlerinin çürüğe karşı direncini arttırarak sağlıklı bir görünüm sağlanmasına yardımcı olacaktır. Oyunla öğretilecek basit bir diş fırçalama yöntemi bu alışkanlığın kazandırılmasındaki ilk adımdır.

Artık diş hekimi çocuklarınız için ara sıra uğranılması gereken bir aile dostu olacaktır.