Probiyotikler İle İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
Yazar Olcay Barış • Diyetisyen • 5 Mart 2019 • Yorumlar:
Probiyotik kelimesi Latince “pro” ve “bios” köklerinden türetilmiş ve “yaşam için” anlamına gelmektedir. Vücudumuzda taşıdığımız en büyük organ, bağırsaklarımız tam tamına 350 m2 büyüklüğüne sahip ve probiyotiklerin de aynı zamanda yaşama alanı. Her birimiz, vücudumuzdaki hücre sayısının 10 katı kadar probiyotik bakteriyi bağırsaklarımızda taşıyoruz. Yeterli miktarda alındığında sağlıklı yaşayabilmemizi, hastalıklardan korunmamızı sağlayan bu bakterilere “Probiyotik Bakteriler” diyoruz.
Bu bakterileri dışardan daha fazla kazanmak, bağırsaklarımızda onlara daha fazla alan açmak, sayılarını mümkün olduğu kadar çoğaltmak çok önemli bir koruyucu sağlık unsuru. Unutmayın, bağırsaklarınızdaki probiyotikler ne kadar çok, ne kadar çeşitliyse sağlığınız da o kadar güvence altındadır. Probiyotikler hiçbir şekilde bağımlılık yapmaz.
Sağlıklı bir beyin için sağlıklı bir bağırsak olmalıdır
Doğru. Bağırsaklar ve beyin fiziksel ve biyokimyasal olarak merkezi sinir sistemi ile birbirine bağlı. Vagus siniri bağırsaklar ve beyin arasında sinyaller gönderen büyük bir sinir. Geçmişte bilim adamları, bir insanın vücudunda yaklaşık 100 trilyon bakteri ve yalnızca 10 trilyon insan hücresi bulunduğunu söylemişti. Fakat şimdi son tahminlere göre vücudumuzda yaklaşık 30 trilyon insan hücresi ve 40 trilyon bakteri var. Bu bakterilerin çoğunluğu bağırsağımızda, bu nedenle bağırsaklarınızı bağlayan hücrelere ve vücudunuza giren her şeyle doğrudan temas halindedirler. Bu durumda kim kimin dünyasında yaşıyor tartışılır.
Fermente ürünler iyi birer probiyotik kaynağıdır
Yanlış. Her canlı bakteri içeren fermente ürün probiyotik gıda olarak kabul edilmemektedir. Bu bakteriler bağırsağa canlı ulaşamaz, probiyotik sayılamaz. Diğer bir yandan beslenme bir kar zarar ilişkisi ve fermente besinler tuz içeriği nedeniyle yüksek tansiyon hastalığına, ödeme sebep olabilir, reflü ve mide hassasiyeti yaratabilir.
Yoğurt, günlük probiyotik ihtiyacımızı karşılamamız için yeterlidir.
Yanlış. Söz konusu yoğurt birkaç bakteri türünü içeriyor. Fakat dışkı analizleri, yoğurttaki bazı bakterilerin bağırsağa canlı ulaşamadıklarını göstermiş. Diğer bakteriler bağırsağa canlı olarak gelebilmişlerse de kalıcı olmamışlar. Bu yüzden yoğurdu probiyotik sayamayız.
Tüm probiyotikler aynı etkiyi gösterir.
Yanlış. Her “probiyotik” mutlak probiyotik etki göstermemektedir. Türler arasındaki fizyolojik farklılıklar, sindirim kanalının mikrobiyal farklılığı, beslenme davranışı ve yaşadığı ortam farklılığından dolayı bir mikroorganizma bir türde probiyotik etki gösterirken diğer bir türde aynı etkiyi göstermeyebilir.
Depresyon beyin değil bağırsak hastalığıdır.
Doğru. Mutluluk denilince aklımıza ilk gelen hormon serotonin. Serotonin maddesinin yaklaşık %95’i bağırsaklardaki probiyotikler, %5’ ini ise beyin yapıyor. Bağırsaklar aynı zamanda bağışıklık sisteminin en önemli organı. Yani bağışıklık sistemimizde dolayısıyla depresyonda düzeltmemiz gereken ilk ve temel şey beslenme. Beslenme doğrudan bağırsağımızı o da doğrudan mutluluğumuzu etkiliyor.
Anne sütü doğal olarak probiyotik özelliktedir, dolayısıyla doğumdan itibaren probiyotikler kullanılabilir.
Doğru. Anne sütü doğal olarak probiyotik özelliktedir. Dolayısıyla doğumdan itibaren probiyotikler kullanılabilir. Anne sütü alamayan bebekler için üretilen adapte edilmiş formül mamalarda bile probiyotikler kullanılmaktadır.