Psikiyatri Hakkında
Yazar Cemil Çelik • Psikiyatrist • 24 Mart 2022 • Yorumlar:
Psikiyatri bir tıp dalıdır ve hedef organı beyindir. Bilişsel işlevler (bilinç, dikkat, algı, bellek, yargılama, zeka vb), düşünce, duygu, davranış ve psikofizyolojik (uyku, iştah, cinsel işlev vb) alanlardaki değişiklikler psikiyatrinin temel ilgi alanıdır ve bu alanlar ile ilgili psikopatolojileri araştırır. Psikiyatri, psikopatolojiyi araştırır. Psikiyatrik hastalıkların tanısı ve tedavisi ve tedavisi temel ilgi alanıdır.
Psikiyatrik Tedaviler Hakkında Bilgilendirme; Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde farklı yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemler hastalıkların özelliklerine göre değişebilmektedir. Doğrudan vücuda uygulananlar; psikotrop ilaçlar, transkraniyal manyetik stimulasyon tedavisi (TMS), elektrokonvülsif tedavi (EKT) vb.dir. Psikoterapiler ise bireylerin duygu, düşünce ve davranış özelliklerini ya da ilişkilerindeki değişkenleri ele alan yöntemler olarak tanımlanmaktadır. Tıp eğitimi almış uzmanlar yani psikiyatristler bu yöntemleri uygular.
Psikiyatrik Tedaviler Hakkında Bilgilendirme
Temel amaç uygun tedavi ve uygulamaların tespit edilmesidir.
Psikiyatrik tedavi, ilaç ve psikoterapi şeklinde iki ayrı yaklaşım olarak ayrı ayrı yürütülür. Ancak ihtiyaç halinde hem ilaç hem de terapi birlikte yürütülebilmektedir. Her ikisinin kombinasyonu tedavinin etkisini arttırır.
Psikiyatrik hastalıklarda kullanılan ilaçların etkileri, kişiden kişiye değişmekle birlikte ortalama 4-6 hafta arasında ortaya çıkar. Bu dönemden önce ilacın etkili olup olmadığı söylenemez. Bazı durumlarda (yoğun kaygı, uykusuzluk vb) bu dönemi daha konforlu hale getirmek gerekebilir. Bu durumlarda ilacın etkinliği başlayana kadar tedavi, bazı ek ilaçlarla desteklenebilmektedir.
Psikiyatrik İlaçlar
İlaçla tedavinin başlangıcında Psikiyatrik yakınmalar artabilir. Farklı yakınmalar gözlemlenebilir. İlaçlar bazı yan etkiler yapabilir. Bu yan etkilerin çoğu 1-2 haftada geçer. Yan etki olduğunda ilacı kesmeyin veya azaltmayın. Böyle bir durumla karşılaştığınızda psikiyatristinize bilgi vermeniz yeterli olacaktır.
Psikiyatride kullanılan ilaçlar bağımlılık yapmaz. Bunun bazı istisnaları vardır. Bu istisnai ilaçlar da sadece duyarlı kişilerde bağımlılığa neden olabilmektedir. Psikiyatristiniz bu ilaçları önerirken bağımlılığa yatkınlığınızı değerlendirecektir.
Kullandığınız ilacı psikiyatristinize danışmadan kesmeyin. Psikiyatrik ilaçlar gelişigüzel bırakılmaz. İlaç bırakma aşamasında bazı çekilme belirtileri görülebilmektedir. Bu durum bazen hastalığın tekrarı ile bazen de “ben ilaca bağımlı oldum, bırakamıyorum” düşüncelerine sebebiyet verebilir. Psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların azaltılması ve kesilmesi için bazı kurallar vardır. İlacı kesmek veya azaltmak rahatsızlığı arttırabilir. artırabilir veya ilaçlar ile ilgili farklı düşünmenize sebep olabilir.
Psikiyatrik ilaç tedavisi
Ruhsal bozukluklarda uygun ilacın bulunması temeldir.
Psikiyatrik hastalıklarda ilaç kullanımının temel ilkesi “fayda görülen en düşük dozda ilaç” kullanmaktır. Bu temel ilkeyi sizin de sağlamanız için yani fayda gördüğünüz en düşük dozu kullanmanız için psikiyatristiniz ile düzenli görüşmeleri sürdürmelisiniz. Gerekli ilaç düzenlemeleri için düzenli takip gerekmektedir.
Psikiyatristiniz ile iletişimi kesmeyin. Psikiyatriste görünmek için asla kötüleşmeyi beklemeyin. Eğer kötüleşmeyi beklerseniz psikiyatrik rahatsızlığın ilerlemesine ve tekrarlamasına sebep olabilirsiniz. Bu durum da tedaviyi zorlaştıracak ve daha fazla miktarda daha uzun süre ilaç kullanımına sebep olabilmektedir. Psikiyatristinizin hastalığın alevlenmesiyle ilgili sizin veya çevrenizdekilerin fark edemeyebileceği ipuçlarını görebilmesi için düzenli kontrollere devam etmelisiniz.
Psikiyatrik hastalığın basit semptomlarını “geçecek” diye görmezden gelmek ya da “daha kötüye giderse doktora giderim” diye ötelemek sorunları kronikleştirir ve tedavi olasılığını azaltır. Sinsi başlangıçlı ve sinsi koşulların tedavisinin ciddi vakalardan daha zor olduğunu unutmayın.
Psikoterapi, hastalığın süresini kısaltmada ve hastalığın daha sonra tekrarlamasını önlemede yardımcı olacaktır. Ayrıca hastalıkla baş etme yeteneğiniz de artacaktır. Yani kendi kendinizin terapisti olma konusunda gelişiminize katkı sağlayacaktır.
Psikiyatrik Tedavi
Psikiyatrik Bozuklukların genellikle “büyük sorunlar” veya “olağanüstü deneyimler” ile ilişkili olmadığını unutmayın. Bu nedenle, çözümünde “olağanüstü çaba ve büyülü davranış sergilemek” gerekli değildir. Sizi biraz rahatsız eden, ancak önemsiz bulduğunuz için doktorunuza söylemenizde fayda sağlamayan herhangi bir sorun, hastalığınızın hem ana etkeni hem de çözümü olabilir.
Psikiyatrik Rahatsızlığınız ile ilgili herşeyi “sakınmadan ve saklamadan” psikiyatristinize anlatmanızın çok yararlı olacağını unutmayın.