Probiyotiklerin Bağırsak Sağlığı Üzerine Etkileri ve Probiyotik Seçimi
Yazar Melisa Küçük • Diyetisyen • 16 Ağustos 2021 • Yorumlar:
Probiyotik nedir ve ne gibi etkileri vardır? Bu sorunun en güzel tanımı Dünya Sağlık Örgütü vermektedir; probiyotik, yeterli miktarlarda tüketildiğinde konakçının sağlığı üzerinde olumlu sağlık faydaları olan canlı mikroorganizmalar şeklinde tanımlamaktadır.
Bağırsaklarımız için gerekli olan faydalı bakterilerle tanışmamız doğumun ilk anında başlar. Bu yüzden normal doğum, sağlıklı mikrobiyota gelişiminine ilk adımdır ve sonrasında çevresel faktörler ile şekillenmektedir.
Değişen bağırsak mikrobiyatası ile meydana gelen, kabızlık, diyare (ishal), Chron hastalığı, huzursuz bağırsak hastalığı, diş rahatsızlıkları ve alerji gibi birçok hastalığa karşı probiyotikler olumlu yönde etki sağlarlar.
Bu kıymetli bakterilerin çevresel faktörlerle etkilendiği, miktarının azaldığı, görevlerini yerine getiremediği birçok durum da bulunmaktadır. Mesela yılda kaç kere hastalanıyor ve farkında olmadan ne kadar çok antibiyotiğe yöneliyoruz? Belki bizler farkında bile değiliz ama bağırsaklarımız bu durumun farkındadır. Antibiyotikler, bağırsak mikrobiyotasının çeşitliliğini ve miktarını azaltarak patojenlerle rekabet edebilme yeteneğinde azalmaya neden olmaktadır. Yapılan araştırmalarda yılda bir defa dahi antibiyotik kullanımında bazı iyi bakterilerin kalıcı olarak değiştiği gözlenmiştir. Aynı zamanda bağırsak florasında değişiklere yol açarak, sindirim ve emilim işlevlerini etkileyerek karın ağrısı ve ishale yol açtığı görülmüştür.
Sadece antibiyotik kullanımı değil başka faktörlerde vücudumuzun ikinci beyni dediğimiz bağırsakları olumsuz olarak etkilemektedir;
Dengesiz ve tek tip beslenme bağırsak florasındaki çeşitliliği azaltır. Bu yüzden renkli ve dengeli tabaklar mutlu bağırsaklar demektir.
Egzersiz ile mikrobiyota daha renkli yani daha sağlıklı bir formda olur. Bununla birlikte Dünya Sağlık Örgütü, 18 yaş ve üstü için haftalık en az 150 dakikalık orta düzey egzersiz yapmayı önermektedir.
Alkol veya tütün kullanımı sebebiyle bağırsak mikrobiyotası olumsuz etkilenmekte, stres, uykusuzluk vb. nedenlerle mikrobiyal denge, iyi bakteriler aleyhinde değişebilmektedir. Ayrıca seyahatler en mutlu olduğumuz anlardan biri olsa bile bağırsak dengesini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu yüzden bağırsaklarımızdaki bu yararlı bakterileri korumaya ve desteklemeye dikkat etmeliyiz.
Peki probiyotik takviyesi seçerken içeriğindeki hangi suşlara dikkat edelim derseniz;
S. Boulardii, antibiyotik kullanım sonrasında bağırsak sağlığında akla ilk gelen probiyotik türüdür.
Lactobacillus acidophilus, özellikle laktoz intoleransı, kardiyovasküler hastalık, sindirim ve bağışıklık sisteminde koruyucu etki sağlar.
Lactobacillus rhamnosus, bağırsak sağlığıyla beraber ruh sağlığında da önemli yararlar sağlar.
Streptococcus termophilus, bağırsak sağlığı ve çocuklarda büyümeyi destekleyebilmekte.
Lactobacilli reuteri, bağırsak, ağız sağlığı ve patojenlere karşı korumada etkilidir.