Polikistik Over Sendromunda Erken Tanı Önemlidir

Polikistik over sendromu üreme çağındaki kadınlarda sık görülen bir hormonal bozukluktur. Altta yatan neden tam olarak bilinmemekle birlikte, yumurtalıklarda erkeklik hormonlarının fazla üretimi, insülin düzeylerinde artış ve genetik faktörlerin rolü olduğu düşünülmektedir. Ailesinde polikistik over sendromu olan kişilerde risk daha yüksektir. Bununla birlikte, günümüzde obezitenin yaygınlaşması hastalığın görülme sıklığında artışa neden olmuştur. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Şişman konu hakkında bilgi verdi.

Polikistik over sendromu sıklıkla ergenlik döneminde başlar. Düzensiz adet kanamaları, yüz ve vücut kıllarında artış ve sivilcelenme klinik bulguları arasındadır. Hastalık, yumurtlamayı azaltarak ya da engelleyerek doğurganlığı azaltır. Gebe kalındığında ise gebelik döneminde kan şekeri ve tansiyon yüksekliğine, düşüğe ya da erken doğumlara neden olabilir. Karaciğer yağlanması, tip 2 diyabet, metabolik sendrom ve hipertansiyona yol açabilir. Hastalarda uyku apnesi, depresyon, anksiyete ve yeme bozukluğu görülme sıklığı artmıştır.

Hastalık hormonal tetkiklerin yapılması ile tanı alır. Bununla birlikte riskli hastalarda kan şekeri, kolesterol ve kan yağları ölçümleri gerekebilir. Ultrasonografik değerlendirmede, uzun süredir yumurtlamanın olmamasına bağlı, hastaların yumurtalıklarında çatlamamış yumurta içeren çok sayıda kistler bulunur. Bu görüntü sağlıklı kişilerde de olabileceği gibi polikistik over hastalığı tanısı için mutlak şart değildir.

Polikistik over sendromlu hastalarda sağlıklı ve dengeli beslenme önerilir. Bununla birlikte kilolu hastalarda düşük kalorili diyet ile kilo verilmesi sağlanmalıdır. Diyet ve egzersizi içeren yaşam tarzı değişikliği insülin direnci önleyerek diyabet gelişimini engelleyebilir. Vücut ağırlığında %5-10 düşüş adet düzeninin sağlanmasında bazen tek başına bile yeterli olabilir.

Medikal tedavi hastanın şikayet ve fizik muayene bulgularına göre düzenlenir. Hastanın yakın zamanda çocuk sahibi olmak istemesi tedavi seçiminde önemlidir. Medikal tedavi adet düzeninin sağlanmasında, kıllanma artışının önüne geçilmesinde ve uzun vadede neden olabileceği sağlık problemlerinin önüne geçilmesinde fayda sağlar.