Presbiyopi ve Katarakt

Presbyopi Nedir?

Gözün bakılan yere odaklanması sağlayan organı lens (mercek)'tir. Lens genç yaşlarda daha esnek olduğundan kolaylıkla uzak ve yakın cisimleri net görebiliriz. Ancak 40'lı yaşlarda belirgin olarak uyum esnekliği azalır ve yakını görmekte zorlanmaya başlarız. Buna 'Presbiyopi' adı verilir.

Presbiyopinin Tedavisi Nelerdir?

Presbiyopinin en yaygın tedavisi yakın gözlükleridir. Uzakta gözlük ihtiyacı olan kişilerde uzak ve yakını birarada gösteren gözlükler de kullanılabilir. Bu gözlükler iki odaklı (bifokal) veya çok odaklı (multifokal) olarak ikiye ayrılır. Bifokal gözlükler 1784'de Benjamin Franklin tarafından icat edilmiştir ve halen kullanılmaktadır. Ancak daha estetik olmaları ve birden çok odak içermeleri nedeniyle multifokal gözlükler günümüzde daha popülerdir. Presbiyopi tedavisinde uzak ve yakın görüşü birlikte sağlayabilen kontakt lensler de başarıyla uygulanmaktadır. Son yıllarda presbiyopi için cerrahi tedaviler de gündeme gelmiş ve denenmeye başlanmıştır.

Katarakt Nedir?

Lensin esnekliği yaşla birlikte azalmaya devam eder. Lens iyice sertleştiğinde saydamlığı da azaldır ve görme kaybı başlar. Buna 'Katarakt' adı verilir.

Kataraktın Tedavisi Nedir?

Kataraktın ameliyat ile tedavi edilir. Katarakt ameliyatı dünyada en çok yapılan ameliyattır. Çünkü yaşlanan her gözde katarakt er ya da gelişir ve ameliyat ihtiyacı ortaya çıkar.

Fakoemulsifikasyon Nedir?

Katarakt cerrahisinin en başarılı yöntemi Fakoemulsifikasyon cerrahisidir. Bu ameliyatta ses dalgaları lensi parçalayarak sıvılaştırır, bu sıvı gözden vakumla alınır. Ameliyatın sonunda göze yapay bir mercek konur.

Fakoemulsifikasyon Yönteminin Avantajları Nelerdir?

Bu yöntemle göze 2 veya 3 küçük delik açılır (1 ila 2.5 mm genişliğinde). Tüm ameliyat bu deliklerden gerçekleşir. Bu nedenle ameliyat sadece damla anestezisi ile gerçekleşebilir, göze dikiş konmaz ve iyileşme son derece hızlıdır. Hasta günlük yaşantısına en kısa zamanda dönebilir.

Katarakt Cerrahisinde Son Yenilikler Nelerdir?

En önemli gelişme göz içi implantlar konusunda olmuştur. İlk başarılı göz içi implantı Sir Harold Ridley tarafından 1949 yılında yerleştirilmiştir. İlk implantlar sert malzemeden oluşuyordu ve göze yerleştirmek için gözde büyük bir kesi yapmak gerekliydi. Daha sonra esnek materyalden yapılan implantlar üretildi. Bu mercekler göze açılan küçük deliklerden yerleştirilebilir ve fakoemulsifikasyon cerrahisine uygundur.

İlk implantlar tek odaklıydı (monofokal) ve hastanın uzağı iyi görmesi hedeflenmişti. Bu implantlarla yakın cisimleri (kitap okuma, bilgisayara bakma, vb) görmek için gözlüğe ihtiyaç duyulur. Ameliyattan sonra yakın gözlük takmak istemeyen hastalar için uzak ve yakını birarada gösteren implantlar tasarlanmıştır. Bu implantlar multifokal yapıdadır ve hem uzak hem de yakın görüntülerin retinaya düşmesini sağlar. Böylece hasta hem uzak hem de yakın gözlük ihtiyacından kurtulabilir. Bu merceklerin kullanıma girmesi, yüksek numaralı gözlük kullanan özellikle de hipermetrop hastalar için yeni bir cerrahi alternatif yaratmıştır. Buna 'Refraktif Lens Değişimi (Refractive Lens Exchange)' adı verilir. Excimer lazer için uygun olmayan hipermetrop hastalar, özellikle de kataraktın başladığına dair bulgular varsa, gözlüklerinden kurtulmak için bu cerrahi yöntemi tercih edebilir. Bu cerrahiyle gözlük numaralarında büyük oranda düzeltme mümkün olabilmektedir.

Görünebilen ışığın mavi dalga boyunun gözdeki maküla bölgesine zarar verdiği düşünülerek, bu ışığı bloke eden sarı renkli implantlar de yaygın olarak kullanılır. Buradaki amaç senil maküla dejeneransını (Age Related Macula Degeneration) engellemektir.

Yüksek astigmatı olan hastalar için de tek odaklı ve multifokal implant seçenekleri bulunmaktadır.