Premature Bebekler

Doğal bir hamilelik son adet tarihinden 40 hafta sonra tamamlanır. Gebelik sürecinin 37 haftadan önce tamamlanması prematüre (erken) doğum olarak isimlendirilir. Erken doğumların sonucunda doğan bebeklere ise prematüre bebek denir. Son yirmi yılda prematüre bebeklerle ilişkili sorunlar hızla artmaktadır. Bu artışın nedeni iki ana başlık altında toplanabilir. Bunlarda ilki gelişmekte olan tıbbi bakım şartları sayesinde çok küçük doğan bebeklerin bile yaşatılabilmesi neticesinde, prematüreliğin getirdiği problemlerdeki artıştır. İkincisi ise yardımcı üreme yöntemlerinin (tüp bebek) gelişmesi ile ortaya çıkan çoğul gebelikler ve sonucunda erken doğumlarda artış; prematüre bebeklerin artan oranlarda görülmesine neden olmuştur.

Prematüre doğumların sebepleri arasında gösterilen birçok faktör vardır. Bunların bir kısmı anne ile ilişkili, bir kısmı bebekle ilişkili, bir kısmı ise doğumla ilişkilidir. Anne ile ilişkili nedenler arasında, gebelik süresince yetersiz bakım, annenin yeterli ve doğru beslenmemesi, 18 yaş altı veya 35 yaş üstünde gebelikler, erken doğum hikayesi, gebelikte tansiyonunun yükselmesi, fiziksel ve ruhsal travmalar, ilaç kullanımları, sigara ve alkol kullanımı sayılabilir. Bebekle ilişkili nedenler arasında ise çoğul gebelikler (ikiz, üçüz), bebeğin genetik bozuklukları (Down sendromu gibi) ve enfeksiyonlar sayılabilir. Doğumla ilgili sebepler arasında ise rahim ve bebek kordonu ile ilgili hastalıklar karşımıza çıkmaktadır. Prematüre doğumlara neden olabilen bu faktörlerin önemli bir kısmı engellenebilmekteyken; genetik hastalıklar veya bazı ağır tablolarda prematüre doğumların gelişmesini kaçınılmaz olmaktadır. Gebelik süresince kadın doğum uzmanı tarafından zamanında ve doğru şekilde takip altındaki bir gebenin doğal bir gebelik süreci yaşama şansı ciddi oranlarda artmaktadır. Sonucunda da prematüre bebeklerin yaşayabileceği birçok problem; kadın doğum uzmanının gebelik sürecini doğru şekilde yönetmesi sayesinde önlenebilmektedir.

Ancak gebeliğin doğru yönetilmesi ve uygun tedavilerin uygulanmasına rağmen prematüre bebeklerle ilgili sorunlar; özellikle son 20 yılda hızla artan oranlarda karşımıza çıkmaktadır 1990’lı yıllara kadar 28 gebelik haftasından önce doğan bebeklerin yaşamayacağı varsayılırdı. Ancak günümüzdeki modern yeni doğan bakım üniteleri sayesinde 24 hafta ve 1000 gramın altında doğan bebeklerin yaşama şansları olabilmektedir. Erken doğumları haftasına göre üç ana başlıkta sınıflandırabiliriz. Birinci grup ileri derece prematüreler (24-31 gebelik haftası doğanlar); ikinci grup orta derecede prematüreler (32-35 gebelik haftası doğanlar) ve üçüncü grup prematüreler (36-37 gebelik haftası doğanlar). Erken doğan bebekleri doğum ağırlıklarına göre de 1000 gramın altı, 1500 gramın altı ve 2500 gramın altı olarak üç grupta sınıflandırmak mümkündür. Özellikle 24-31 gebelik haftasında ve 1500 gramın altındaki prematüre bebeklerde, prematüre doğumlarla ilişkili gelişebilecek tüm problemler çok sık gelişir. Bu hastalıklar arasında akciğerlerle, kalp dolaşım sistemi, merkezi sinir sistemi, gözler ve bebeğin anne karnındaki gelişimini tamamlamamasına bağlı olarak her türlü organla ilişkili olarak problemler ortaya çıkabilmektedir. Tüm bunlara ilaveten, bu bebeklerin yaşadıkları takdirde tüm bir ömür boyu karşılaşabilecekleri fiziksel ve ruhsal hastalıklar kalıcı olabilmektedir.

Prematüre bebeklerin görülme sıklığının azaltılması kadın doğum uzmanları tarafından gebeliğin doğru ve zamanında takibi çok önemlidir. Önlenemeyen erken doğumların sonucunda karşılaşılan prematüre bebeklerin bakımında ise donanımlı ve modern bir yeni doğan bakım ünitesi şarttır. Bu ünite hem teknik şartları, en önemlisi de konusunda eğitim almış çocuk hastalıkları uzmanlarının varlığı gerektirmektedir. Prematüre doğumlar kısaca önemli oranlarda artan ve titizlikle üzerinde durulması gereken ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.