Portakal Suyu Sporcu Performansını İyileştirir Mi?
Yazar Yaprak Sarıteke • 14 Kasım 2023 • Yorumlar:
Besin takviyesi sporcular tarafından egzersiz performanslarını arttırmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Önceki çalışmalar, narenciye flavonoid ekstraktı takviyesinin erkek sporcularda egzersiz performansını iyileştirmede etkili bir strateji olabileceğini göstermiştir.
Portakal suyunun içerdiği C vitamini sporcular için çok önemli olan;
- Katekolamin
- Karnitin ve
- Kolajen biyosentezinde rol oynar.
Polifenoller bitkilerde doğal olarak bulunan bileşiklerdir. Kimyasal yapılarına göre farklı sınıflara ayrılabilirler ve flavonoidler en büyük grubu oluşturur. Yüksek yoğunluklu egzersiz sırasında aşırı serbest radikal birikiminin olumsuz sonuçlarını önlemek için günlük polifenol takviyesi, kas gücünü artırmak ve kas iyileşmesini iyileştirmek için etkili bir strateji olabilir. Son araştırmalar yaban mersini, kiraz, nar ve narenciye gibi meyvelerde bulunan polifenollerin antiinflamatuar ve antioksidan etkilerini göstermiştir.
Portakal suyu da yüksek miktarda polifenol içerir ve 2S-Hesperidin, turunçgillerde yüksek konsantrasyonlarda bulunan bir flavanondur (flavonoid). Hayvanlarda performansı artıran antioksidan ve antiinflamatuar etkilere sahiptir. Portakalın içermiş olduğu hesperedin antioksidan özelliklere sahiptir ve bu sayede;
- Kas hasarını azaltır
- Yoğun antrenman sonrası yorgunluğu azaltır ve
- Toparlanmayı hızlandırır
Anaerobik işleyiş laktat ve serbest radikal gibi yorgunluğa neden olan biyobelirteçlerin üretimini arttırdığı için portakal suyu özellikle yüksek yoğunluklu anaerobik egzersiz için faydalıdır. Bu sayede de sporcu performansını iyileştirmek adına iyi bir performans içeceği olabilir.
Hesperedin ve turunçgil flavonoidi, dolaşımdaki inflamatuar biyobelirteçleri azaltıp, Nitrik Oksit üretimini uyararak vasküler fonksiyonu iyileştirebilir. Artan Nitrik oksit üretimi, arter duvarındaki endotel bağımlı vazodilatasyonla ilişkilidir ve kan basıncında azalmaya neden olduğu varsayılır. Egzersiz fizyolojisine bağlı olarak aktif kaslara kan akışının artmasıyla yorgunlukla ilişkili metabolitler hızlı bir şekilde ortadan kalkar ve aktif kaslara besin ve oksijen iletimi artırılır. Bu da egzersize toleransı ve kas iyileşme mekanizmasını geliştirir, performans artışı sağlayabilir.
Hem hayvan hem de insan çalışmalarında hesperedin ve turunçgil flavanoid ekstraktı takviyesi deneyleri yapılmıştır. 6 haftalık hesperedin takviyesinin yaşlı farelerde plaseboya kıyasla koşu performansını %28,8 artırdığını, 4 hafta eğitimli hayvanlarda hesperidin alımının performansı artırdığı ve plaseboya kıyasla yorucu egzersizin neden olduğu bağışıklık değişikliklerini önlediği, 8 haftalık hesperidin takviyesinin, amatör bisikletçilerde submaksimal ve maksimal yoğunluktaki egzersiz performansını iyileştirdiği, sıçanlarda 5 haftalık kronik 2S-hesperidin (200 mg/kg) takviyesinin 3 haftasında maksimal egzersiz testinde tükenmeye kadar geçen sürede plaseboya kıyasla (%58) iyileşme görüldüğü yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Yine amatör bisikletçilerde yapılan 8 haftalık portakal ekstresi (2S-hesperdin) takviyesinden sonra, plaseboya kıyasla 2S-hesperdin( 500 mg/gün) takviyesi ile tahmini fonksiyonel eşik gücü ve maksimum güç performansını arttırdığı ortaya konmuştur. Bir başka çalışmada ise, orta dereceli eğitimli, yüksek yoğunluklu egzersiz yapan 92 sağlıklı erkek ve kadın sporcuya 8 hafta boyunca 400 mg ve 500 mg turunçgil flavanoid ekstraktı takviyesi uygulanmış ve 4 haftalık takviyeden sonra, ortalama güç çıkışı 400 mg grubunda ve 500 mg grubunda plaseboya kıyasla önemli ölçüde artmıştır. Plaseboya kıyasla 4 hafta sonra 400 mg grubunda 5 saniyelik pik güç çıkışı da artmıştır. 8 haftalık takviyeden sonra ise ortalama güç çıkışının, plaseboya kıyasla 400 mg CFE alan grupta önemli ölçüde iyileştiği gözlemlenmiştir.