Polikistik Over (PCOS)

Polikistik over sendromu, peripubertal dönemden itibaren kısa ve uzun dönem riskleri bulunan hormonal bir hastalıktır. Kısa dönemde siklus (adet dönemi) bozuklukları, hirsutizm (erkek tipi tüylenme), alopesi (saçkıran), infertilite (kısırlık) ve gebelik kayıpları bulunur. Uzun dönemde tip II diyabet, psikososyal sorunlar, kardiyovasküler hastalıklar ve endometrial kanser riskleri yer almaktadır. Depresyon, cinsel istekte azalma, anksiyete, yeme bozuklukları ve intihar etme girişimi PKOS’lu kadınlarda daha fazla görülmektedir.

Diyet tedavisi ile kilo kaybı, kan glikozunun dengelenmesini, insülin direncinin azaltılmasını ve androjen seviyesinin düzenlenmesini sağlamaktadır. Düzenli egzersiz, kas ağırlığının arttırılması, kalbin çalışma gücünün, lipid profilinin düzeltilmesi ve dokuların daha fazla oksijenlenmesi için çok önemlidir. Bununla beraber düzenli fiziksel aktivite, stresi azaltmakta ve metabolizma için kilitleyici rol oynayan stres hormonlarının azalmasına destek olmaktadır.

PCOS VE KARBONHİDRAT

Polistik over sendromu olan kadınların beslenme tedavisinde glisemik indeksi yüksek karbonhidratların azaltılması yer almaktadır.

PCOS VE PROTEİN

Diyette protein oranının yüksek olması, insülin duyarlılığını arttırır, üreme ve endokrin fonksiyonlarının düzelmesini sağlar.

PCOS VE YAĞ

Diyetin toplam enerjisinin %25-30’unu yağlar oluşturmalıdır ve bu yağ oranının %10’undan azı doymuş yağlar olmalıdır. Çoklu doymamış yağ asitleri insülin direncini azaltır ve böylelikle kontrolsüz insülin salınımı engellenir. Bu durum androjen salınımının azalmasına yardımcı olur.

PCOS VE LİF

Yüksek oranda lif içeren bir diyet önemlidir. Yeterli lif alınmadığı zaman kilo artışı, kan şekeri dengesizliği, hiperkolesterolemi, testosteron ve östrojen seviyesi artmaktadır. Lif tokluk hissini arttırarak iştahın dengelenmesinde ve toksik maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasında önemli rol oynamaktadır. Lifli gıdaların alınması gastrik problemlerin, hiperlipidemi ve hiperinsülineminin ortadan kalkmasını sağlar.

PCOS VE EGZERSİZ

Yapılan araştırmalarda düzenli egzersiz yapan bireylerin; bel çevresinde azalma olduğu, insülin hassasiyetinin düzeldiği, hirsutizm, menstrüel siklus ve lipid profillerinde iyileşme sağlandığı ve PKOS’lu bireylerde ovulasyonun sağlanmasına yardımcı olduğu görülmüştür.

PCOS VE UYKU DÜZENİ

Yapılan çalışmalarda altı saatten daha az uyuyan kadınların açlık insülin düzeylerinde ve menstrual siklus bozukluk oranında artış olduğu belirlenmiştir. Uyku düzeninin sağlanması ile insülin seviyelerinde ve menstrual döngüde iyileşme görüldüğü belirtilmiştir