Psikodinamik Perspektiften Partner Seçiminde Ebeveyn Yansıması
Yazar Begüm Simitli • 16 Ekim 2024 • Yorumlar:
Psikodinamik kuram, bireylerin bilinçdışı süreçler ve erken çocukluk deneyimleri tarafından derinden etkilendiğini savunur. Bu yaklaşıma göre, bir kişinin yaşamındaki temel ilişkiler, özellikle ebeveynleriyle olan bağları, ilerideki romantik partner seçimlerinde önemli bir rol oynar. Partner seçiminde ebeveyn yansıması, bireyin çocukluk yıllarındaki ebeveyn figürleriyle kurduğu ilişkilerin izlerini yetişkinlikteki romantik ilişkilerine taşıması anlamına gelir.
Psikodinamik yaklaşıma göre, bir çocuk için ebeveynleri, sevgi, güven ve aidiyet duygularının ilk kaynaklarıdır. Çocuk, dünyayı ve ilişkileri bu erken bağlar üzerinden öğrenir. Ebeveynlerle kurulan bağ, bir çocuğun gelecekte nasıl ilişki kuracağını, sevgi ve bağlılıkla nasıl başa çıkacağını etkiler. Freud’un da belirttiği gibi, bireyin yaşamının erken dönemlerinde şekillenen bu ilişkiler, bilinçdışı süreçlerle gelecekteki partner seçimlerini etkileyebilir. Freud’un “Oedipus Kompleksi” teorisi, bireylerin çocukluk döneminde ebeveynlerine karşı geliştirdikleri duygusal ve cinsel bağlanmaların, ilerideki ilişkilerine nasıl yön verdiğini ele alır.
Klasik psikodinamik teoriye göre, bireyler, ebeveynleriyle olan ilişkilerindeki duygusal tatminsizlikleri ya da çözülmemiş meseleleri yeniden yaşamak ve çözmek amacıyla, benzer özellikler taşıyan partnerleri bilinçdışı bir şekilde tercih edebilirler. Örneğin, bir kişi çocukluk döneminde ihmal edilmiş ya da duygusal anlamda yetersiz bir bağ kurmuşsa, bu kişi yetişkinlik döneminde benzer duygusal zorlukları yaşayan bir partner seçme eğiliminde olabilir. Bu seçim, bireyin çocukluk döneminde tamamlayamadığı çözüm sürecini yeniden yaratma çabasıdır.
Psikodinamik açıdan, partner seçimindeki ebeveyn yansımasının bilinçdışı bir süreç olduğu düşünülür. Birey, ebeveyn ilişkilerinden miras kalan çözümsüz duygusal dinamikleri yeniden yaratır. Ancak bu dinamikler, ilişki içinde zorlu ve karmaşık hale gelebilir. Örneğin, otoriter bir ebeveyni olan bir birey, yetişkinlikte kontrol edici bir partner seçebilir ve böylece çocuklukta yaşadığı duygusal sıkışıklığı yeniden deneyimler. Bu durum, bireyin geçmişte çözülmemiş duygusal yaralarını tekrar tetikler.
Sonuç olarak, psikodinamik yaklaşım, partner seçiminde ebeveyn yansımasının bilinçdışı süreçlerin bir sonucu olduğunu ve bireylerin çocukluk yıllarında şekillenen ebeveyn ilişkilerinin yetişkinlikteki romantik ilişkileri üzerinde kalıcı etkiler bıraktığını savunur. Bu döngü, terapide farkındalık ve içgörü kazanarak kırılabilir.